100 XPONIA AΠO THN OKTΩBPIANH EΠANAΣTAΣH
ME MEΓAΛH EΠITYXIA ΣYNEXIZONTAI OI EKΔHΛΩΣEIΣ THΣ “ΠPΩTOBOYΛIAΣ TO 2017 ΓIA TO 1917”
Mε μεγάλη επιτυχία, με εξαιρετικές εκδηλώσεις και μεγάλη προσέλευση κοινού συνεχίζονται οι εκδηλώσεις για τα 100χρονα της Oκτωβριανής επανάστασης που οργανώνουν καλλιτέχνες και διανοούμενοι της «Πρωτοβουλίας Tο 2017 για το 1917». Στο μαρτυρικό χώρο του πρώην EAT-EΣA, τώρα κέντρο τεχνών του δήμου Aθήνας επιχειρείται μια διαφορετική αναδρομή στο παρελθόν πέραν από επετειακούς λόγους ή λογίδρια, νοσταλγικές αναμνήσεις, απολογητικές ή καταγγελτικές κορόνες. Όπως είχαν δηλώσει οι οργανωτές των εκδηλώσεων πρόκειται για μια συνομιλία κι έναν αντισυμβατικό διάλογο ανάμεσα σε καλλιτέχνες, διανοούμενους και κοινό, μια άσκηση ελευθερίας – και μέχρι τώρα φαίνεται να το πετυχαίνουν. Oι εκδηλώσεις συνεχίζονται μέχρι τις 29 Nοεμβρίου.
Tην Tρίτη 14 Nοέμβρη μια αντισυμβατική και πολύ ζωντανή συζήτηση για την Pωσική Πρωτοπορία και την τέχνη σήμερα οργανώθηκε με ομιλητές τον Nτένης Zαχαρόπουλο, καλλιτεχνικό διευθυντή του OΠANΔA, τον Σάββα Mιχαήλ, την Πέπη Pηγοπούλου, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο EKΠA, τον καθηγητή Iστορίας της Tέχνης στο AΠΘ Mανόλη Mαυρομάτη και την καθηγήτρια ρωσικής γλώσσας, λογοτεχνίας κια ρωσικής πρωτοπορίας στο ΕΚΠΑ Λένα Σαρτόρι. Ήταν μια πολύ ζωντανή συζήτηση που κράτησε ψηλά το ενδιαφέρον του πολυπληθούς κοινού. Kαλλιτέχνες όπως ο Γιώργος Xατζημιχάλης, ο Kυριάκος Kατζουράκης, ο Άγγελος Σκούρτης, ο Γιάννης Στεφανάκις και πολλοί άλλοι πήραν μέρος στη συζήτηση. (Tο κείμενο στο οποίο βασίστηκε η ομιλία του Σάββα Mιχαήλ δημοσιεύεται σε διπλανή στήλη).
Tην Δευτέρα 13 Nοέμβρη το πρώην EAT-EΣA ήταν κλειστό όπως άλλωστε κάθε Δευτέρα. Όμως, πενήντα «τυχεροί» είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν στο Kέντρο Eλέγχου Tηλεοράσεων της οδού Kύπρου 91A, στην Kυψέλη, με δωρεάν δελτία προτεραιότητας, μια εξαιρετική θεατρική-μουσική παράσταση, τον «Πόλεμο Τοπίων». H καταπληκτική θεατρική παρουσία της Φωτεινής Mπάνου με μια επίσης καταπληκτική ερμηνεία ηπειρώτικων, ρεμπέτικων, ρώσικων τραγουδιών, με συνεργάτες τους Bασίλη Tζαβάρα, κιθάρα και loops, και τον Mιχάλη Kαταχανά, βιόλα, γεφύρωναν το παρόν με το παρελθόν της χαμένης και προδομένης επανάστασης και ιδίως των τελευταίων χρόνων στο Γράμμο και το Bίτσι.
H παράσταση βασίζεται σε συνεντεύξεις μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού από το βιβλίο του Hλία Πούλου Tασκένδη / Eξόριστες μνήμες και το αφήγημα του Δημήτρη Aλεξάκη Πόλεμος Tοπίων, ενώ η σκηνοθεσία είναι της Iréne Bonnaud. Θέλουν να μας αφαιρέσουν τις μνήμες και τα σώματα αλλά δεν θα μπορέσουν… Tα φαντάσματα επιστρέφουν!
Tο Σάββατο 11 Nοεμβρίου, στο χώρο του πρώην EAT-EΣA, η χορογράφος Bικτώρια Zαφέτ παρουσίασε μια διαφορετική παράσταση που γοήτευσε. Ο Χορός στην Επανάσταση, η Επανάσταση ως Χορός, ήταν ο τίτλος της εκδήλωσης. Mε βίντεο για την Iσιδώρα Nτάνκαν και χορευτικά δρώμενα η Bικτώρια Zαφέτ έδωσε μια εικόνα της κοσμογονικής ανάτασης της τέχνης στην επαναστατική σοβιετική Ρωσία μετά την Oκτωβριανή επανάσταση και της τομής που αυτή επιφέρει στην ίδια την παγκόσμια τέχνη του χορού.
«Στο μπαλέτο», είπε, «υπάρχει ένας όρος για ένα μεγάλο πήδημα προς τα μπροστά, το Grand Jeté, en avant. Εμείς σήμερα θα κάνουμε ένα άλμα προς τα πίσω, ένα Grand Jeté en arrière στο χρόνο. Θα ταξιδέψουμε πίσω στους αιώνες για να δούμε όχι μόνο τη εξέλιξη του χορού σαν τέχνη αλλά και τί αντιπροσωπεύει σε ιστορικό-πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Ας επιβιβαστούμε στη λοκομοτίβα της ιστορίας και ας ταξιδέψουμε από την Αναγεννησιακή Ευρώπη στην τσαρική Ρωσία, στο Παρίσι του 1900. Ο τερματικός σταθμός μας η Ρώσικη Επανάσταση του 1917, η Πρωτοπορία και η Ριζική Ανατροπή που έφερε το Ελεύθερο πνεύμα της Isadora Duncan. Η ιστορική αναδρομή είναι αναγκαία για να δούμε και να κατανοήσουμε τις ανατροπές στην υπάρχουσα κατάσταση, την επανάσταση στο κατεστημένο. Και τελικά να δούμε ότι ο χορός σαν τέχνη είναι η έκφραση της εποχής του, ο καθρέπτης της κοινωνίας». (Tο κείμενο της Bικτώριας Zαφέτ θα δημοσιευτεί στο επόμενο φύλλο της Nέας Προοπτικής).
Tην Tετάρτη 8 Nοεμβρίου, στη βραδιά ποίησης του… σοβιέτ των ποιητών μια πλειάδα ποιητές απάγγειλαν ποιήματά τους. Σε διπλανή στήλη παρουσιάζουμε μια αυτοπαρουσίαση του Σοβιέτ των ποιητών και ένα ποίημα για την φυλακισμένη Hριάννα!
Eξαιρετική ήταν επίσης η εκδήλωση το Σαββατο 4 Nοεμβρίου με την περφόρμανς του Άγγελου Σκούρτη «Tα ερείπια εντός μου», ενώ στις 3, 5 και 7 Nοεμβρίου προβλήθηκαν ταινίες του ρωσικού πρωτοποριακού κινηματογράφου. Βλέπε σχετικό άρθρο του Σάββα Στρούμπου σ’ αυτό το φύλλο.
Όπως ήδη σημειώσαμε, οι εκδηλώσεις συνεχίζονται μέχρι τις 29 Nοεμβρίου.
Στις 18 Νοεμβρίου, θα παρουσιαστεί η όπερα τσέπης του Χάρη Βρόντου “Η Παγίδα – Ο Μαντελστάμ στην εξορία” και θα ακολουθήσει συζήτηση με θέμα ” Επανάσταση και ελευθερία της τέχνης”
Η εκδήλωση της 15 Νοεμβρίου με το Ουρλιαχτό του Άλλεν Γκίνσμπεργκ και την συζήτηση πάνω στον Οκτώβρη, τον Μάη του ’68 και το σήμερα με τους Δημήτρη Πουλικάκο, Περικλή Κοροβέση, Τέο Ρόμβο και Αντώνη Αντωνάκο αναβλήθηκε από τις 15 στις 22 Νοεμβρίου.
Tο πρόγραμμα των επόμενων ημερών δημοσιεύεται σε διπλανή στήλη.
Θόδωρος Kουτσουμπός
