Από τις 10 έως τις 12 Ιουνίου 2021 συνήλθε το 17ο Συνέδριο του Εργατικού Επαναστατικού Κόμματος. Την πρώτη ημέρα, Παρασκευή, σε δημόσια (διαδικτυακή) έναρξη, ο γραμματέας της απερχόμενης Κεντρικής Επιτροπής σ. Σάββας Μιχαήλ, παρουσίασε την ανάλυση της διαμορφούμενης κατάστασης στον κόσμο και την Ελλάδα και τις προοπτικές του ΕΕΚ μέσα στις συνθήκες της «τέλειας καταιγίδας», όπως τη χαρακτήρισε, μιας καμπής στην παγκόσμια ιστορία, που παράγεται από τον συνδυασμό της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης με την πανδημία του κορονοϊού. Ανέλυσε την παγκόσμια κρίση και τις προοπτικές της παγκόσμιας επανάστασης, την αναμέτρηση της επανάστασης με την αντεπανάσταση, την κρατική καταστολή και το φασισμό και τις τάσεις για πολεμικές αναμετρήσεις, που πυροδοτείται σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, από την Λατινική Αμερική σε έκρηξη μέχρι τη γενική απεργία σε όλα τα εδάφη της κατεχόμενης Παλαιστίνης. Για την κατάσταση στην Ελλάδα κατήγγειλε την αντιδραστική ακροδεξιά κυβέρνηση Μητσοτάκη, τη διαχείρισή της στην πανδημία, τις προσλήψεις αστυνομικών και όχι υγειονομικών, και την ενίσχυση του κράτους καταστολής, και κάλεσε σε μαζική κινητοποίηση της εργατικής τάξης, του λαού και της νεολαίας για την ανατροπή της, για να μην περάσει το αντεργατικό νομοσχέδιο-έκτρωμα και οι αντιδραστικές-αντεπαναστατικές ρυθμίσεις στην παιδεία και σε όλα τα μέτωπα. Αναφέρθηκε στα μαθήματα από την ακυρωθείσα γενική απεργία της 3ης Ιουνίου, καυτηρίασε τη στοίχιση των συνδικαλιστικών γραφειοκρατιών πίσω από την κρατικοποιημένη ηγεσία της ΓΣΕΕ στις 10 Ιουνίου, και στις διασπαστικές αποφάσεις να μην κλιμακωθεί ο αγώνας σε γενική απεργία κατά τις ημέρες ψήφισης του νομοσχεδίου με 48ωρη απεργία στην κατεύθυνση της γενικής απεργίας διαρκείας. Oλόκληρη η εισήγηση του Σάββα Μιχαήλ βρίσκεται στο σύνδεσμο της Νέας Προοπτικής στο https://www.youtube.com/watch?v=Suh5ij5O7Wo. Χαιρετιστήρια μηνύματα επαναστατικών κομμάτων και οργανώσεων από όλον τον κόσμο και την Ελλάδα στάλθηκαν στο συνέδριο και τις αμέσως προσεχείς ημέρες θα δημοσιευτούν στη neaprooptiki.gr. Στο συνέδριο συζητήθηκαν το εργατικό κίνημα και η πάλη για την ανεξαρτησία της εργατικής τάξης από το κράτος, τα αφεντικά και την υποταγμένη συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Η πάλη για την ιδεολογική και πολιτική χειραφέτηση της εργατικής τάξης, για την ανατροπή της κυβέρνησης και του αστικού κράτους και την εργατική εξουσία. Το ζήτημα της νεολαίας και η ανασυγκρότηση της επαναστατικής νεολαίας του ΕΕΚ. Το ζήτημα της επαναστατικής εφημερίδας και μεθόδευση της επανέκδοσης της έντυπης εφημερίδας με τη διατήρηση και ενίσχυση της ηλεκτρονικής έκδοσης. Η ανάπτυξη της θεωρητικής δουλειάς, των εκπαιδευτικών μαθημάτων και των εκδόσεων. Το ΕΕΚ και η πάλη για την Τέταρτη Διεθνή. Ένα σχετικό μανιφέστο πρόκειται να εκδοθεί από την νεοεκλεγείσα κεντρική επιτροπή. Παρακάτω δημοσιεύουμε την απόφαση για το ΕΕΚ και την Τέταρτη Διεθνή. Η απόφαση ψηφίστηκε ομόφωνα.
1. Η παγκοσμιοποίηση της κοινωνικής ζωής που προώθησε το κεφάλαιο είναι σε οξύτατη σύγκρουση με τα όρια του ίδιου του κεφαλαίου οδηγώντας στην “τέλεια καταιγίδα” της άλυτης μετά το 2008 παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης και της πανδημίας, απειλώντας την ζωή.
2. Ο καπιταλισμός είναι πλέον ασύμβατος με την ενεργό διαδικασία της Ζωής. Τα παγκόσμια προβλήματα απαιτούν παγκόσμιες λύσεις. Μόνο μια οικουμενική τάξη, επικεφαλής των λαϊκών μαζών μπορεί να δώσει τις λύσεις αυτές: το προλεταριάτο- “παλιό”, νέο, εργαζόμενο κι άνεργο, “νομαδικό”- στον Παγκόσμιο Βορρά και τον παγκόσμιο Νότο. Ιστορική ανάγκη είναι αυτό το προλεταριάτο να συγκροτηθεί σε επαναστατική Διεθνή που θα ενσωματώνει και θα ξεπερνά την κληρονομιά του διεθνούς επαναστατικού, απελευθερωτικού, χειραφετητικού κινήματος .
3. Δεν μπορεί να υπάρχει επαναστατική πολιτική κι επαναστατικό Κόμμα στα όρια μιας μόνον χώρας όπως είναι αδύνατος ο “σοσιαλισμός σε μια μόνη χώρα”. Επαναστατικό Κόμμα χτίζεται σαν τμήμα της οικοδόμησης της επαναστατικής Διεθνούς, ενός Παγκόσμιου Κόμματος της διαρκούς σοσιαλιστικής επανάστασης.
4. Η Πρώτη Διεθνής έφερε την εργατική τάξη στο προσκήνιο της Ιστορίας. Η Δεύτερη την οργάνωσε σε μαζικά κόμματα και συνδικάτα. Η Τρίτη ιδρύθηκε με την νίκη της εξουσίας των Σοβιέτ, τον Οκτώβρη 1917. Κι οι τρεις έχουν ιστορικά εξαντλήσει την πορεία τους προ πολλού και δεν τίθεται ζήτημα επανίδρυσής τους, έστω και σε βελτιωμένη ή ανανεωμένη προγραμματική βάση.
5. Η Τέταρτη Διεθνής ιδρύθηκε από τον Τρότσκυ και τους συντρόφους του μέσα στις πιο κολοσσιαίες ήττες του επαναστατικού κινήματος, όταν “ήταν μεσάνυχτα στον αιώνα”, κάτω από τις δυσκολότερες συνθήκες που αντιμετώπισε ποτέ η επαναστατική πρωτοπορία που συνέχιζε πιστά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Ήταν ιστορικά αναγκαία, ιστορικά δικαιωμένη και ιστορικά ανολοκλήρωτη.Σκοπός της δεν ήταν απλώς η πάλη ενάντια στον σταλινισμό αλλά η ολοκλήρωση, σε παγκόσμια κλίμακα, του έργου που άρχισε ο Οκτώβρης του 1917.
6. Οι καταρρεύσεις του 1989-91 στην Ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ, η στροφή στην αντεπαναστατική καπιταλιστική παλινόρθωση στον πρώην σοβιετικό χώρο και στην Κίνα, δεν έκλεισαν τον κύκλο που άνοιξε η Οκτωβριανή Επανάσταση κάτω από την ηγεσία του Λένιν, του Τρότσκυ, των μπολσεβίκων. Η παρούσα “τέλεια καταιγίδα” είναι η Νέμεση μετά την Ύβρη του καπιταλισμού και των θριαμβολογιών του μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ. Κονιορτοποιήθηκε πλέον η φενάκη του “τέλους της Ιστορίας και του κομμουνισμού” Ο ιστορικός αποπροσανατολισμός, όμως παραμένει κυρίαρχος και ιδιαίτερα με την εγκατάλειψη της προοπτικής της επανάστασης στο ορατό μέλλον και η ρητή ή σιωπηλή υποκατάστασή της από την αναζήτηση βαθμιαίων αλλαγών, νησίδων “χειραφέτησης” σε έναν ωκεανό καπιταλιστικής βαρβαρότητας ή δομικών μετασχηματισμών χωρίς επαναστατική ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα, τις εξουσίες, το Κράτος.
7. Η Κίνηση για την Επανίδρυση της 4ης Διεθνούς (MRFI),από το 1997, και η Συντονιστική Επιτροπή για την επανίδρυση της ΤΔ (CRFI), από το 2004, αποτέλεσε γραμμή αντίστασης στις διαλυτικές τάσεις που συμπαρέσυραν τις άλλες διεθνείς συσπειρώσεις με αναφορά στην 4η Διεθνή. Υπερασπίστηκε την ιστορική κληρονομιά του επαναστατικού μαρξισμού σε συνθήκες μέγιστου ιστορικού αποπροσανατολισμού και ακραίου πολιτικού μηδενισμού στον χώρο της Αριστεράς. Στήριξε προοπτικές και πρόγραμμα πάνω στη φύση της εποχής, την Διαρκή επανάσταση, την μέθοδο του Μεταβατικού Προγράμματος της 4ης Διεθνούς. Ιδιαίτερα ανέδειξε στο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα που συζητήθηκε και ψηφίστηκε στο Διεθνές Συνέδριο στο Μπουένος Άιρες, το 2004, την αποσταθεροποιητική αλληλεπίδραση παλινόρθωσης και καπιταλιστικής κρίσης, την εντατικοποίηση κι όχι την εξάλειψη των αντιφάσεων του παγκόσμιου καπιταλισμού μετά το 1991, προβλέποντας την συστημική παγκόσμια κατάρρευση του 2007-08.
Παρόλο το κεκτημένο αυτό, δεν λύθηκαν αλλά κλιμακώθηκαν οι εσωτερικές αντιφάσεις μέσα στην Συντονιστική Επιτροπή για την Επανίδρυση της 4ης Διεθνούς που φιλοδοξούσε να συσπειρώσει, σε προγραμματική βάση, στο εγχείρημά της δυνάμεις από διαφορετικές πολιτικές παραδόσεις του τροτσκιστικού κινήματος αλλά και δυνάμεις πέρα από αυτό που έρχονταν στη σκηνή της παγκόσμιας ταξικής πάλης. Ένα σχέδιο που ήθελε να ξεπεράσει το “παραδοσιακό” σχήμα που ακολούθησαν ή και ακολουθούν οι διάφορες διεθνείς συσπειρώσεις και σέχτες που αυτοανακηρύσσονται σε Τέταρτη Διεθνή ή σε κίνηση για την ανοικοδόμησή της κ.λπ. κι όπου γύρω από ένα μεγαλύτερο Κόμμα ή οργάνωση-οδηγό σε μία χώρα συγκεντρώνονται δορυφόροι ή καλλιεργούνται κλώνοι. Παρά τις υπαρκτές, όμως, διαφοροποιήσεις, το κέντρο βάρους παρέμεινε στο μαζικότερο Partido Obrero της Αργεντινής που η διάσπασή του το 2019 έγινε και το επίκεντρο της διαλυτικής κρίσης της ίδιας της διεθνούς οργάνωσης, την στιγμή μάλιστα που ξεσπούσε η παγκόσμια κρίση του 2008 κι επιβεβαιώνονταν οι προγνώσεις της. Δεν πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός καθώς αντίστοιχα φαινόμενα κρίσης εμφανίζονται ταυτόχρονα και σε άλλες διεθνείς οργανώσεις και κόμματα της τροτσκιστικής κι όχι μόνον Αριστεράς, ιδιαίτερα σε Ευρώπη και Αμερική, με πιο πρόσφατο αλλά όχι έσχατο την διαλυτική κρίση και διάσπαση στο ΝΡΑ της Γαλλίας. Η προσαρμογή μάλιστα στον αστικό κοινοβουλευτισμό και οι πρώτες επιτυχίες στο εκλογικό πεδίο έφεραν τελικά καταστροφικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα σε Αργεντινή (ΡΟ και FIT) και Γαλλία (ΝΡΑ).
Στην Αργεντινή δεν διατηρούμε “ίσες αποστάσεις” στο διασπασμένο ΡΟ. Με το “επίσημο” ΡΟ υπάρχει αμοιβαία ρήξη των σχέσεων από το 2019 λόγω της δεξιόστροφης πορείας του. Παρόλη την κριτική μας κι ανεξάρτητη στάση απέναντι στο PO-Tendencia, συμμετείχαμε, μετά από πρόσκλησή του, και παρουσιάσαμε την δική μας πολιτική σε διεθνιστικές εκδηλώσεις, όπως στα 80 χρόνια από την δολοφονία του Τρότσκυ στις 20 Αυγούστου 2020, στην Πρωτομαγιά του 2021 αλλά και σαν παρατηρητές στην 2η Εθνική Συνδιάσκεψή του τον Δεκέμβριο του 2020.
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, είναι αναγκαίος ένας κριτικός απολογισμός της όλης εμπειρίας της Συντονιστικής για την Επανίδρυση της Τέταρτης Διεθνούς καθώς και όλης της ιστορικής πορείας του τεταρτοδιεθνιστικού κινήματος μετά την δολοφονία του Τρότσκυ, με μαρξιστική μεθοδολογία, αποφεύγοντας τους κινδύνους του ανιστόρητου μηδενισμού και του κυρίαρχου σκεπτικισμού.
8. Η πάλη για την 4η Διεθνή, πάλη που δεν ανήκει στο παρελθόν αλλά στο παρόν και το άμεσο μέλλον, παραμένει ζωντανή και επίκαιρη γιατί στηρίζεται στην υλική βάση της ίδιας της ιμπεριαλιστικής εποχής της καπιταλιστικής παρακμής. Ο επαναστατικός Μαρξισμός είναι “η υψηλότερη θεωρητική συνείδηση της εποχής” και η συνένωσή του με τις μάζες τις πιο απομακρυσμένες από την θεωρία συντελείται στην επανάσταση, την “βίαιη έμπνευση της Ιστορίας”, όπως έγραφε ο Τρότσκυ. Η Διαρκής Επανάσταση δεν είναι αυθαίρετη τεχνική κατασκευή αλλά η διαρκώς ανανεωμένη συνειδητή έκφραση της ασυνείδητης ιστορικής διαδικασίας, η αντανάκλαση της ίδιας της εποχής μέσα στον εαυτό της. Παρά τις συγχύσεις, τα σοβαρά λάθη, τις κατά καιρούς αναθεωρητικές και διαλυτικές τάσεις μετά την δολοφονία του Τρότσκυ και τις εκατόμβες των θυμάτων του τροτσκισμού από το σταλινισμό, το φασισμό και το “δημοκρατικό” ιμπεριαλισμό, τους σεχταρισμούς και τους οπορτουνισμούς που γεννά η μακρόχρονη απομόνωση σε μειοψηφία, παρά την πολυδιάσπαση των τεταρτοδιεθνιστών, ο κεντρικός πυρήνας που διασώζει ζωντανό και καθιστά ζωτικό το πρόταγμα της Τέταρτης Διεθνούς είναι ακριβώς η υλική-ιστορική βάση της θεωρίας και πράξης της Διαρκούς Επανάστασης.
9. Πώς προχωρούμε σαν ΕΕΚ σ’ αυτήν την πάλη μετά το 17ο Συνέδριο μας;
Πρέπει να αποκρούσουμε την Σκύλλα της εθνικής περιχαράκωσης κι απομόνωσης και την Χάρυβδη της συμμετοχής σε μια διεθνή σέχτα που αυτοανακηρύσσεται σε 4η Διεθνή ή την παλινδρόμηση, στο όνομα της διεύρυνσης, σε μορφές Διεθνούς που ξεπεράστηκαν ιστορικά κι αμετάκλητα.
Το ΕΕΚ έχει ήδη ένα πλουσιότατο δίχτυ διεθνιστικών σχέσεων σε όλο τον κόσμο, πρώτα απ’ όλα, με τα κόμματα και τις οργανώσεις που συμμετέχουν στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Κέντρο “Κριστιάν Ρακόφσκυ” -DIP (Τουρκία), ΜΤL (Φινλανδία), ROR (Γαλλία) ΡΠΚ (Ρωσία), OKP (Ρωσία), Ένωση για την “Σοβιετική Ένωση”- και αγωνιστές στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια.
Είμαστε πάντα ανοικτοί σε διάλογο και κοινή δράση με τις ζωντανές ανατρεπτικές δυνάμεις, “παλιές” και νέες που μπαίνουν ξανά ορμητικά στην αρένα της μαζικής πάλης ενάντια στον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό, την πατριαρχία και κάθε μορφής καταπίεσης κι αναζητούν μια εναλλακτική διεθνή και διεθνιστική προοπτική.
10. Το πρώην Βαλκανικό και τώρα Διεθνές Σοσιαλιστικό Κέντρο “Κριστιάν Ρακόφσκυ” δεν είναι υπόλειμμα του παρελθόντος ούτε περιφερειακό υποκατάστατο της επαναστατικής Διεθνούς. Ιδρύθηκε και παρενέβη μέσα στην φωτιά του Νατοϊκού πολέμου κατά της πρώην Γιουγκοσλαβίας κάτω από την σημαία του προλεταριακού διεθνισμού και για την πάλη για την Διεθνή. Αναπτύχθηκε παραπέρα προς την Μέση Ανατολή, στη δεύτερη Ιντιφάντα καθώς και στον πρώην σοβιετικό χώρο και την Ρωσία. Διοργάνωσε στην Αθήνα τέσσερις Ευρωμεσογειακές Συνδιασκέψεις (2013, 2014, 2015, 2017). Γέννησε πολλές προσδοκίες και δυνατότητες. Τώρα είναι ανάγκη όσο ποτέ να προχωρήσει σε τακτικό Συνέδριο που θα το εξοπλίσει με επικαιροποιημένο Πρόγραμμα, καταστατικές αρχές των μελών του και προσδιορισμό της σύνδεσής του με τον διαδικτυακό τόπο RedMed.
Στον δρόμο αυτό συνεχίζουμε, επεκτείνουμε και βαθαίνουμε τον διάλογο και την κοινή δράση με όλες τις επαφές μας σε Βόρεια και Λατινική Αμερική, Ευρώπη, Αφρική και Ασία, με σταθερό στόχο την οικοδόμηση της 4ης Διεθνούς.
17ο Συνέδριο του ΕΕΚ
Αθήνα 11-13 Ιουνίου 2021
(Ψηφίστηκε ομόφωνα)