30 χρόνια πριν: ο Αμερικάνικος ιμπεριαλισμός εγκαινιάζει τον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας”

Μια ημερομηνία ορόσημο για μια σειρά γεγονότων σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν η 17^η Ιανουαρίου του 1991. Εκείνη την ημέρα ελικόπτερα των ΗΠΑ διείσδυσαν στο Ιράκ. Το CNN μετέδιδε σε όλο τον κόσμο «λαμπερές εικόνες» ως ένα «θέαμα» που κάποιος Αμερικάνος δημοσιογράφος τόλμησε να συγκρίνει με τα… εορταστικά πυροτεχνήματα της 4^ης Ιουλίου. Έτσι ξεκίνησε αυτό που το ίδιο το Πεντάγωνο περιέγραψε ως την πιο καταστροφική στρατιωτική δράση που διεξήχθη ποτέ σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και αποτέλεσε το «μοντέλο» για μελλοντικούς πολέμους.

Παραδόξως, ο πόλεμος αυτός ξέσπασε όταν κάποιοι μας μιλούσαν για το «τέλος της ιστορίας», τη στιγμή που υποτίθεται ότι άνοιγε μια περίοδος ειρήνης, δηλαδή μετά την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 και τη διάλυση του αντίπαλου «Κακού», του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Ο «Ψυχρός Πόλεμος» είχε τελειώσει, εισήλθαμε «σε μια νέα εποχή που προσφέρει μεγάλες ελπίδες» σύμφωνα με τον Μπους τον γηραιότερο. Ωστόσο, ο τότε πρόεδρος των Η.Π.Α. μας προειδοποίησε ότι «η κρίση στον Κόλπο μας υπενθυμίζει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αυτόνομες πηγές αναταραχών στον κόσμο». Στην πραγματικότητα, η αναταραχή προκλήθηκε από την ίδια την Ουάσιγκτον για να επωφεληθεί από το γεγονός ότι, με τη διάλυση του σοβιετικού μπλοκ, οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως επίσημα διακήρυσσαν τότε, παρέμενε «το μόνο κράτος με πραγματικά παγκόσμια δύναμη, εμβέλεια και επιρροή σε κάθε διάσταση – πολιτική, οικονομική και στρατιωτική: Δεν υπάρχει υποκατάστατο της αμερικανικής ηγεσίας».

Αφού αρχικά είχαν υποστηρίξει τον Σαντάμ Χουσεΐν τη δεκαετία του 1980 στον πόλεμο κατά του Ιράν, οι ΗΠΑ πιέζουν το Κουβέιτ, το οποίο βοήθησε το Ιράκ να πολεμήσει το Ιράν, να απαιτήσει από τη Βαγδάτη την άμεση αποπληρωμή ενός δανείου δεκάδων δισεκατομμυρίων δολλαρίων και να εκμεταλλευτεί πέρα από κάθε μέτρο, βλάπτοντας το Ιράκ, την πετρελαιοπαραγωγό ζώνη που εκτείνεται ανάμεσα στα δύο κράτη.

Ενώ η ένταση μεταξύ Κουβέιτ και Ιράκ αυξάνεται, στις 25 Ιουλίου του 1990, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Βαγδάτη διαβεβαιώνει τον Σαντάμ ότι έχει άμεσες οδηγίες από τον Μπους να «αναζητήσει καλύτερες σχέσεις με το Ιράκ» και ότι «δεν έχουμε άποψη για τη συνοριακή διαφωνία σας με το Κουβέιτ».

Έτσι, μια εβδομάδα αργότερα, σε ένα κολοσσιαίο λάθος πολιτικού υπολογισμού, το Ιράκ εισβάλλει στο Κουβέιτ. Αργότερα, το Ιράκ πρότεινε την απόσυρσή του με αντάλλαγμα ορισμένες παραχωρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στον Κόλπο, που του είχε απαγορευτεί όταν η Βρεταννία είχε επανασχεδιάσει το χάρτη της Μέσης Ανατολής τη δεκαετία του 1920. Έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες -οι οποίες προετοίμαζαν τον πόλεμο από αρκετό καιρό πριν, παρατηρώντας την ανάπτυξη των ιρακινών δυνάμεων και προσδιορίζοντας τους στόχους που θα χτυπήσουν- σχημάτισαν έναν διεθνή συνασπισμό που έστειλε ένα τεράστιο στρατό 750.000 στρατιωτών.

Τον Νοέμβριο του 1990, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε -με 12 ψήφους υπέρ (συμπεριλαμβανομένης της ακόμα υπαρκτής ΕΣΣΔ), 2 κατά (Κούβας και Υεμένης) και την αποχή της Κίνας- το ψήφισμα 678, το οποίο επέτρεπε τη χρήση «όλων των αναγκαίων μέσων» κατά του Ιράκ. Ο Πόλεμος του Κόλπου ήταν επίσης ο πρώτος πόλεμος στον οποίο η Ιταλική Δημοκρατία συμμετείχε υπό αμερικανική διοίκηση. Το ΝΑΤΟ, αν και δεν συμμετείχε επίσημα ως τέτοιο, παρείχε τις δυνάμεις και τις βάσεις του.

Αμέσως μετά απ’ αυτόν τον πόλεμο, το ΝΑΤΟ εγκαινίασε, σύμφωνα με τη νέα στρατηγική των ΗΠΑ, τη «νέα στρατηγική αντίληψη της Συμμαχίας». Εξετάζοντας τους επόμενους πολέμους, ο παγκόσμιος ιμπεριαλισμός τους παρουσίασε ως ανθρωπιστικές επιχειρήσεις για την εξαγωγή της δημοκρατίας. Τα παραδείγματα αμέτρητα, Γιουγκοσλαβία 1999, Αφγανιστάν 2001, Ιράκ 2003, Λιβύη 2011, Συρία 2011 (χωρίς να λογαριάσουμε τους πολέμους κυρίως της Γαλλίας στην Αφρική). Αυτός ήταν ο πόλεμος που ο Μπους κήρυξε το 1991 ότι θα δημιουργούσε «ένα καλύτερο μέλλον – μια νέα παγκόσμια κοινότητα ενωμένη από την αυξανόμενη συναίνεση ότι η βία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί» και ότι για το λόγο αυτό «η κρίση του Κόλπου θα μείνει στην ιστορία ως το χωνευτήρι της νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων». Τόσα ψέματα μέσα σε τόσες λίγες γραμμές.

Όσοι ζήσαμε ακόμη και από μακριά τα γεγονότα, γίναμε μάρτυρες των εκατομμυρίων νεκρών, αναπήρων, ορφανών και ενός πρωτοφανούς κύματος προσφύγων που προκλήθηκαν από τον Πόλεμο του Κόλπου, συν τους 1,5 εκατομμύρια νεκρούς, συμπεριλαμβανομένου μισού εκατομμυρίου παιδιών, που προκλήθηκαν από το επακόλουθο 12ετές εμπάργκο στο Ιράκ και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου, συν τους πολύ περισσότερους θανάτους που προκλήθηκαν από τον νέο πόλεμο του 2003.

Ο θάνατος που έσπειρε ο ιμπεριαλισμός πριν από 30 χρόνια στον πρώτο μεταψυχροπολεμικό πόλεμο συνεχίζει να εξαπλώνεται με ανυπολόγιστες συνέπειες, με εκατομμύρια πρόσφυγες, εκτοπισμένους λαούς και χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια, λιμοκτονούντες κυνηγημένους που στοιβάζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Στον πόλεμο με την ονομασία «Καταιγίδα της Ερήμου», οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πραγματοποίησαν μέσα σε 43 ημέρες ρίψεις 250.000 βομβών, ή 700-800 τόνων βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου. Ένα εκατομμύριο βλημάτων 30 χιλιοστών, εκτοξεύθηκαν από αεροσκάφη και ελικόπτερα, και 14.000 βλήματα 120 χιλιοστών εκτοξεύθηκαν από τανκς. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης χιλιάδες κεφαλές απεμπλουτισμένου ουρανίου με τις οποίες ήταν εξοπλισμένοι οι πύραυλοι Κρουζ.

Οι στρατιωτικές δυνάμεις που συμμετείχαν ήταν οι: Βρεταννία (36.000 στρατιώτες) και Γαλλία (15.600) που πλαισιώνουν τις Αμερικανικές δυνάμεις. Η Σαουδική Αραβία ανέπτυξε προσωπικό 67.500 ατόμων, η Αίγυπτος 35.600, η Συρία 20.800, τα Εμιράτα 14.000, το Πακιστάν 10.000 (συν 2.000 Αφγανών μουτζαχεντίν), ο Καναδάς 2.200, το Μπαγκλαντές 2.000, η Ιταλία 1.300, το Μαρόκο 1.200, η Αυστραλία 600, η Ισπανία 500, η Ολλανδία και το Βέλγιο 400, η Ελλάδα 200. Και η Τουρκία, η Δανία, η Νορβηγία, η Βουλγαρία, η Νέα Ζηλανδία, η Σιέρρα Λεόνε, η Αργεντινή, η Ονδούρα, η Σενεγάλη και ο Νίγηρας συμμετείχαν επίσης με στρατιωτικές δυνάμεις.

Ήταν μια άνευ προηγουμένου ανάπτυξη, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, αποτελούμενη από δυνάμεις από όλες τις ηπείρους. Το Πεντάγωνο, το οποίο προμήθευε το 70% των 750 χιλιάδων ανδρών του συνασπισμού, ανέπτυξε στον πόλεμο το 75% των τακτικών αεροσκαφών του (1.950 από 2.600), το 42% των πιο σύγχρονων αρμάτων του (2.500 από 6.000), το 46% των αεροπλανοφόρων του (6 από 13), το 37% των χερσαίων δυνάμεών του (280.000 από 761.000), το 46% των πεζοναυτών του (90.000 από 195.300). Το κόστος του πολέμου του Κόλπου όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες, την καταστροφή και τις οικονομικές απώλειες ανήλθε σε τρισεκατομμύρια δολλάρια. Οι στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ μόνο για τον δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ υπολογίζονται από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου σε περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολλάρια.

Η ιμπεριαλισμός σε όλο του το μεγαλείο τόσο οικονομικά όσο και σε επίπεδο ανθρώπινων απωλειών. Αυτή είναι η κληρονομιά του. Ήρθε ο καιρός οι νέες γενιές να την αποποιηθούν ολοκληρωτικά.

Αρ. Μα.