της Javiera Sarraz
Στις 27 Νοεμβρίου, κατόπιν αιτήματος του Πινιέρα, η Γερουσία της Χιλής παρέτεινε τη στρατιωτικοποίηση των περιοχών Γουάλμαπού (επικράτεια των Μαπούτσε) για άλλες 15 ημέρες. Η στρατιωτικοποίηση ξεκίνησε στις 12 Οκτωβρίου με προεδρικό διάταγμα, με μεγάλη ανάπτυξη τεθωρακισμένων αρμάτων μάχης, ελικοπτέρων και σχεδόν 1.000 στρατιωτών.
Ο στόχος του Πινιέρα είναι η καταστολή των κοινοτήτων Μαπούτσε που αμφισβητούν τα εδάφη που καταλαμβάνουν κυρίως οι δασικές και υδροηλεκτρικές βιομηχανίες. Διάφορες κοινότητες και οργανώσεις των Μαπούτσε κατάγγειλαν τη στρατιωτική κατοχή και επέκριναν τον ρόλο των ιθαγενών συνιστωσών της (Συνταγματικής) Συνέλευσης, που συζητούν, παράλληλα με τη σύγκρουση, την ανακήρυξη της Χιλής σε «πολυεθνικό κράτος» στο νέο σύνταγμα. «(Η στρατιωτικοποίηση) είναι η αντικειμενική επίδειξη της αποτυχίας της Συνταγματικής Συνέλευσης και των δεσμευμένων εδρών, όπου ο ιστορικός αγώνας του λαού των Μαπούτσε σχετικοποιήθηκε και περιορίστηκε στην αφηρημένη έννοια των “λαών”, δήλωσε η κοινότητα Μαπούτσε του Τεμουκουϊκούι.
Ο ηγέτης των Μαπούτσε του Συντονιστικού Συμβουλίου Αράουκο Μαλέκο (CAM), Χέκτορ Λαϊτούλ, δήλωσε ότι ο πρόεδρος “σβήνει τη φωτιά με βενζίνη”. Η CAM είναι μία από τις παλαιότερες και πλέον αναγνωρισμένες οργανώσεις Μαπούτσε στη Χιλή και έχει αναλάβει την ευθύνη για εκατοντάδες ενέργειες δολιοφθοράς εναντίον δασικών μονάδων, φορτηγών υλοτομίας, γεωργικών μηχανημάτων, γεωργικών εκμεταλλεύσεων και σπιτιών γαιοκτημόνων και κυβερνητικών κτιρίων της Χιλής.
Επίσης, τον περασμένο μήνα, κυκλοφόρησε ένα βίντεο από μια άλλη οργάνωση, την οργάνωση Γουεϊτσάν Αούκα Μάπου (Weichan Auka Mapu, “Αγώνας Επαναστατικής Επικράτειας” στη γλώσσα Μαπουδουνγκούν), το οποίο εμφανίζει κουκουλοφόρους μέλη της κοινότητας να φέρουν αυτόματα τουφέκια. Στο βίντεο δήλωσαν: “Καλούμε αυτή τη νέα αστυνομική και στρατιωτική δύναμη να εγκαταλείψει την περιοχή μας, γιατί θα ηττηθεί από τη δύναμη του λαού των Μαπούτσε που είναι οπλισμένος (…) Ως WAM επαναβεβαιώνουμε την επαναστατική μας δέσμευση για ενέργειες σαμποτάζ κατά των καπιταλιστικών συμφερόντων, καθώς και για ένοπλες ενέργειες που είναι σύμφωνες με τις ανάγκες των κοινοτήτων μας”. Η κυβέρνηση κατέθεσε μήνυση για “παράνομη οπλοφορία και παραστρατιωτικοποίηση” εναντίον όσων αναγνωρίζονται ως υπεύθυνοι του βίντεο.
Η στρατιωτική παρέμβαση στο Γουαλμάπου από τον Πινιέρα έρχεται να προστεθεί στη στρατιωτικοποίηση που ο πρώην πρόεδρος Ρικάρντο Λάγος είχε ήδη θεσμοθετήσει πριν από δύο δεκαετίες, αναπτύσσοντας χιλιάδες αστυνομικούς (Carabineros), την “κοινή” αστυνομία, στρατιωτικοποιημένους και εξοπλισμένους όπως ένας στρατιώτης του στρατού. Η στρατιωτικοποίηση των κυβερνήσεων του Ρικάρντο Λάγος, της Μισέλ Μπατσελέτ και του Σεμπαστιάν Πινιέρα έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες αδελφούς Μαπούτσε.
Η σύγκρουση μεταξύ του κράτους της Χιλής και των Μαπούτσε είναι μια σύγκρουση για τη γη και τους πόρους της, οι οποίοι, λόγω της εξόρυξης, έχουν λεηλατηθεί σε χιλιάδες εκτάρια, αφήνοντας ολόκληρες πόλεις χωρίς νερό και εξαφανίζοντας τη χλωρίδα και τα φυσικά αποθέματα.
Η κύρια απασχόληση στο Γουαλμάπου ασκείται από τη δασοβιομηχανία. Η επέκτασή της στα εδάφη ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοσέτ, η οποία προωθήθηκε μέσω της Εθνικής Δασικής Εταιρείας (CONAF), με την αποψίλωση της αιωνόβιας χλωρίδας και τη φύτευση πεύκων και ευκαλύπτων. Επί του παρόντος, η δασική εκμετάλλευση υπερβαίνει τα 3 εκατομμύρια εκτάρια, που αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 20% της γης στην περιοχή της Αραουκανίας. Η κύρια σύγκρουση των μαχόμενων περιοχών Μαπούτσε είναι γύρω από την κατοχή των καπιταλιστών της Δασικής Εταιρείας Αραούκο, η οποία επιδιώκει να εγκαταστήσει αγωγό για την απόθεση αποβλήτων από το εργοστάσιο χαρτοπολτού που βρίσκεται στην πόλη Βαλντίβια (περιοχή Λος Ρίος) στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο αγωγός δεν έχει κατασκευαστεί λόγω της ένοπλης αντίστασης των κοινοτήτων.
Ο αγώνας ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή και για το δικαίωμα στη γη δεν έχει στοιχίσει μόνο ανθρώπινες ζωές στους Μαπούτσε, αλλά έχει επίσης καθιερώσει μια επιλεκτική και συστηματική δίωξη των ηγετών τους από το κράτος της Χιλής. Το 2016 στην περιοχή Λος Ρίος δολοφονήθηκε η περιβαλλοντική ακτιβίστρια Μακαρένα Βαλντές, η οποία ηγήθηκε του αγώνα κατά των υδροηλεκτρικών εργοστασίων στον ποταμό Τρανκίλ. Το πτώμα της βρέθηκε απαγχονισμένο, και παρόλο που οι πρώτοι ιατροδικαστές δήλωσαν ότι είχε αυτοκτονήσει, μετά από εκταφή των λειψάνων της αποκαλύφθηκε ότι επρόκειτο για ανθρωποκτονία. Ένας άλλος που θεωρήθηκε “αυτόχειρας” ήταν ο συνδικαλιστής και βιοκαλλιεργητής αλιέας Αλεχάντρο Κάστρο από την κοινότητα του Κιντέρο (περιφέρεια Βαλπαραΐσο), ο οποίος ηγήθηκε μαζικών κινητοποιήσεων κατά δεκαπέντε εταιρειών ενέργειας, χημικών και καυσίμων, στο πλαίσιο των οποίων δημιουργήθηκε μια “Ζώνη Θυσίας” που δηλητηριάζει το σύνολο του πληθυσμού. Την περασμένη Κυριακή, βρέθηκε το βασανισμένο και δολοφονημένο πτώμα του Χαβιέρα Ρόχας, αγωνιστή και ηγέτη της οργάνωσης Κίνημα για το Νερό και τα Εδάφη (MAT), η οποία αγωνίζεται κατά της εγκατάστασης του φράγματος Λα Τράνκα.
Στις περιοχές Αραουκανία, Βιομπίο, Σούμπλε, Μάουλε και Λος Ρίος, όπου βρίσκονται οι περισσότερες κοινότητες Μαπούτσε, ο ακροδεξιός Καστ προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Η εκστρατεία του είχε μεγάλη απήχηση χάρη στους φασίστες της Ένωσης για την Ειρήνη και τη Συμφιλίωση στην Αραουκανία (APRA), ένα είδος “βορειοαμερικανικής ένωσης τυφεκιοφόρων” τύπου Χιλής. Ωστόσο, σε αυτές τις περιοχές η συμμετοχή στις εκλογές ήταν κατά μέσο όρο 45% – και μια έρευνα του Ιδρύματος της Χιλής αποκαλύπτει ότι το 57% του πληθυσμού τάσσεται κατά της στρατιωτικοποίησης της Γουαλμαπού.
Στο λόγο του Kαστ για “σκληρή αντιμετώπιση της τρομοκρατίας των Μαπούτσε”, προστίθεται ολοένα και περισσότερο ο λόγος του Μπόριτς για “σεβασμό της τάξης, της δημοκρατίας και φυλάκισης των υπευθύνων για τις επιθέσεις”. Από την άλλη πλευρά, η πρόεδρος της Συντακτικής Συνέλευσης Ελίζα Λόνκον και άλλες συνιστώσες των Μαπούτσε, γελοιοποιούνται καλώντας την Επισκοπική Διάσκεψη και ολόκληρη την εκκλησία να διακηρύξουν την αντίθεσή τους στην κρατική βία.
Σε μια χώρα όπου σχεδόν το 12% των 19 εκατομμυρίων κατοίκων είναι καταγωγής Μαπούτσε, η υπόθεση της ανάκτησης της γης έχει γίνει μια από τις ναυαρχίδες της λαϊκής εξέγερσης, ιδίως μεταξύ των νέων, δεδομένου ότι οι περισσότεροι από τους weichafes (μαχητές, πολεμιστές) που σκοτώθηκαν στο Γουολμάπου στα χέρια της αστυνομίας και του στρατού είναι νεαρά μέλη της κοινότητας. Λίγους μήνες πριν από την εξέγερση, η εκτέλεση του 24χρονου μέλους της κοινότητας Τεμουκουϊκούι Καμίλο Κατριλάνκα προκάλεσε μαζικές κινητοποιήσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία σε όλη τη χώρα. Επίσης εκτός Χιλής, οι κοινότητες των Χιλιανών στο εξωτερικό κινητοποιήθηκαν. Στην Αργεντινή, για παράδειγμα, εκατοντάδες Χιλιανοί που ζουν στο Μπουένος Άιρες κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις του προξενείου της Χιλής για να καταγγείλουν τη δολοφονία του αγωνιστή Κατριλάνκα.
Στις 11 Δεκεμβρίου, μια εβδομάδα πριν από τον δεύτερο προεδρικό γύρο, θα λήξει η παράταση της στρατιωτικοποίησης που ψήφισε το Κογκρέσο της Χιλής και για άλλη μια φορά το ζήτημα των Μαπούτσε θα βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής κατάστασης της Χιλής και σε άξονα παρέμβασης όχι μόνο για το κράτος και τους υποψήφιους προέδρους, αλλά και για τον εξεγερμένο λαό.
Έξω ο στρατός. Τέλος στη ληστεία και τη λεηλασία του λαού του Γουαλμάπου: Θα νικήσουμε!
Από το μπλογκ politicaobrera.com
Μετάφραση Αρ.Μα.
