1. Γιατί κατέρρευσε η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου;
Η αποτυχία της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ να εκλέξουν Πρόεδρο Δημοκρατίας, το Νεοδημοκράτη Σταύρο Δήμα αποτέλεσε απλώς την αφορμή της πτώσης της κυβέρνησης.
Αιτία είναι η πλήρης αδυναμία της διαχειριστεί τη νέα φάση χρεοκοπίας στην οποία έχει εισέλθει ο ελληνικός καπιταλισμός λόγω του μη βιώσιμου δημοσίου χρέους του, του γιγάντιου ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους (προς τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία) και της ανυπαρξίας οποιασδήποτε χρηματοδοτικής ροής για την επανεκκίνηση, ντόπιας ή προπαντός ξένης λόγω της επιδείνωσης της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. [Φυσικά, η οικονομική κρίση διαμεσολαβείται από την ταξική πάλη που τον τελευταίο καιρό γνώριζε μια νέα ριζοσπαστικοποίηση].
2. Πως επηρεάζεται ο ελληνικός καπιταλισμός από την επιδείνωση της παγκόσμιας κρίσης;
Το τέλος της πολιτικής πιστωτικής χαλάρωσης από τις ΗΠΑ μετακινεί μαζικά κεφάλαια από την ανατολή στη δύση, χωρίς η οικονομικά παρακμασμένη και πολιτικά διασπασμένη ΕΕ να μπορεί να αποτελέσει “σταθμό” τους, διευκολύνοντας την άντληση διεθνών κεφαλαίων από το εξωτερικό.
Τα μηδενικά σχεδόν επιτόκια δανεισμού που έχει ορίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) το μόνο που έκαναν ήταν να φουντώσουν την κρίση του χρέους καθώς τίποτα από αυτά δεν βοήθησε να συγκρατηθεί η ύφεση. Ο ελληνικός καπιταλισμός συναντά τη νέα κρίση στην ΕΕ, μετά από μία εξαετή βαθιά ύφεση, χωρίς καμία εσωτερική ζήτηση και χωρίς καμία εσωτερική πιστωτική πνοή. Έτσι, το σπάσιμο του ελληνικού “κρίκου” της ευρωπαϊκής οικονομικής αλυσίδας από το 2010 δεν αποκαταστάθηκε όχι μόνο γιατί δεν ξεπεράστηκε η χρεοκοπία του ελληνικού καπιταλισμού αλλά και γιατί η ίδια ευρωπαϊκή αλυσίδα βυθίζεται ήδη στον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης και του αποπληθωρισμού.
3. Η τρέχουσα φάση χρεοκοπίας του ελληνικού καπιταλισμού είναι ηπιότερη ή σκληρότερη από τις προηγούμενες;
Η πρώτη τετραετία της χρεοκοπίας του (2010-13) συνέπεσε με μια αν και μηδαμινή ανάκαμψη του ευρωπαϊκού καπιταλισμού μετά το κραχ του 2008 -9, η οποία επέτρεψε το χαμηλότοκο δανεισμό του χρεοκοπημένου ελληνικού κράτους μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στήριξης (EFSF) και την αποφυγή ακόμα χειρότερων στιγμών –α λα Αργεντινή 2001 (τηρουμένων των αναλογιών).
Η περίοδος από τα μέσα του 2013 και έπειτα φέρνει την οικονομική επιβράδυνση της ΕΕ, η οποία δεν μπορεί να στηρίξει ούτε τη ζήτηση του ελληνικού καπιταλισμού για φθηνά κεφάλαια ούτε την προσφορά των ελληνικών εξαγωγικών προϊόντων.
Αυτή η συγκυρία είναι που κάνει αδύνατη μια βιώσιμη ανάκαμψη του ελληνικού καπιταλισμού, όπως αυτή που δειλά εμφανίστηκε πέρσι λόγω κυρίως του αυξημένου ξένου τουρισμού, από φέτος και έπειτα, φέρνοντας μια χρεοκοπία μεγαλύτερη από εκείνη του 2010 (ένταξη στον EFSF) και του 2012 (νέο δάνειο EFSFκαι PSI). Γι’ αυτό, η τρέχουσα φάση της χρεοκοπίας του ελληνικού καπιταλισμού ενσωματώνει και ξεπερνάει όλες τις προηγούμενες,.
4. Θα «καταστραφεί» η ελληνική οικονομία αν δεν επανεκλέγει η ΝΔ στην κυβέρνηση;
Το νέο “κούρεμα” του ελληνικού δημοσίου χρέους το οποίο θα επεδίωκε η ελληνική κυβέρνηση από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ “χωρίς νέα μέτρα” κατέρρευσε οριστικά στη συνάντηση του Παρισιού μεταξύ των βασικών Ελλήνων υπουργών και των Τροϊκανών (Νοέμβριος 2014). Μαζί του είχε “τελειώσει” και η ίδια η κυβέρνηση.
Γι’ αυτό δεν μπορεί να πιστέψει κανείς τη ΝΔ όταν λέει πως αν εκλεγεί αντ’ αυτής ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταστραφεί (;!) λίγο – πολύ η ελληνική οικονομία. Πως γίνεται η ελληνική οικονομία να βρίσκεται σήμερα τόσο κοντά στην καταστροφή όταν πριν λίγο καιρό έχει περάσει οριστικά τον «κάβο» της κρίσης, όπως διατυμπανίζουν επί ένα σχεδόν χρόνο οι Νεοδημοκράτες με το success story;
Γιατί καταρρέει το κυβερνητικό κόμμα, όταν έχει πετύχει την ανάκαμψη της οικονομίας –όπως το ίδιο διατείνεται- χάρη στα μέτρα που το ίδιο έχει λάβει; Στη βάση αυτήςτης κατάρρευση βρίσκεται η οικονομική χρεοκοπία που βαθαίνει. Επομένως, η παραμονή της ΝΔ είτε η αναρρίχηση οποιουδήποτε άλλου αστικού κόμματος στην εξουσία είναι συνώνυμη της μεγαλύτερης οικονομικής καταστροφής.
5. Θα “σώσουν” την οικονομία τα μέτρα που θέλει να περάσει η ΝΔ και η τρόικα;
Η συνέχιση της ύφεσης στην Ελλάδα, παρά τα κανιβαλικά μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί εδώ και τέσσερα χρόνια, είναι που οδηγεί πάνω απ’ όλα στη λήψη σκληρών «διαρθρωτικών» μέτρων (τα οποία θα έπεφταν στα πιο… μαλακά αν είχε πάρει μπρος η οικονομία συνολικά), όπως η παραπέρα μείωση των συντάξεων και των μισθών, η άγρια φορο-μπηξία, κατασχέσεις μικρών ιδιωτικών περιουσιών, ξεπούλημα της δημόσια περιουσίας κ.λπ.
Μήπως αυτά τα μέτρα θα δώσουν διέξοδο στο χρεοκοπημένο ελληνικό καπιταλισμό και το λαό; Όχι, Αυτά θα εντείνουν, όπως συνέβη και στο παρελθόν την ύφεση, θα αυξήσουν το δημόσιο και το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ και θα παραλύσουν ξανά τις, κατά τ΄ άλλα «επιτυχώς ανα-κεφαλαιοποιημένες» ελληνικές τράπεζες, βαθαίνοντας έτσι τη χρεοκοπία του ελληνικού καπιταλισμού παρά τις απώλειες που θα υποστεί για άλλη μια φορά ο λαός. Η καταστροφή που έρχεται θα λάβει τη μορφή των λουκέτων κρατικών υπηρεσιών, τραπεζών και ασφαλιστικών φορέων, μεγάλων επιχειρήσεων πετώντας στο δρόμο πάνω από 100.000 εργαζομένους, στερώντας περισσότερο από ποτέ στοιχειώδεις κοινωνικές υπηρεσίες (σ.σ. στην περίπτωση του κράτους και των ταμείων).
6. Μπορούν τα οικονομικά μέτρα τα οποία προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ να μας “σώσουν”
Ο ΣΥΡΙΖΑ σε γενικές γραμμές ζητά μία επιστροφή στον προ του 2010 ελληνικό καπιταλισμό. Ήταν εκείνος, όμως, ο καπιταλισμός ο οποίος χρεοκόπησε πριν τέσσερα χρόνια και δεν υπάρχει καμία διεθνής ή εθνική συνθήκη σήμερα για να “επιστρέψει” εκεί ή να μην χρεοκοπήσει ξανά, κάνοντας εκ των πραγμάτων αδύνατη την εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος.
Η αποτυχία της ΝΔ να περάσει ένα “κούρεμα” του χρέους “χωρίς νέα μέτρα” θα ακολουθήσει και το ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτωση που αναλάβει την κυβερνητική εξουσία.
Η πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να αντικαταστήσει τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας με μέτρα επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής (π.χ. μερικές αυξήσεις σε μισθούς – συντάξεις) και, έτσι, να φέρει ανάπτυξη και μεγαλύτερα φορολογικά έσοδα για να πληρωθεί το κεφάλαιο αλλά όχι τα τοκοχρεολύσια του χρέους θα καταρρεύσει γιατί δεν μπορεί να “παράγει” κεφάλαια σε ευρώ για να το κάνει. Το κεντρικό πρόβλημα πίσω από την καπιταλιστική κρίση δεν είναι η “διανομή” του εισοδήματος αλλά οι σχέσεις ιδιοκτησίας και παραγωγής.
7. Το πρόβλημα με τα οικονομικά αιτήματα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως είναι απλά και μόνο “ρεφορμιστικά”;
Για παράδειγμα, ένα από τα μέτρα που έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει άμεσα ο ΣΥΡΙΖΑ, αν εκλεγεί, είναι η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 22% (αφορά 450.000 άτομα ή το 30% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα). Αυτό, άμεσα θα θέσει θέμα λουκέτου ή μαζικών απολύσεων σε μια σειρά επιχειρήσεων που ήδη φυτοζωούν. Πώς απαντά σ’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ; Με την ενίσχυση των ελέγχων των… 600 Επιθεωρητών Εργασίας σε 220.000 ιδιωτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν (ή καλύτερα υπολειτουργούν) σήμερα στην Ελλάδα;! Ακόμα και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφιζε νόμο με τον οποίο έβαζε… λουκέτο σε όποια επιχείρηση παραβίαζε την εργατική νομοθεσία, θα είχε δύο κομβικά προβλήματα: Με ποιο μηχανισμό θα εφάρμοζε αυτό το νόμο και με τί θα αντικαθιστούσε τις επιχειρήσεις οι οποίες θα έκλειναν.
Ένα δεύτερο παράδειγμα ανεδαφικού και “ρεφορμιστικού” μέτρου είναι ο δημόσιος έλεγχος στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, τον οποίο υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα, τα 3/4 των μετοχών των ελληνικών τραπεζών ελέγχονται ήδη από το κράτος λόγω της εγγύησης που αυτό έχει δώσει στην τρόικα για να ανακεφαλαιωθούν εκείνες με κονδύλια από τον EFSF. Και τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ; Θα εφαρμόσει τον έλεγχο που δεν… εφαρμόζει η ΝΔ;
8. Ποια “κρατικοποίηση” έγινε και ποια μένει να γίνει;
Η ίδια η αστική τάξη έχει “κρατικοποιήσει” όχι μόνο όλες τις τράπεζες, αλλά -εν μέρει- και όλες τις επιχειρήσεις, μιας και αυτές είναι υπερχρεωμένες στις… τράπεζες. Το ζήτημα είναι πως η “κρατικοποίηση” αυτή έγινε για τη διάσωση των τραπεζών και των επιχειρήσεων στα πλαίσια του καπιταλισμού. Η εργατική τάξη πληρώνει δύο φορές αυτήν την (αστική) “κρατικοποίηση”. Τη μία φορά την πλήρωσε ήδη με την άγρια λιτότητα την οποία υπέστη σαν τίμημα για τη “διάσωση” του χρεοκοπημένου ελληνικού καπιταλισμού το 2010-14 από τον EFSF. Tην επόμενη φορά θα την πληρώσει με την αναδιάρθρωση την οποία θα κάνουν οι τράπεζες (οι οποίες επαναδιωτικοποιούνται σταδιακά) πάνω στις μεγάλες επιχειρήσεις κατακτώντας μερίδιά τους και πεντώντας και άλλες δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους και ελαστικοποιώντας πλήρως την αγορά εργασίας.
9. Θα δώσουν διέξοδο οι εκλογές;
Ο παρεμβατικός χαρακτήρας των κοινοβουλευτικών εκλογών στις οικονομικές εξελίξεις μιας χρεοκοπημένης χώρας είναι τόσο λίγο αποφασιστικός όσο είναι του ίδιου του αστικού κοινοβουλίου και γενικότερα της αστικής δημοκρατίας. Εδώ και τέσσερα χρόνια, αν και το ελληνικό κοινοβούλιο έχει γίνει απλά και μόνο ο ιμάντας μεταβίβασης των εντολών της τρόικας πάνω στην κοινωνία, έχει αποτύχει οικτρά να φέρει τα επιδιωκόμενα -από την αστική τάξη- αποτελέσματα.
Μία “αριστερή” αλλαγή στην κορυφή της αστικής κοινοβουλευτικής πυραμίδας η οποία, προπαντός, βασίστηκε στον κατευνασμό των εργατικών και λαϊκών αγώνων (ούτε καν στην αναζωπύρωσή τους), δεν θα φέρει τα αποτελέσματα τα οποία προσδοκά η πλειοψηφία του λαού απ’ αυτήν.
Καμία ριζοσπαστική αστική δημοκρατία δεν μπορεί να οικοδομηθεί στα ερείπια της μικροαστικής τάξης. Ακόμα και ένα “ρεφορμιστικό” αίτημα δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σήμερα παρά μόνο από την επαναστατική δικτατορία του προλεταριάτου.
Δ.Κ.
