της Μαρίας Χλωρού
Κάποτε ήταν η ΔΕΗ. Κρατικό Μονοπώλιο, απομεινάρι μιας άλλης οικονομικής περιόδου, όχι και τόσο νεοφιλελεύθερης. Μετά η ΔΕΗ έπρεπε να γίνει ιδιωτική, να σπάσει το μονοπώλιο και να μπουν και άλλοι παίχτες στο γήπεδο της ενέργειας.
“Αν υπάρχουν και άλλοι πάροχοι τότε ο ανταγωνισμός θα οδηγήσει σε μείωση της τιμής και αυτό θα είναι προς όφελος του καταναλωτή”… αυτά και άλλα ωραία μας έλεγαν. Αυτό ήταν το κύριο επιχείρημα για το ξεπούλημα της εταιρείας για να καμφθούν οι αντιδράσεις. Κάποιοι τους πίστεψαν. Είτε γιατί θεώρησαν ότι το “αόρατο χέρι της αγοράς” είναι ο καλύτερος ρυθμιστής της οικονομικής πραγματικότητας είτε γιατί θεωρούσαν ότι οι εργαζόμενοι της εταιρείας, ως “αργόσχολοι” δημόσιοι υπάλληλοι, ευθύνονται για την κακοδιαχείριση και σπατάλη πόρων της εταιρείας (υψηλοί μισθοί, μπόνους, συνδικαλιστικές διεκδικήσεις κ.λπ.). Και έσπασε το μονοπώλιο, και πουλήθηκε η ΔΕΗ, και μπήκαν και άλλοι πάροχοι στην αγορά.
Μετά ήρθαν τα golden boys και κάλυψαν το κενό που άφησαν τα “προνόμια των εργαζομένων και των συνδικαλιστών”. Και στη συνέχεια ήρθε το Χρηματιστήριο της Ενέργειας, το target model, η Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά Ενέργειας, τα υπερκέρδη και άλλα καλά. Το ρεύμα έγινε χρηματιστηριακό προϊόν και η τιμή του δεν καθορίζεται πλέον από το πραγματικό κόστος για την παραγωγή του αλλά από την χρηματιστηριακή τιμή. Η χρηματιστηριακή του τιμή καθορίζεται από ένα σωρό παράγοντες, συνδέσεις και διαμεσολαβήσεις με κυριότερο την προσδοκία του κέρδους των εταιρειών και την διασφάλιση της τυχόν χασούρας.
Έτσι η Ελλάδα, με τον χαμηλότερο μισθό στην Ευρώπη, έχει ταυτόχρονα την ψηλότερη τιμή ενέργειας. Στα 281 € ανά μεγαβατώρα σκαρφαλώνει η τιμή χονδρικής στις 19 Απριλίου, για την Ελλάδα. Πάνω από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες! Πολλές πρωτιές μαζεμένες σε αυτή τη χώρα. Με βάση το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αγοράς Ενέργειας η τιμή χονδρικής μπορεί να ανέβει ακόμα πολύ περισσότερο μια και δεν υπάρχει πλαφόν. Όλο αυτό το κόστος μετατοπίζεται στον καταναλωτή και όλο αυτό το κέρδος συγκεντρώνεται στις εταιρείες. Είναι τα λεγόμενα υπερκέρδη που “σκέφτεται” να φορολογήσει η κυβέρνηση μετά την κατακραυγή. Μια καθαρή ληστεία εις βάρος της εργατικής τάξης που τινάζει στον αέρα οποιονδήποτε προϋπολογισμό, ατομικό, οικογενειακό, κρατικό και που μαζί με όλες τις άλλες ληστείες του κεφαλαίου εντείνει την ανισότητα και την φτώχεια.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πανηγυρίζει γιατί η οικονομία έχει καλούς δείκτες και η ποιότητα ζωής στην Ελλάδα είναι καλή, όπως λέει. Την ίδια στιγμή οι κάτοικοι αυτής της χώρας κάνουν βουτιά στη φτώχεια και την απελπισία. Το παράδειγμα της ενέργειας μας δείχνει πιο έντονα από ποτέ κάποια πράγματα:
Ο καπιταλισμός είναι ασύμβατος με την ζωή. Το σύνθημα “οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη” είναι η μεγαλύτερη ανοησία που μπορεί να ακουστεί. Όσο υπάρχουν κέρδη αυτά θα μπαίνουν πάνω από τους ανθρώπους. Η μόνη ρεαλιστική διέξοδος για να ζήσουμε είναι να παλέψουμε για μια κοινωνία χωρίς κέρδη. Αν ο πλούτος παράγεται από την εργασία, σύμφωνα με την βασική αρχή της πολιτικής οικονομίας η οποία ισχύει ακόμα και στην περίοδο της αύξησης των χρηματιστηριακών προϊόντων, τότε να παλέψουμε να επιστρέψει αυτός ο πλούτος πίσω σε αυτούς που τον παράγουν, στους εργαζόμενους. Να πάρουμε πίσω αυτά που μας κλέβουν. Να μετατρέψουμε την απελπισία σε αγώνα για ζωή.
20 Απριλίου 2022
