Το δημοψήφισμα της 5ης Ιούλη κι ο μεγαλειώδης ξεσηκωμός του λαού, δεν ήταν ένα… «ασήμαντο τσίρκο», όπως το χαρακτήρισε ο άθλιος Γιούνκερ. Και σίγουρα, η λαϊκή ετυμηγορία δεν ήταν ένα κουρελόχαρτο, για να το τσαλακώσει ο υποταγμένος πρωθυπουργός, θέλοντας να μετατρέψει το βροντερό ΟΧΙ στο αντίθετο του, και να σύρει την εργατική τάξη σε ένα τρίτο, σκληρότερο μνημόνιο, υποτίθεται με τις «ευλογίες» του 62% του λαού.
Το ΟΧΙ ήταν ξεκάθαρο, κρυστάλλινο και προπαντός ταξικό. Ήταν το ΟΧΙ στη λιτότητα, στη φτώχεια, στην ανεργία, στα μνημόνια και στους Ιμπεριαλιστικούς εκβιασμούς, όλων όσοι ήταν τα θύματα των παραπάνω δεινών τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Τι έχουν να χάσουν όσοι τους τα έχουν ήδη αρπάξει όλα;
Δεν περίμενε κανείς να ψηφίσουν ΟΧΙ, οι «καρχαρίες» του 1%, που μέσα στην κρίση έβγαλαν ακόμη περισσότερα κέρδη, ενώ το 99% του λαού πεινούσε. Ούτε οι εύποροι, μεσοαστοί σύμμαχοι τους, που συγκρότησαν το «κίνημα» των «Μένουμε Σκλάβοι», οι οποίοι -σε αντίθεση με άλλα κατεστραμμένα μικροαστικά στρώματα- διατηρούν ακόμη κάποιο «λίπος» και φοβούνται πως με μια ρήξη θα το χάσουν. Οι αντικομμουνιστές και δεξιοί οπαδοί του πατροπαράδοτου «ανήκομεν εις την Δύσην», ήταν σίγουρο με ποια μεριά θα στρατευτούν. Μαζί κι όλοι οι επίδοξοι πραξικοπηματίες Τζήμεροι, τα Ποτάμια των κ.κ. Λυμπεράκηδων -που ψέγουν τους φτωχούς για τις «λάθος επιλογές» που τους «καταδίκασαν» στη φτώχεια- οι παπάδες, οι ξεπουλημένοι «διανοούμενοι» της φιλελεύθερης «αυλής» των καναλαρχών και εργολάβων.
Αυτή, είναι μια άλλη Ελλάδα, από την δική μας Ελλάδα, των φτωχών, των εργατών, των ανέργων. Τα κροκοδείλια δάκρυα για τον εμφυλιοπολεμικό «εθνικό διχασμό», μοιάζουν λες και περίμεναν το δημοψήφισμα για να ανακαλύψουν πως υπάρχουν δύο, αντίπαλες Ελλάδες, με αντικρουόμενα και ανειρήνευτα συμφέροντα, που απλά πήραν οξεία μορφή κι εκφράστηκαν ξεκάθαρα και στην κάλπη της 5ης Ιούλη. Ο «διχασμός» μπορεί να «καλμάρει» μόνο με την οριστική επικράτηση του ενός στρατοπέδου επί του άλλου. Όλοι οι παραπάνω στρατεύονται με το στρατόπεδο των λίγων και εκμεταλλευτών, εμείς με των πολλών και εκμεταλλευόμενων. Ο καθένας, αν θέλει να νικήσει, είναι υποχρεωμένος να βαδίζει σε τροχιά συντριβής του αντιπάλου, αφήνοντας στην άκρη τις πατριωτικές ηθικολογίες περί «εθνικής ενότητας».
Ο παραπάνω ταξικός καταμερισμός της ψήφου της 5/7, δεν είναι μια αυθαίρετη υπόθεση. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν καθαρά πως ψήφισαν αυτές οι δύο Ελλάδες. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν αν τα εξετάσουμε στην κλίμακα της πρωτεύουσας, που είναι άλλωστε η μισή χώρα: στη μεγάλη τους πλειοψηφία, οι λαϊκές περιοχές του κέντρου της Αθήνας, καθώς και των συνοικιών της Β’ Αθήνας και Πειραιά, ψήφισαν υπέρ του ΟΧΙ. Αξίζει όμως να δούμε ποιες είναι εκείνες οι περιοχές που «πρωτοτύπησαν» ψηφίζοντας υπέρ του ΝΑΙ. Κατά σειρά, οι δέκα πρώτες, είναι: Εκάλη 85,68%, Διόνυσος 79,11%, Ψυχικό 76,29%, Παπάγου 68,69%, Κηφισιά 66,10%, Βουλιαγμένη 64,10%, Βούλα 64,39%, Δροσιά 63,41%, Ν. Ψυχικό 58,17%, Πεντέλη 57,43%, δηλαδή οι πιο πλούσιες «σφηκοφωλιές» των βορείων και νοτίων προαστίων. Δεν χρειάζεται, λοιπόν, ιδιαίτερη σοφία για να αποκαλυφθεί τι ψήφισε η αστική τάξη των εκμεταλλευτών και καταπιεστών αυτής της χώρας! Σε πανελλήνιο επίπεδο, οι περιφέρειες που το ΝΑΙ πήρε τα μεγαλύτερα του ποσοστά, είναι οι παραδοσιακά δεξιές και συντηρητικές, Λακωνία, Καστοριά, Α΄ Αθήνας, Σέρρες κ.λπ.
Αντίθετα, οι εκλογικές περιφέρειες, με τα μεγαλύτερα ποσοστά υπέρ του ΟΧΙ ήταν: Χανιά 73,57%, Β’ Πειραιώς 72,49% (σε περιοχές όπως το Πέραμα της ανεργίας, κατέγραψε ως και 76,64%), Κέρκυρα 71,19% κλπ.
Για την Α’ Αθήνας, αν και το ΝΑΙ κατέγραψε συγκριτικά με αλλού, υψηλά ποσοστά, το ΟΧΙ είναι πρώτο στη μεγάλη πλειοψηφία των περιοχών. Όχι τυχαία, το ΝΑΙ είναι πρώτο μόνο σε εκείνες τις γειτονιές, που τα τελευταία χρόνια, η Χρυσή Αυγή οργίασε στηριζόμενη πάνω στα πιο λούμπεν και αντιδραστικά μικροαστικά στρώματα: Άγιος Παντελεήμονας, Πλατεία Βικτωρίας, Πλατεία Αμερικής, Κυψέλη κλπ.
Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των ψηφοφόρων, όπως τα παρουσίασε σε έρευνα της η Public Issue. Από όλες τις κοινωνικές κατηγορίες, τα μεγαλύτερα ποσοστά του, το ΟΧΙ, τα καταγράφει ανάμεσα στους φοιτητές (85,2%), στους ανέργους (72,9%), στους μισθωτούς ιδιωτικού τομέα (71,3%) και στους μισθωτούς δημόσιου τομέα (70,9%). Τα χαμηλότερα ποσοστά το ΟΧΙ τα καταγράφει ανάμεσα στους συνταξιούχους (48%), για να ακολουθήσουν ελεύθεροι επαγγελματίες, εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι κλπ. Αυτή είναι μια αδιαπραγμάτευτη απόδειξη του πως λειτούργησε -εν μέρει- το κλίμα πανικού και τρομοκράτησης από τα ΜΜΕ, σε σχέση με τις κλειστές τράπεζες και τις ουρές στα ΑΤΜ, οδηγώντας στην υφαρπαγή της ψήφου των συνταξιούχων και των μεγαλύτερων ηλικιών. Χαρακτηριστικό είναι πως τα δύο «άκρα» των ηλικιακών κατηγοριών της έρευνας, εμφανίζουν τις πιο «απόλυτες» ετυμηγορίες υπέρ της μιας ή της άλλης επιλογής: από 18-24 ετών, ψηφίστηκε το ΟΧΙ με 85%, ενώ από 65 ετών και πάνω, μόλις με 44,9%. Είναι ξεκάθαρο πως νοιώθει μια νεολαία χωρίς μέλλον, για την «ευρωπαϊκή προοπτική» των μνημονίων…
Ανεξάρτητα από το πώς μεταχειρίστηκε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ την ισχυρή λαϊκή εντολή του 62% (δεύτερη μέσα σε μόλις 6 μήνες) -κάτι που προαναγγέλλει και το πολιτικό της τέλος- γεγονός είναι πως το κίνημα της 5ης Ιούλη αφήνει σπουδαία παρακαταθήκη: σχηματοποιεί τις δυνάμεις της επερχόμενης επανάστασης κι αντεπανάστασης, συνενώνοντας ή διαχωρίζοντας όλες τις κοινωνικές δυνάμεις γύρω από τους δύο βασικούς άξονες της καπιταλιστικής κοινωνίας, της εργασίας και του κεφαλαίου, που με την σειρά τους, ταυτίστηκαν με ΟΧΙ και ΝΑΙ αντίστοιχα.
Ακόμα και μια αστικοδημοκρατική διαδικασία, όπως είναι ένα δημοψήφισμα, λειτούργησε με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε να αποκαλυφθεί στα μάτια και των πλέον ανυποψίαστων, η αντικειμενική ταξική πόλωση, που διχάζει την καπιταλιστική κοινωνία, ειδικά σε συνθήκες οξείας κρίσης. Από αυτήν την σκοπιά, το δημοψήφισμα αποτελεί ένα σπουδαίο μάθημα κοινωνικής συνειδητοποίησης για όλους. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των εκατομμυρίων που πήραν μέρος στον αγώνα για το ΟΧΙ, απέχουν παρασάγγας σε επίπεδο ταξικής συνείδησης, από τα αντίστοιχα των «αγανακτισμένων» τέσσερα χρόνια πριν, παρ’ όλες τις εξωτερικές ομοιότητες των κινητοποιήσεων.
Επιβεβαιώνονται, όσοι πριν από το δημοψήφισμα προέβλεπαν πως, ανεξάρτητα από την έκβασή του, έχουμε μπει σε ένα δρόμο χωρίς γυρισμό, και πως η λύση του κοινωνικού ζητήματος μπορεί να δοθεί μόνο μέσα από μια σύγκρουση μέχρις εσχάτων. Και αυτό είναι κάτι που δεν θα μπορέσουν να το αποφύγουν ούτε ο αστικός εσμός των υπερμάχων του ΝΑΙ, ούτε η κυβέρνηση που παρέδωσε τους υποστηρικτές του ΟΧΙ, στα νύχια των Σόιμπλε και Μέρκελ.
Το δημοψήφισμα ήταν μια στιγμή στην ταξική πάλη. Ας προετοιμαστούμε για την μελλούμενη σύγκρουση.
Κ. Αποστολόπουλος