[Στις 15 Iανουαρίου 1919 στη διάρκεια της εξέγερσης των Σπαρτακιστών στη Γερμανία, δυο κορυφαίες μορφές του διεθνούς επαναστατικού κινήματος, ο Kαρλ Λήμπκνεχτ και η Pόζα Λούξεμπουργκ δολοφονήθηκαν στο Βερολίνο. Oι φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας ήταν οι αντιδραστικοί γιούνκερς, όμως οι πολιτικοί και ηθικοί αυτουργοί ήταν οι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας, οι Σάιντεμαν, Έμπερτ και Nόσκε.
H Kομιντέρν, πριν σταλινοποιηθεί τιμούσε τα 3Λ, τους δυο ηγέτες του γερμανικού κομμουνισμού και τον Bλαδίμηρο Ίλιτς Λένιν που πέθανε στις 21 Γενάρη του 1924. Το κείμενο που δημοσιεύουμε γράφτηκε από τον Λέοντα Tρότσκυ λίγο μετά τη δολοφονία των Λήμπκνεχτ και Λούξεμπουργκ και δημοσιεύτηκε στο σοβιετικό τύπο της εποχής.]
Υποστήκαμε ταυτόχρονα δυο βαριές απώλειες, οι οποίες συνιστούν σε μια τεράστια απώλεια. Έπεσαν από τις γραμμές μας δυο ηγέτες των οποίων τα ονόματα θα βρίσκονται για πάντα στο μεγάλο βιβλίο της προλεταριακής επανάστασης: Καρλ Λήμπκνεχτ και Ρόζα Λούξεμπουργκ. Χάθηκαν. Δολοφονήθηκαν. Δεν είναι πια μαζί μας!
Το όνομα του Kαρλ Λήμπκνεχτ, αν και ήταν ήδη γνωστό, κέρδισε αμέσως παγκόσμια αναγνώριση από τους πρώτους μήνες της μακάβριας Ευρωπαϊκής σφαγής. Ήχησε σαν το όνομα της επαναστατικής τιμής, σαν μια δέσμευση για την επερχόμενη νίκη. Σε αυτές τις πρώτες βδομάδες, όταν ο γερμανικός μιλιταρισμός γιόρταζε τα πρώτα όργιά του και τιμούσε τους πρώτους του δαιμονικούς θριάμβους, σε εκείνες τις βδομάδες όταν οι Γερμανικές δυνάμεις καταλάμβαναν το Βέλγιο σαρώνοντας τα Βελγικά οχυρά σαν χαρτόσπιτα, όταν τα κανόνια των 420 χιλιοστών φαίνονταν σα να απειλούσαν να υποδουλώσουν και να γονατίσουν όλη την Ευρώπη στον [γερμανό αυτοκράτορα] Βίλχελμ, εκείνες τις ημέρες και βδομάδες όταν η επίσημη γερμανική σοσιαλδημοκρατία με επικεφαλής τους Σάιντεμαν και τους Έμπερτ της γονάτιζε πατριωτικά μπροστά στο Γερμανικό μιλιταρισμό στον οποίο οι πάντες, έτσι τουλάχιστον φαίνονταν, θα υπέκυπταν τόσο στο εξωτερικό (το ποδοπατημένο Βέλγιο και η Γαλλία με το βόρειο μέρος της να έχει καταληφθεί από τους Γερμανούς) και στο εσωτερικό (όχι μόνο οι γερμανοί γιούνκερς, όχι μόνο η γερμανική μπουρζουαζία, όχι μόνο οι σοβινιστικές μεσαίες τάξεις αλλά τελευταία και όχι σε μικρό βαθμό το επίσημα αναγνωρισμένο τμήμα της Γερμανικής εργατικής τάξης). Σε αυτές τις μαύρες, τρομερές και αχρείες ημέρες ξέσπασε στη Γερμανία μια επαναστατική φωνή διαμαρτυρίας, οργής και κατάρας. Αυτή ήταν η φωνή του Καρλ Λήμπνεχτ· και αντήχησε σε ολόκληρο τον κόσμο!
Στη Γαλλία όπου η διάθεση των μαζών βρέθηκε κάτω από τη μπότα της γερμανικής επίθεσης, όπου το κυρίαρχο κόμμα των Γάλλων σοσιαλπατριωτών διακήρυξε στο προλεταριάτο την αναγκαιότητα να πολεμήσει όχι για τη ζωή αλλά μέχρι θανάτου (και πως αλλιώς από τη στιγμή που «όλος ο λαός» της Γερμανίας λαχταρά να καταλάβει το Παρίσι!), ακόμα και στη Γαλλία, η φωνή του Λήμπκνεχτ αντήχησε απειλητική, καθόλου μεθυστική, καταστρέφοντας τα εκατομμύρια ψέματα, συκοφαντίες και τον πανικό. Θα μπορούσε κανείς να νιώσει ότι μόνο ο Λήμπκνεχτ εκπροσωπούσε τις καταπιεζόμενες μάζες.
Στην πραγματικότητα όμως, ακόμα και τότε δεν ήταν μόνος καθώς εμφανίστηκε στο προσκήνια μαζί του, από την πρώτη μέρα του πολέμου, η θαρραλέα, πιστή και ηρωική Ρόζα Λούξεμπουργκ. Η ανομία του γερμανικού αστικού κοινοβουλευτισμού δεν της έδωσε τη δυνατότητα να εκτοξεύσει τη διαμαρτυρία της από το βήμα του κοινοβουλίου, όπως έκανε ο Λήμπκνεχτ και έτσι ακούστηκε λιγότερο. Ωστόσο, η συνεισφορά της στην αφύπνιση των καλύτερων στοιχείων της γερμανικής εργατικής τάξης δεν ήταν με κανένα τρόπο μικρότερη από αυτή του συντρόφου της στον αγώνα και στο θάνατο, του Καρλ Λήμπκνεχτ. Οι δυο αυτοί μαχητές τόσο διαφορετικοί στη φύση τους και όμως τόσο κοντά, συμπλήρωναν ο ένας τον άλλο, ανυπότακτοι βάδισαν προς τον κοινό στόχο, συνάντησαν τον θάνατο μαζί και μπήκαν στην ιστορία πλάι – πλάι.
Ο Καρλ Λήμπκνεχτ εκπροσωπούσε την αυθεντική και ολοκληρωμένη προσωποποίηση του αδιάλλακτου επαναστάτη. Τις τελευταίες μέρες και μήνες της ζωής του είχαν πλεχθεί γύρω από το όνομα του διάφοροι μύθοι: ανόητα εμπαθείς στον αστικό τύπο, ηρωικοί από τα χείλη των εργατικών μαζών.
Στην ιδιωτική του ζωή ο Καρλ Λήμπκνεχτ ήταν -αλίμονο!- η επιτομή της καλοσύνης, της απλότητας και της αδερφοσύνης. Τον συνάντησα πριν από 15 χρόνια. Ήταν γοητευτικός, προσεκτικός, συμπαθητικός. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν ενδεικτική του χαρακτήρα του μια σχεδόν θηλυκή ευαισθησία με την καλύτερη έννοια της λέξης. Δίπλα στη θηλυκή αυτή ευαισθησία ο Λήμπκνεχτ διακρίνονταν από την εξαιρετική θέρμη της επαναστατικής του θέλησης, ικανός να πολεμήσει μέχρι την τελευταία ρανίδα του αίματός του στο όνομα αυτού που θεωρούσε σωστό και δίκαιο. Η πνευματική του ανεξαρτησία ήταν ήδη εμφανής από τη νιότη του, όταν επιχείρησε περισσότερες από μια φορές να υπερασπιστεί την άποψή του έναντι του αδιαμφισβήτητου κύρους του Μπέμπελ. Το έργο του μέσα στη νεολαία και η πάλη του κατά της στρατιωτικής μηχανής των Χοετζόλερν χαρακτηρίστηκε από το μεγάλο κουράγιο του. Τέλος αποκάλυψε το πλήρες μέγεθός του όταν ήγειρε τη φωνή του κατά της συμπαγούς πολεμοκάπηλης μπουρζουαζίας και της προδοτικής σοσιαλδημοκρατίας στο Γερμανικό Ράϊχσταγκ, όπου όλη η ατμόσφαιρα είχε διαποτιστεί από το μίασμα του σοβινισμού. Αποκάλυψε το πλήρες μέγεθος της προσωπικότητάς του όταν ως στρατιώτης σήκωσε το λάβαρο της ανοιχτής εξέγερσης εναντίον της μπουρζουαζίας και του μιλιταρισμού της στην Ποτσντάμεν Πλατς [Πλατεία Πότσδαμ] του Βερολίνου. Ο Λήμπκνεχτ συνελήφθη. Η φυλακή και τα καταναγκαστικά έργα δεν έκαμψαν το πνεύμα του. Περίμενε στο κελί του και προέβλεπε με βεβαιότητα. Απελευθερωμένος από την επανάσταση του Νοεμβρίου πέρσι [1918], ο Λήμπκνεχτ αμέσως βρέθηκε επικεφαλής των καλύτερων και πιο αποφασισμένων στοιχείων της Γερμανικής εργατικής τάξης. Ο Σπάρτακος βρήκε τον εαυτό του στις γραμμές των Σπαρτακιστών και χάθηκε με το λάβαρό τους στα χέρια του.
Το όνομα της Ρόζας Λούξεμπουργκ είναι λιγότερο γνωστό στις άλλες χώρες από όσο είναι σε μας, στη Ρωσία. Ωστόσο, θα μπορούσαμε να πούμε με κάθε βεβαιότητα ότι η μορφή της δεν ήταν καθόλου μικρότερη από αυτή του Kαρλ Λήμπκνεχτ. Kοντούλα, ευπαθής, ασθενική, με ανταύγειες ευγένειας στο πρόσωπο της, όμορφα μάτια και ακτινοβόλο πρόσωπο, εξέπλησσε τους πάντες με τη γενναιότητα της σκέψης της. Ήταν σπουδαία κάτοχος της μαρξιστικής μεθόδου σαν όργανο του σώματος της. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Μαρξισμός έρεε στο αίμα της.
Έχω πει ότι οι δυο αυτοί ηγέτες, τόσο διαφορετική στη φύση τους, συμπλήρωναν ο ένας τον άλλο. Θα ήθελα να τονίσω το γεγονός αυτό καθώς και να το εξηγήσω. Αν ο αμετανόητος επαναστάτης Λήμπκνεχτ χαρακτηρίζονταν από θηλυκή ευαισθησία στις προσωπικές συνήθειες του, τότε αυτή η αδύναμη γυναίκα χαρακτηριζόταν από ανδρείκια δύναμη σκέψης. Κάποτε ο Φερδινάνδος Λασσάλ μίλησε για τη φυσική δύναμη της σκέψης, για την προστακτική εξουσία της έντασης της όταν ξεπερνά φαινομενικά υλικά εμπόδια στο δρόμο της. Αυτή είναι η εντύπωση που αποκομίζεις όταν μιλάς στη Ρόζα, όταν διαβάζεις τα άρθρα της ή την ακούς να μιλάει από το βήμα εναντίον των εχθρών της. Και πράγματι είχε πολλούς εχθρούς! Τη θυμάμαι να μιλάει στο συνέδριο της Ιένης, νομίζω. Η έντονη φωνή της, τεταμένη σαν σε σύρμα, διαπερνούσε τις άγριες διαμαρτυρίες των οπορτουνιστών από τη Βαυαρία, τη Bάδη και αλλού. Πόσο την μισούσαν! Kαι πόσο τους περιφρονούσε! Με τη μικροκαμωμένη και εύθραυστη κορμοστασιά της ανέβαινε στην πλατφόρμα του συνεδρίου ως η προσωποποίηση της προλεταριακής επανάστασης. Με τη δύναμη της λογικής της και την ισχύ του σαρκασμού της ανάγκαζε σε σιγή ακόμα και τους πιο σθεναρούς αντιπάλους της. Η Ρόζα γνώριζε πως να μισεί τους εχθρούς του προλεταριάτου και ακριβώς εξαιτίας αυτού γνώριζε πως να εγείρει το μίσος τους εναντίον της. Από πολύ νωρίς, αυτό το γεγονός το γνώριζαν και οι εχθροί της.
Από την πρώτη μέρα, ή καλύτερα από την πρώτη ώρα του πολέμου, η Ρόζα Λούξεμπουργκ ξεκίνησε μια εκστρατεία κατά του σοβινισμού, εναντίον της πατριωτικής λαγνείας, εναντίον της αμφιταλάντευσης του Κάουτσκι και Χάασε και εναντίον της αμορφίας των κεντριστών, υπέρ της επαναστατικής ανεξαρτησίας του προλεταριάτου, για το διεθνισμό και την προλεταριακή επανάσταση.
Ναι, πράγματι, συμπλήρωναν ο ένας τον άλλο!
συνεχίζεται
Mετάφραση Aρ. Mα.