Για άλλη μια φορά στα τέσσερα χρόνια που κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης προβλέπεται -από την κυβέρνηση- για το 2019.
Η ίδια η συμφωνία των μετα-μνημονιακών δεσμεύσεων τις οποίες ανάλαβε η Ελλάδα προβλέπει “επικαιροποίηση” του κατώτατου μισθού με γνώμονα, όμως, την πορεία της “παραγωγικότητας” της εργασίας.
Σ’ αυτά τα πλαίσια, η κυβέρνηση θα πιέσει -όπως διατείνεται- για αύξηση του μισθού που λαμβάνουν οι ανειδίκευτοι εργάτες.
Έτσι, για πρώτη φορά από το 2015, φαίνεται ότι μπορεί και να συμβεί στην πράξη… η αύξηση του κατώτατου μισθού.
Με τρεις, όμως, σημαντικές διαφορές σε σχέση με τι υποσχόταν στο παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ:
1. Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα υλοποιηθεί μέσω του θεσμικού πλαισίου το οποίο εισήγαγε η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ το 2012, το οποίο τότε -σωστά – είχε καταγγείλλει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Τώρα, όμως, δεσμεύθηκε έναντι των δανειστών να εφαρμόσει το πλαίσιο αυτό και μάλιστα αυτούσιο. Συγκεκριμένα, το ύψος του κατώτατου μισθού θα καθορισθεί με απόφαση της κυβέρνησης και όχι της ΓΣΕΕ και των Εργοδοτικών οργανώσεων (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ), στα πλαίσια των ”ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων”, όπως συνέβαινε προ του 2012. Ωστόσο, ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζε μέχρι πρότινος την επαναφορά των ”ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων” και σε εθνικό επίπεδο και όχι μόνο σε κλαδικό, όπως υποτίθεται θα συμβεί από τον ερχόμενο Αύγουστο…
2. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση η αύξηση του κατώτατου μισθού να προσεγγίσει ούτε από… μακριά το ύψος που είχε πριν τη μείωσή του το 2012. Σενάρια προβλέπουν αύξηση 2%-3,5%, δηλαδή να φτάσει στα 606 ευρώ (μικτά) έναντι 586 ευρώ πούναι σήμερα.
Υπενθυμίζεται πως έως το Φλεβάρη του 2012 ο κατώτατος μισθός ανερχόταν σε 751 ευρώ. Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η κυβέρνηση Παπαδήμου (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΛΑΟΣ), μείωσε εν μία νυχτί τον εν λόγω μισθό κατά 20%, ρίχνοντάς τον στα 586 ευρώ. Παράλληλα μείωσε επιπλέον 10% τον κατώτατο μισθό των νέων έως 25 ετών. Προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ και η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού των νέων. Όταν έγινε κυβέρνηση, μίλησε για σταδιακή επαναφορά του στο ύψος των 751 ευρώ. Πιο μετά, κατάπιε… τη γλώσσα του, ενώ έρχεται τώρα και δεσμεύεται να εφαρμόσει το νόμο της κυβέρνησης Σαμαρά -Βενιζέλου, μετά από πέντε χρόνια! Στο μεταξύ, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, έχουν πέσει κατά 8% οι αμοιβές των μισθωτών στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, ενώ οι συμβάσεις ελαστικής απασχόλησης έχουν ξεπεράσει το 30% του συνόλου.
3. Η ρήτρα της παραγωγικότητας της εργασίας στην “επικαιροποίηση” του κατώτου μισθού κρύβει δύο μεγάλες παγίδες.
Καταρχάς, ας δούμε τι σημαίνει αυτή η ρήτρα. Αν αυξηθεί η παραγωγικότητα των εργαζομένων (δηλ. το προϊόν που παράγει κάθε εργάτης κατά μέσο όρο), τότε θα αυξηθεί και ο κατώτατος μισθός. Το αντίθετο θα συμβεί, αν μειωθεί η παραγωγικότητα των εργαζομένων. Κατά τη διάρκεια όλων των μνημονιακών χρόνων, η παραγωγικότητα της εργασίας κατέρρευσε. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει κανένα υπόβαθρο για την αύξηση του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με όσα προβλέπει η μετα-μνημονιακή ρήτρα. Από εκεί και πέρα, η κατάρρευση της παραγωγικότητας στην Ελλάδα χωρίζεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη περίοδος είναι μεταξύ 2010 – 2013, οπότε ο ελληνικός καπιταλισμός βρέθηκε σε βαθιά ύφεση, και η δεύτερη μεταξύ 2014 – 2018, κατά την οποία σημειώθηκε ανάκαμψη (με μόνο διάλλειμμα το 2015). Το 2010 – 2013, κατέρρεε γιατί η απασχόληση μειώθηκε κατά μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με το ΑΕΠ. Την περίοδο 2014 -2018, η παραγωγικότητα μειώθηκε γιατί η ποσοστιαία αύξηση του ΑΕΠ δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο η αύξηση της απασχόλησης. Με άλλα λόγια, τόσο σε συνθήκες ύφεσης, όσο σε συνθήκες ”ανάκαμψης”, η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα μειώνεται...
Δ.Κ.
