(ενός από τους 6 δραπέτες των Ισραηλινών φυλακών)
του Θόδωρου Κουτσουμπού
Ο Ζακαρία Ζουμπέιντι (Zakaria Muhammad Abd Al-Rahman Zubeidi) είναι ένας από τους έξι Παλαιστίνιους φυλακισμένους που σκάβοντας ένα τούνελ δραπέτευσαν από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας Gilboa του Ισραήλ.
Χρησιμοποιώντας κουτάλια, οι έξι Παλαιστίνιοι έσκαψαν στο κελί τους μια σήραγγα και πέταξαν στην ελευθερία. Τους πέντε αγωνιστές ήδη οι αρχές του Ισραήλ τους συνέλαβαν. Ο έκτος μέχρι στιγμής που γράφονται αυτές οι γραμμές εξακολουθεί να διαφεύγει. Οι πέντε ανήκαν στην ισλαμική Τζιχάντ και ο έκτος, ο Ζακαρία Ζουμπέιντι, ήταν διοικητής των Ταξιαρχιών των Μαρτύρων του Αλ Ακσά.
Τι κι αν το πέταγμα στην ελευθερία ήταν σύντομο. Και το πέταγμα του μυθικού Ίκαρου ήταν σύντομο και τραγικό. Προοιώνιζε όμως το άνοιγμα των φτερών της ανθρωπότητας για τα ταξίδια στους ουρανούς και στο διάστημα. Οι δραπέτες ταπείνωσαν τις δυνάμεις της ισραηλινής κατοχής, τα συστήματα υψίστης ασφαλείας, τη χρήση της υπερσύγχρονης τεχνολογίας ως μέσο καταστολής, αποδείχνοντας ότι, τελικά, ο άνθρωπος, ο μαχόμενος και αγωνιζόμενος άνθρωπος, είναι πάνω από την τεχνολογία στα χέρια του καταπιεστή.
Για τον Ζακαρία Ζουμπέιντι οι φήμες έλεγαν ότι είναι νεκρός ύστερα από βασανιστήρια που υπέστη από τις σιωνιστικές αρχές όταν συνελήφθη. Η αλήθεια είναι ότι ο ηγέτης των Ταξιαρχιών των Μαρτύρων του Αλ Ακσά, Ζακαρία Ζουμπέιντι, όπως και οι υπόλοιποι σύντροφοί του βασανίστηκε μόλις συνελήφθη. Του έχουν σπάσει τα πλευρά, όμως ζει. Η είδηση ότι μεταφέρθηκε σε ΜΕΘ αναπαρήχθη και από παλαιστινιακά μέσα ενημέρωσης. Ευτυχώς δεν αληθεύει…
Αλλά ας δούμε ποιος είναι ο Zakaria Muhammad Abd Al-Rahman Zubeidi. Ίσως αυτό δίνει μια εικόνα για την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στο Ισραήλ, για τις συνθήκες μέσα στις οποίες οι ισραηλινές αρχές κρατούν σκλαβωμένο τον παλαιστινιακό λαό. Και για το πώς οι συνθήκες κατοχής και κλοπής της γης και των νερών, κοπής των δένδρων, καταστροφής των σπιτιών και των χωριών, μετατρέπουν τους Παλαιστίνιους σε επαναστάτες.
Η ιστορία του Zakaria Muhammad Abd Al-Rahman Zubeidi
Ο πατέρας του Ζακαρία, Μωχάμεντ, ήταν δάσκαλος αγγλικών, αλλά οι σιωνιστικές αρχές κατοχής δεν του επέτρεψαν να διδάξει, όταν καταδικάστηκε για συμμετοχή στο κίνημα της Φατάχ στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Μη μπορώντας να εργαστεί ως δάσκαλος, εργάστηκε ως εργάτης σε ένα ισραηλινό χυτήριο σιδήρου, έκανε κάποια ιδιαίτερα μαθήματα αγγλικών και έγινε ακτιβιστής της ειρήνης. Αντιμετώπισε τη βία, την εκμετάλλευση και τη φυλάκιση από το Ισραήλ. Η μητέρα Σαμίρα πίστευε στην ειρήνη και για ένα διάστημα παραχωρούσε το σπίτι της και τη φροντίδα της για να φιλοξενεί μια αραβο-ισραηλινή θεατρική ομάδα παιδιών.
O Zακαρία γεννήθηκε το 1976. Σε ηλικία 11 χρόνων, στη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντα (1987), συμμετείχε σε ένα παιδικό θέατρο που δημιούργησε η Άρνα Μερ-Χαμίς, μέλος του ΚΚ Ισραήλ για να ενθαρρύνει τη συμπλησίαση Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Δεκάδες Ισραηλινοί εθελοντές εντάχθηκαν στο θέατρο. Ο Ζακαρία Ζουμπέϊντι, ο μεγαλύτερος αδελφός του, Νταούντ, και τέσσερα άλλα αγόρια της ίδιας πάνω-κάτω ηλικίας σχημάτισαν τον πυρήνα του θεάτρου. Μάλιστα, οι πρόβες της θεατρικής ομάδας γίνονταν στο σπίτι των Ζουμπέιντι.
Το 1989 ο Ζακαρία ήταν 13 ετών όταν Ισραηλινοί στρατιώτες τον πυροβόλησαν στο πόδι γιατί πέταξε πέτρες στο όχημά τους. Νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο για έξι μήνες και υποβλήθηκε σε τέσσερις χειρουργικές επεμβάσεις. Ήταν μια τραυματική εμπειρία που ποτέ δεν μπορούσε να ξεχάσει, αφού το ένα πόδι του έμεινε μικρότερο από το άλλο.
Το 1990, σε ηλικία 14 ετών, συνελήφθη για πρώτη φορά (πάλι γιατί πέταξε πέτρες!) και φυλακίστηκε για 6 μήνες. Ένα χρόνο μετά την αποφυλάκισή του εγκατέλειψε το Λύκειο. Ένα χρόνο αργότερα, συνελήφθη ξανά επειδή έριξε βόμβες μολότοφ και φυλακίστηκε για 4μιση χρόνια. Στη φυλακή, έμαθε εβραϊκά και έγινε πολιτικά ενεργός, προσχωρώντας στη Φατάχ.
Το 1993, μετά τις συμφωνίες του Όσλο, σε ηλικία 17 ετών εντάχθηκε στις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής. Έγινε λοχίας, αλλά ένα χρόνο αργότερα έφυγε απογοητευμένος. «Υπήρχαν συνάδελφοι στους οποίους είχα μάθει να διαβάζουν, οι οποίοι προήχθησαν σε ανώτερες θέσεις λόγω νεποτισμού και διαφθοράς», κατήγγειλε.
Τότε πέρασε παράνομα, για να εργαστεί στο Ισραήλ. Για δύο χρόνια έκανε οικοδομικές δουλειές σε ανακαινίσεις σπιτιών στο Τελ Αβίβ και τη Χάιφα. Μάλιστα είχε γίνει και… εργολάβος. Συνελήφθη γιατί δεν είχε άδεια, φυλακίστηκε και απελάθηκε πίσω στη Τζενίν. Άνεργος και σε ανέχεια κατέφυγε και σε μικροκλοπές. Πιάστηκε οδηγώντας κλεμμένο αυτοκίνητο, καταδικάστηκε σε 15 μήνες φυλάκιση. Μετά την έκτιση της ποινής δούλεψε ως οδηγός φορτηγού μεταφέροντας αλεύρι και λάδι. Έμεινε άνεργος όταν η Δυτική Όχθη «σφραγίστηκε» από τον ισραηλινό στρατό το Σεπτέμβρη του 2000 που ξέσπασε η δεύτερη Ιντιφάντα.
Αυτήν την περίοδο μπαίνει στον ένοπλο αγώνα, στα τέλη του 2001. Μετά τη δολοφονία ενός στενού φίλου του έμαθε πώς να φτιάχνει βόμβες.
Στις 3 Μαρτίου 2002, η μητέρα του σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ισραηλινής επιδρομής στη Τζενίν. Είχε καταφύγει στο σπίτι ενός γείτονα και πυροβολήθηκε από έναν ελεύθερο σκοπευτή των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF) που την έβαλε στο στόχαστρο ενώ στεκόταν κοντά σε ένα παράθυρο. Αφέθηκε να αιμορραγεί μέχρι θανάτου. Ο αδελφός του, Taha, σκοτώθηκε επίσης από ισραηλινούς στρατιώτες λίγο αργότερα. Ένα μήνα αργότερα, ένας βομβιστής αυτοκτονίας από την Τζενίν σκότωσε 29 Ισραηλινούς. Στη συνέχεια, ο ισραηλινός στρατός εξαπέλυσε επίθεση μεγάλης κλίμακας στο στρατόπεδο προσφύγων της Τζενίν, γκρεμίζοντας εκατοντάδες σπίτια, αφήνοντας 2.000 άστεγους. Ακολούθησαν μάχες δέκα ημερών στις οποίες σκοτώθηκαν 52 Παλαιστίνιοι και 23 Ισραηλινοί στρατιώτες.
Κατηγορήθηκε από τις ισραηλινές αρχές για μια βομβιστική επίθεση στο ξενοδοχείο Park στη Νετάνια, στην οποία σκοτώθηκαν 30 πολίτες και τραυματίστηκαν 140. Αλλά την ευθύνη γι’ αυτήν την επίθεση ανέλαβε η Χαμάς και δύσκολα θα μπορούσε να χρεωθεί στον Ζακαρία Ζουμπέιντι έναν μη θρησκευτικό, κοσμικό αγωνιστή.
Ο αδελφός του, Daoud, καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκιση για μαχητικές δραστηριότητες.
Ο Ζακαρία έκλινε στη δημιουργία ενός κοσμικού επαναστατικού κινήματος απελευθέρωσης. Δεν υποστήριξε την Χαμάς. Στη Τζενίν, την προσφυγούπολη που φιλοξενεί Παλαιστίνιους εκδιωχθέντες από τους ισραηλινούς το 1948 και τους απογόνους τους, αναδείχθηκε σε ηγετική μορφή των μαχητών των Ταξιαρχιών των Μαρτύρων Αλ Ακσά, που αποτελούσε τον μαχητικό ένοπλο βραχίονα της Φατάχ. Ο νεαρός μαχητής είχε γίνει θρύλος και σύμβολο της δεύτερης Ιντιφάντα. Συνομιλούσε και είχε φιλία με τον Abu Ammar (Αραφάτ), ηγέτη της Φατάχ, τον μόνο που εμπιστευόταν. Στη Τζενίν είχε μεγάλο κύρος και ο λόγος του ήταν «νόμος» καθώς η Ταξαρχία των Μαρτύρων Αλ Ακσά φρόντιζε υποδειγματικά για την τάξη στο προσφυγικό στρατόπεδο. Το όνομά του, όμως –και ίσως γι’ αυτό- βρισκόταν στη λίστα των πιο καταζητούμενων του Ισραήλ.
Το 2004, ο ίδιος ο Ζακαρία Ζουμπέιντι ανέλαβε την ευθύνη για βομβιστική επίθεση στο Τελ Αβίβ, κατά την οποία σκοτώθηκε μία έφηβη και τραυματίστηκαν 30 άτομα. Σε μια παρόμοια απόπειρα, το 2004, η ισραηλινή αστυνομία σκότωσε 5 Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένου ενός 14χρονου αγοριού. Στις 15 Νοεμβρίου 2004, τέσσερις ημέρες μετά τον θάνατο του Αραφάτ, ο σιωνιστικός στρατός οργάνωσε επιδρομή στη Τζενίν για να τον σκοτώσει, αλλά τους ξεγλίστρισε. Σε εκείνη την επιδρομή σκοτώθηκαν εννέα Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων τέσσερις άμαχοι. Συνολικά, το Ισραήλ οργάνωσε τέσσερις φορές δολοφονικές απόπειρες για να εξοντώσει τον Ζακαρία Ζουμπέιντι…
Εκείνη την εποχή, το 2004, το όνομα του Ζουμπέιντι βρέθηκε στο επίκεντρο της διαμάχης όταν η Tali Fahima, ισραηλινή δικηγόρος, φυλακίστηκε λόγω των επαφών της μαζί του. Κατηγορήθηκε ότι απέτρεψε τη σύλληψή του από τους στρατιώτες του IDF μεταφράζοντας ένα έγγραφο για αυτόν. Κατηγορήθηκαν επίσης ότι είχαν «ρομαντική σχέση» μεταξύ τους, κάτι που το διέψευσαν και οι δύο…
Στις 15 Ιουλίου 2007, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτανακοίνωσε ότι το Ισραήλ θα συμπεριλάβει τον Ζουμπέιντι σε αμνηστία που προσφέρθηκε σε μαχητές των Ταξιαρχιών Αλ Ακσά της Φατάχ. Ο Ζακαρία Ζουμπέιντι παρέδωσε τα όπλα του στην Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή και δήλωσε ότι θα συνεχίσει την αντίσταση στο πεδίο του πολιτισμού, μέσω του θεάτρου. Εντάχθηκε στο “Θέατρο Ελευθερίας”, το οποίο είχε δημιουργήσει ο Juliano Mer-Khamis το προηγούμενο έτος για να συνεχίσει την κληρονομιά της μητέρας του. Παρότι δεν παραβίασε κανέναν από τους όρους της αμνηστίας του, στις 28 Δεκεμβρίου 2011, το Ισραήλ ακύρωσε την χάρη στον Ζουμπέιντι.
Στη συνέχεια, ο Ζουμπέϊντι κρατήθηκε χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες από την Παλαιστινιακή Αρχή από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο του 2012. Φαίνεται ότι προτίμησε να κρατηθεί από την Παλαιστινιακή Αρχή για να μη συλληφθεί από τον ισραηλινό στρατό.
Λίγα χρόνια αργότερα απελευθερώθηκε και ξεκίνησε σπουδές. Πριν ξανασυλληφθεί από τις ισραηλινές αρχές εκπονούσε την μεταπτυχιακή διατριβή του με τίτλο «Ο Κυνηγός και ο Δράκος: Το κυνήγι στην παλαιστινιακή εμπειρία 1968-2018», με θέμα την ιστορία της ισραηλινής καταδίωξης των μαχητών της παλαιστινιακής αντίστασης.
Στις 27 Φεβρουαρίου 2019, συνελήφθη από το Ισραήλ με την υποψία ότι είχε εμπλακεί σε τρομοκρατικές δραστηριότητες και τον Μάιο κατηγορήθηκε ενώπιον ενός ισραηλινού στρατιωτικού δικαστηρίου για δύο επιθέσεις με πυροβολισμούς σε αστικά λεωφορεία που μετέφεραν ένοπλους εποίκους στη Δυτική Όχθη. Παραδέχτηκε ότι πυροβόλησε ένα περιπολικό.
Ας σημειωθεί, τέλος, ότι το 2002 ο γιος της Άρνα, Ισραηλινός ηθοποιός Juliano Mer-Khamis [Mer από το Εβραϊκό όνομα της μητέρας του και Khamis από το Παλαιστινιακό Αραβικό όνομα του πατέρα του], επέστρεψε στη Τζενίν και έψαξε να βρει τα αγόρια της θεατρικής ομάδας. Ο Ζακαρία είχε στραφεί στην ένοπλη αντίσταση, ο Νταούντ είχε καταδικαστεί σε 16 χρόνια φυλάκιση για μαχητικές δραστηριότητες και οι άλλοι τέσσερις ήταν νεκροί. Το 2004, ο Juliano Mer-Khamis ολοκλήρωσε ένα ντοκιμαντέρ για την ομάδα, τα παιδιά της Arna. Δολοφονήθηκε το 2011 στη Τζενίν, από ένοπλο μασκοφόρο και ποτέ δεν εξιχνιάστηκε ποιος ή ποιοι όπλισαν το χέρι του δολοφόνου που ποτέ δεν συνελήφθη.
