Την Παρασκευή 27/8, στο ορεινό κέντρο διακοπών του Jackson Hole, στο Γουαϊόμικ των ΗΠΑ, όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, οι απανταχού μεγαλο-τραπεζίτες μαζεύτηκαν για να ακούσουν την κυρία Γιέλλεν, την πρόεδρο της Κεντρικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, την γνωστή και ως FED.
Η αναμονή ήταν μεγάλη καθώς η κα Γιέλλεν είχε ενημερώσει τους πάντες ότι θα κοινοποιούσε στην ομιλία αυτή τις προθέσεις της για το αν και πότε θα γίνει αύξηση επιτοκίων.
Με δεδομένη την αδημονία των μεγάλων επενδυτικών funds ειδικά των ομολογιακών που σχεδόν σε ποσοστό 1/3 αγοραπωλούνται σε αρνητικά επιτόκια, ο “χρησμός” της Γιέλλεν επρόκειται να είναι το μεγάλο νέο. Ο Ντάνιελ Γκρός επικεφαλής των μεγαλύτερων funds ομολόγων στον πλανήτη είχε… φτιάξει το κλίμα δηλώνοντας όπως και ο Ελ Αριάν ότι “Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει με χαμηλά ή αρνητικά επιτόκια…”.
Η κοντή, στρουμπουλή ασπρομάλα κυρία μίλησε. Μόνο που μίλησε σαν την Πυθεία.
Έχουν αυξηθεί και ενισχυθεί οι προϋποθέσεις για το επόμενο βήμα στην αύξηση των επιτοκίων, είπε. Αλλά αυτό, το πότε και πώς δηλαδή θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες που θα δημιουργηθούν στην οικονομία την αμέσως επόμενη περίοδο…
Με άλλα λόγια “ήξεις αφίξεις ουκ εν πολέμω θνίξεις…” ή στα νεοελληνικά “μπρός γκρεμός και πίσω ρέμα…”.
Ο φόβος όλων είναι ότι αν η Fed προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων -έστω και 0,25%- αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι… πόνος.
Θυμίζουμε ότι όταν τον Δεκέμβριο η Fed επιχείρησε να κάνει το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της απόφασης που έχει παρθεί από το φθινόπωρο του 2013, ότι δηλαδή οι ΗΠΑ όχι μόνο θα αποσύρουν την ποσοτική χαλάρωση (τσάμπα χρήμα) αλλά και θα επαναφέρουν τα επιτόκια σε φυσιολογικά επίπεδα (σ.σ. για να μπορεί να λειτουργεί ο καπιταλισμός όπως λέει και ο Ντάνιελ Γκρός) με το που άνοιξαν οι χρηματιστηριακές αγορές άρχισε η άνευ προηγουμένου πτώση που συνεχιζόταν για τέσσερεις εβδομάδες. Και θα συνεχιζόταν αν δεν υποχρεωνόταν η Fed να βγεί και να δηλώσει ότι δεν γνωρίζει το πότε και πώς θα γίνει η επόμενη αύξηση για να σταματήσει ο… χαμός. Κανείς τους δεν θέλει να θυμάται εκείνες τις τέσσερις εβδομάδες που η φυγή κεφαλαίων από την περιφέρεια άφηνε πίσω της μάυρες τρύπες που ακόμα δεν έχουν κλείσει.
Τώρα η Γιέλλεν στο Jackson Hole έδωσε μια απάντηση που δεν ήταν απάντηση. Και ο λόγος είναι διπλός. Από την μια πλευρά η περιβόητη ανάκαμψη της αμερικάνικης οικονομίας δεν πείθει, καθώς ο περιβόητος δείκτης απασχόλησης στον οποία στηρίζονται οι “χρησμοί” δεν είναι αυτός που φαίνεται (ειδικό σχόλιο του bloomberg σ’ αυτό) και επιπλέον μια νέα αύξηση επιτοκίων σε ενα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων διεθνώς θα τροφοδοτήσει ακόμα περισσότερο την φυγή κεφαλαίων τσακίζοντας ολόκληρες περιοχές του πλανήτη (όπως π.χ. της Κίνας, της Λ. Αμερικής, της Αυστραλίας) που ήδη καταγράφεται δραματική αύξηση της εξόδου κεφαλαίων.
Με άλλα λόγια το μεγάλο όπλο της Fed, να ρίχνει δηλαδή το βάρος των επεμβάσεών της στους άλλους μέσω του δολαρίου, αυτήν τη φορά είναι ένα “μπούμεραγκ” που δεν τολμά να το χρησιμοποιήσει. Ταυτόχρονα η Fed περισσότερο από κάθε άλλον γνωρίζει ότι η παγίδα της «ποσοτικής χαλάρωσης» που έχει οδηγήσει το ένα τρίτο της αγοράς ομολόγων σε αρνητικά επιτόκια, είναι ένας φαύλος κύκλος “καταστροφής” κεφαλαίων με τον οποίο “ο καπιταλισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει” και να… ζήσει.
Γ.Αγγ.
