Ουγγαρία
Το Jobbik και ο φασισμός θα είναι το βαρύ τίμημα αν αποτύχουμε!
Συνέντευξη
Ένα μεγάλο βήμα μπροστά στην πάλη ενάντια στον καπιταλισμό και στη θεμελίωση του επαναστατικού διεθνισμού έγινε στις 9 και 10 Ιουνίου στην Αθήνα. Η διεθνής συνδιάσκεψη που οργάνωσε το Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα μαζί με τις άλλες οργανώσεις της CRFI είχε σκοπό να συσπειρώσει οργανώσεις, κόμματα και ακτιβιστές από πολλές χώρες σε μια συζήτηση πάνω στην κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, τους κινδύνους που εγκυμονούνται και τα καθήκοντα που μπαίνουν μπροστά στους επαναστάτες στην κρίσιμη αυτή φάση της ταξικής πάλης. Η συνδιάσκεψη έγινε ενόσω η ανατολική Μεσόγειος φλέγεται από εξεγέρσεις και μια γενικότερη κλιμάκωση πολέμων και επαναστάσεων είναι ήδη ορατή.
Η ανταπόκριση στο κάλεσμα του ΕΕΚ και της CRFI ήταν παγκόσμια από τη Σκανδιναβία ως τη Νότιο Αφρική και από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Ασία. Όλα τα ραπόρτα των συμμετεχόντων αντανακλούσαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την αδυναμία του καπιταλισμού να λύσει έστω και την παραμικρή από τις αντιφάσεις του. Σ’ όλο τον κόσμο ακούγεται ο επιθανάτιος ρόγχος του καπιταλιστικού κοινωνικού συστήματος.
Ο Matyas Benyik ήρθε από τη Βουδαπέστη και αντιπροσώπευε τον σύλλογο Καρλ Μαρξ και την Attac Ουγγαρίας της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος. Ο Matyas παραχώρησε στη Νέα Προοπτική συνέντευξη στην οποία αναφέρεται στην πολιτική κατάσταση στην Ουγγαρία, στο συσχετισμό των δυνάμεων, την κατάσταση που βρίσκεται η αριστερά και στον κίνδυνο του φασισμού.
Πώς είναι η οικονομική κατάσταση στην Ουγγαρία σήμερα;
Η μείωση της ανάπτυξης στην οικονομία αρχίζει από το 2010. Αυτή τη στιγμή η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση χωρίς προοπτικές μεταβολής αυτής της κατάστασης. Αυτή φαίνεται να είναι μια μακροχρόνια κρίση που στην πραγματικότητα αρχίζει από το 2008. Η ανάπτυξη της προηγούμενης περιόδου στηρίχθηκε σε μια άνευ προηγουμένου υπερχέωση του ιδιωτικού τομέα και των νοικοκυριών. Τα δάνεια ήταν δεμένα στο ελβετικό φράγκο. Το ποσό του ιδιωτικού χρέους διπλασιάστηκε αυτόματα όταν το ουγγαρέζικο νόμισμα υποτιμήθηκε για την αναθέρμανση της οικονομίας.
Τι άλλα αποτέλεσματα είχε αυτό;
Αυτό είχε αρνητικές συνέπειες για όλη την κοινωνία. Η σοσιαλιστική κυβέρνηση δανειζόταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αφού η κυβέρνηση κατέρρευσε ύστερα από ατασθαλίες και σκάνδαλα, το 2010 στην εξουσία ανέβηκε η ακροδεξιά με επικεφαλής τον Βίκτορα Ορμπάν. Ο τελευταίος έχει συγκρουστεί με τη συντηρητική δεξιά της ΕΕ αρνούμενος τα “δάνεια στήριξης” από το ΔΝΤ, κάτι που συγκρούεται με τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής μπουρζουαζίας.
Πώς φαίνεται η δεξιοποίηση της κοινωνίας στην πολιτική σφαίρα;
Ο Ορμπάν άλλαξε τα πάντα. Πρώτα έκανε σημαντικές μετατροπές στους θεσμούς. Το νέο σύνταγμα τονίζει τη φύση της χώρας σαν ένα χριστιανικό κράτος, κάτι που συνενώνει το νήμα της συνέχειας με την Ουγαρία όπως αυτή ήταν προπολεμικά. Έχουμε επίσης ένα τρομερό περιορισμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Το κόμμα του Ορμπάν, Φιντές (Fidesz), έχει βάλει δικούς του ανθρώπους παντού. Ειδικά η απόλυτη ηγεμονία του Ορμπάν στα ΜΜΕ κάνει το σύστημά του αναμφισβήτητα δεσποτικό. Το κόμμα του Φίντες ξαναβαφτίζει τους δρόμους και εξορίζει όλα τα σύμβολα που μπορεί να συνδέονται με την εργατική τάξη. Η κόκκινη σημαία είναι κόκκινο πανί για το σύστημα. Ότι συνδέεται με το σταλινικό -για τόν Ορμπάν σοσιαλιστικό- παρελθόν είναι απαγορευμένο. Στην Ουγγαρία έχει εγκαθιδρυθεί ένας πολιτιστικός εθνικισμός. Σύμβολα σαν το μυθολογικό πουλί turul (μοιάζει με γύπα) βρίσκονται παντού.
Τι γίνεται με τα εργατικά δικαιώματα;
Ο νέος εργατικός νόμος τα περιορίζει στο έπακρο. Οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις καταγράφουν ιστορικά ρεκόρ. Ουσιαστικά συμβάσεις εργασίας δεν υπάρχουν. Ο κάθε εργοδότης μπορεί να απασχολήσει όποιον θέλει, για όσον χρόνο θέλει και με όποιον μισθό θέλει. Μόνο το 10 % των εργαζομένων είναι συνδικαλισμένοι. Υπάρχουν 6 κεντρικές συνομοσπονδίες, εκ των οποίων το Φίντες ελέγχει τις τρεις και οι σοσιαλιστές τις υπόλοιπες.
Ποιός είναι ο συσχετισμός δυνάμεων ανάμεσα στα κόμματα εξουσίας;
Το Σοσιαλιστικό κόμμα Ουγγαρίας ιδρύθηκε το 1988 σε ένα συνέδριο που αποφάσισε να βάλει το κόμμα στην Δεύτερη Διεθνή. Το σοσιαλιστικό κόμμα διασπάστηκε σε τρεις τάσεις το 2010 μετά τα σκάνδαλα που υποχρέωσαν την κυβέρνηση να παραιτηθεί. Επί πλέον υπάρχει το Εργατικό Κόμμα Ουγγαρίας, μια σέχτα από πρώην σταλινικούς που έχει διασπαστεί. Το ένα της σχίσμα είναι σεχταριστικά υπεραριστερό. Το άλλο συχνά φλερτάρει με το Φίντες. Το Εργατικό κόμμα είναι από το 2006 μέλος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Την άθλια κατάσταση στην αριστερά εκμεταλλεύθηκε το Φίντες, που πήρε μια πλειοψηφία δύο τρίτων στη Βουλή. Αυτό του δίνει το δικαίωμα να μπορεί να αλλάξει τα πάντα βάζοντάς τα σε ένα ακροδεξιό κανάλι. Ελέγχοντας το συνταγματικό δικαστήριο ο Ορμπάν μετέτρεψε τη θητεία του σώματος αυτού από 5 σε 9 χρόνια. Στην Ουγγαρία υπάρχουν επίσης μερικά πολύ μικρά τροτσκιστικά γκρουπ.
Τι αντιπροσωπεύει το γιόμπικ (Jobbik);
Το γιόμπικ είναι ένα νεοναζιστικό ρατσιστικό κόμμα. Οι ίδιοι θεωρούν ότι είναι απόγονοι του ναυάρχου Miklós Horthy και συνεχιστές της Αυστρο-ουγγρικής αυτοκρατορίας. Στο τέλος του μεσοπολέμου ο Horthy είχε συντάξει τέσσερις αντισημιτικούς νόμους στη βάση των οποίων εβραίοι παραδόθηκαν στο Χίτλερ για τα περαιτέρω. Το γιόμπικ είναι εχθρικό σε ό,τι αυτό θεωρεί ξένο. Εκτός από τους εβραίους ξένοι είναι και οι τσιγγάνοι, η θέση των οποίων δεν είναι καθόλου καλύτερη από αυτή που επικρατεί στη Σλοβακία.
Το γιόμπικ είναι επίσης ακραία λαϊκίστικο. Τοποθετείται για παράδειγμα εχθρικά απέναντι στο ξένο κεφάλαιο που καταπιέζει το εθνικό. Το γιόμπικ διαθέτει ομάδες κρούσης και δε διστάζει να τις χρησιμοποιεί συχνά. Όλες του οι πολιτοφυλακές φορούν μαύρα ρούχα και χρησιμοποιούν ναζιστικά σύμβολα. Το πιο σύνηθες απ’ αυτά είναι ο κύκλος με το σταυρό στη μέση, αλλά και η χρησιμοποίηση της σβάστικας δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Μια από τις πολιτοφυλακές αυτές, η λεγόμενη Ουγγρική Φρουρά έχει τεθεί εκτός νόμου.
Το “Κίνημα για την πολιτιστική κληρονομιά” αποτελεί στην κυριολεξία τις παραστρατιωτικές μονάδες του γιόμπικ. Στο πρόσφατο παγκόσμιο συνέδριο των εβραίων η αστυνομία απαγόρευσε όλες τις διαδηλώσεις προς μεγάλη ευχαρίστηση του γιόμπικ. Η ρητορική του κόμματος αυτού είναι γεμάτη με φράσεις μίσους όπως “Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Άουσβιτς”.
Στις προηγούμενες εκλογές το γιόμπικ πήρε το 17 % των ψήφων και αναδείχθηκε τρίτη δύναμη στο κοινοβούλιο. Στις εκλογές του 2014 το γιόμπικ αποφάσισε να κατεβεί μαζί με τον Γκόρντον Μπάιναϊ με στόχο να βγουν πρώτο κόμμα.
Δ.Μ.
