Σεπτέμβριος ή Δεκέμβριος ; Και πόσο ; Τα ερωτήματα που αφορούν το πότε και πόσο θα «αλλάξει» η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ κλείνοντας λιγότερο ή περισσότερο απότομα την κάνουλα της νομισματικής χρηματοδότησης των αμερικάνικων τραπεζών και μέσω αυτών ολόκληρου του πλανήτη, τροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και του χρέους στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Με πρώτα «θύματα» τις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών και κυρίως των αποκαλούμενων BRICs.
Τα νομίσματα των χωρών αυτών ανεβοκατεβαίνουν πλέον σαν ασανσέρ αποσαθρώνοντας συναλλαγματικές και εμπορικές συμφωνίες, πολλαπλασιάζοντας τις πληθωριστικές πιέσεις και προκαλώντας κοινωνικές αναταραχές που φαίνονταν να έχουν ξορκισθεί από τις «θαυματουργές» Κυβερνήσεις τους σε Ασία και Νότια Αμερική μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Η απόφαση της FED να αρχίσει να μειώνει τις αγορές ομολόγων και μετοχών σε μηνιαία βάση, ξεκινώντας από φέτος, ανακοινώθηκε πριν από μερικούς μήνες από τον πρόεδρο της FED Μπερνάνκι σχεδόν ταυτόχρονα με την δήλωση της πρόθεσής του να αποχωρήσει από την ηγεσία της FED. H απόφαση για την αναστροφή της νομισματικής πολιτικής που ακολουθούσαν μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κρίσης, συνδέθηκε με την προϋπόθεση ανάκαμψης της οικονομίας της η οποία θα έπρεπε να αποτυπωθεί στα επίπεδα απασχόλησης, δηλαδή στην μείωση της ανεργίας. Τα σημάδια ανάκαμψης της απασχόλησης παρ’ ότι εμφανίσθηκαν – σε πολύ χαμηλά επίπεδα – εν τούτοις αμφισβητήθηκαν ως προς την ποιότητά τους, καθώς οι μόνιμες μισθωτές θέσεις που είχαν χαθεί αντικαταστάθηκαν με πολύ χαμηλά αμοιβόμενη και επισφαλή εργασία. Η διαφορά αυτή από μόνη της αμφισβητεί την θεωρία περί ανάκαμψης της αμερικάνικης οικονομίας και έτσι της δυνατότητας αναστροφής της νομισματικής της πολιτικής. Για τον λόγο αυτό άλλωστε έχουν πολλαπλασιασθεί οι αναλύσεις από τις αμερικάνικες κυρίως τράπεζες οι οποίες αναφέρονται στην ανησυχία τους πως η αναστροφή της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ δεν οφείλεται τόσο στην βεβαιότητα για την ανάκαμψη της αμερικάνικης οικονομίας, όσο στο φόβο ότι η πολιτική νομισματικής χαλάρωσης που έχει ακολουθηθεί μέχρι σήμερα έχει μεν κρατήσει το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία σε λειτουργία, αλλά ταυτόχρονα έχει τροφοδοτήσει μία φούσκα πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που οδήγησε στο ξέσπασμα της κρίσης του 2008
Σε κάθε περίπτωση η νέα απειλή δρομολογείται σε συνθήκες που έχουν εξαντληθεί πολλά από τα αποθέματα και τα εργαλεία πολιτικής που υπήρχαν στην διάθεση των κεντρικών τραπεζών το 2008.
Τα επιτόκια σ’ ολόκληρο τον πλανήτη είναι λιγότερο η περισσότερο κοντά στο μηδέν από τις περισσότερες και τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες.
Το δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί σε ΗΠΑ, Ιαπωνία και Ευρώπη σε πρωτοφανή επίπεδα.
Και η οικονομική δραστηριότητα στις λίγες οικονομίες που είναι θετική, ελάχιστα ικανοποιεί την ανάγκη διατήρησης της απασχόλησης σε επαρκή επίπεδα, με την ανεργία να αναδεικνύεται στο κεντρικό ζήτημα σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.
Γ. Αγγ.
τεύχος#554# Σάββατο 31 Αυγούστου 2013
