του Γιάννη Αγγέλη

H αφορμή δόθηκε από την απόφαση μιας σχετικά μικρής τράπεζας των ΗΠΑ της Silicon Valley Bank. Αυτή υποχρεώθηκε να πουλήσει άρον – άρον την Πέμπτη 9/3 ένα χαρτοφυλάκιο ομολόγων και μετοχών ύψους 21 δις δολ. για να καλύψει τις θέσεις της έναντι των καταθετών της.

Η “πώληση” αυτή κόστισε στην SVB, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, περίπου 1,8 δις δολ. σε ζημιές.

Η είδηση θα μπορούσε να περάσει στα ψιλά και να μη προκαλέσει το τσουνάμι που έχει ήδη ξεχυθεί στις διεθνείς αγορές από την Ασία και τις ΗΠΑ μέχρι και την Ευρώπη, “χτυπώντας” κυρίως στις τραπεζικές μετοχές.

Τι ήταν αυτό που έκανε την “είδηση” αυτή τόσο σημαντική –κατά πως φαίνεται- για όλο τον πλανήτη;

Η απάντηση στην ερώτηση αυτή έχει δοθεί λίγα 24ωρα νωρίτερα.

Το γενικό ξεπούλημα μέσα στον πανικό, της Πέμπτης, ήρθε λίγες ημέρες αφότου η Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), η αμερικανική τραπεζική ρυθμιστική αρχή, αρμόδια για την σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, ανακοίνωσε ότι οι αμερικανικές τράπεζες κάθονται πάνω σε περίπου 620 δισεκατομμύρια δολάρια “μη πραγματοποιηθεισών ζημιών” που κρύβονται στα χαρτοφυλάκια ομολόγων και μετοχών τους.

Τι είναι είναι η FDIC; Είναι η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC) του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ. Είναι ανεξάρτητος οργανισμός που “δημιουργήθηκε από το Κογκρέσο για τη διατήρηση της σταθερότητας και της εμπιστοσύνης του κοινού στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Η FDIC ασφαλίζει καταθέσεις, εξετάζει και εποπτεύει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για την ασφάλεια, την ευρωστία και την προστασία των καταναλωτών, αναδιαρθρώνει σε βιώσιμη κατάσταση μεγάλα και σύνθετα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και διαχειρίζεται πτωχεύσεις…”.

Όταν λοιπόν η FDIC ανακοινώνει ότι το αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα κάθεται πάνω σε εν δυνάμει ζημιές (δηλαδή ζημιές που θα έρχονταν στην επιφάνεια αν αυτή την στιγμή γινόταν mark to market αξιολόγηση των χρεογράφων τους) ύψους 620 δις δολ. και αυτό γίνεται σε ενα περιβάλλον στο οποίο, λόγω της αύξησης των επιτοκίων, οποιαδήποτε πράξη διαχείρισης αυτού του κινδύνου “κοστίζει” πολλαπλάσια, είναι σαν να χτυπάει το καμπανάκι… εγκατάλειψης του σκάφους.

Όλοι τρέχουν προς στην… έξοδο.

Κάπως έτσι οι επενδυτές “εξαέρωσαν” περί τα 52,4 δισεκατομμύρια δολάρια από την κεφαλαιοποίηση των τεσσάρων μεγαλύτερων αμερικανικών τραπεζών μέσα σε μία συνεδρίαση, εν μέσω ενός εκτεταμένου sell-off τραπεζικών μετοχών, κάτι που αυτόματα συνδέθηκε, με τους φόβους των “επενδυτών” για την αξία των χαρτοφυλακίων ομολόγων των τραπεζών.

Η αφορμή για το ξεπούλημα των μετοχών της JP Morgan Chase, της Bank of America, της Citigroup και της Wells Fargo ήταν τα προβλήματα της Silicon Valley Bank, μιας μικρής σχετικά τράπεζας που επικεντρώνεται στην τεχνολογία και η οποία υποχρεώθηκε να γράψει ζημιές 1,8 δις δολ. λόγω της ρευστοποίησης χαρτοφυλακίου 21 δις δολ., φέρνοντας έτσι στην επιφάνεια την υποτίμηση των περιουσιακών της στοιχείων.

Όμως η αιτία πίσω από την αφορμή ήταν η ανακοίνωση της FDIC. Το δεντράκι ήταν η SVB, αλλά το δάσος είναι τα όσα “φωτογράφισε” η FDIC.

Ο κίνδυνος βρίσκεται στο γεγονός ότι μεγάλες και μικρές τράπεζες τον καιρό της πανδημίας διοχέτευσαν τα κεφάλαια καταθέσεων σε χαρτοφυλάκια ομολόγων. Αλλά η αξία αυτών των συμμετοχών μειώθηκε απότομα κατά το τελευταίο έτος, καθώς τα επιτόκια αυξήθηκαν ραγδαία.

Αυτή την απλή αλήθεια έφερε στο φως η ανακοίνωση της FDIC.

Και ακολούθησε το γενικό ξεπούλημα.

Αυτή η αλήθεια άρχισε από χθες να ταρακουνάει τις χρηματιστηριακές αγορές και το τραπεζικό σύστημα πολύ περισσότερο που τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια, δηλαδή θα κάνουν την “αιτία” του sell off ακόμα πιο ισχυρή…