1948: Ο Εμφύλιος μαίνεται, το ΚΚΕ αλλά και όλες οι υπόλοιπες αριστερές οργανώσεις έχουν τεθεί εκτός νόμου. Χιλιάδες κομμουνιστές έχουν εξοριστεί σε διάφορα ξερονήσια Αϊ Στράτης, Γιούρα… Μακρόνησος: «…η πιο μαύρη και φρικιαστική σελίδα που είδε ο τελευταίος κόσμος… η φρίκη της δε χωράει σε βιβλία. Διαβάζεται μόνο μες στα μάτια των τρελών της. Μόνο στα αυτιά του Λαυρίου πρόφτασαν ν’ αρπάξουν κάτι ξεφτίδια απ’ τις φωνές… Στην αρχή, γιατί αργότερα ράγισαν κι αυτά και δεν άκουαν πια τίποτα. Κι έτσι απόμειναν μόνο οι σκύλοι -με το προφητικό τους ένστικτο- να σκορπούν απ’ τους καρβουνοσωρούς τις οιμωγές τους, σαν μαύρους οιωνούς που έβγαιναν απ’ τα σπλάχνα του προαιώνιου ζώου», σύμφωνα με τον Μενέλαο Λουντέμη (Μενέλαος Λουντέμης, Οδός Αβύσσου αριθμός μηδέν, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999). Ήταν «ο Νέος Παρθενώνας» και «δείγμα ελληνικού πολιτισμού» κατά τον τότε υπουργό Στρατιωτικών και μετέπειτα ακαδημαϊκό Παναγιώτη Κανελλόπουλο που μαζί με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο (αργότερα πρόεδρο Δημοκρατίας) προσπάθησαν να «ιδεολογικοποιήσουν» μέσα από έργα με έντονο το αντικομουνιστικό στοιχείο τον τρόπο με τον οποίο το κράτος των νικητών του Εμφυλίου θα «σωφρόνιζε και θα γιάτρευε τους ηττημένους από την αρρώστια του κομμουνισμού».
Εκεί λοιπόν, στη Μακρόνησο, στη «ρωγμή του χρόνου» και ενώ οι φρικαλεότητες που λάμβαναν χώρα πάνω στον μαρτυρικό μακρόστενο βράχο δεν μπορούσαν να μένουν κρυφές από τον έξω κόσμο, οι Αρχές έκαναν προσπάθεια να αλλάξουν το κλίμα της παγκόσμιας κατακραυγής που είχε αρχίσει να καλλιεργείται, «εξωραΐζοντας» την εικόνα του κολαστηρίου, διοργανώνοντας διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες. (Θανάσης Κάππος, Το ποδόσφαιρο και η Αριστερά, Καστανιώτης, Αθήνα 2011).
Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε να πραγματοποιηθούν μια σειρά ποδοσφαιρικών αγώνων, ιδρύθηκε μάλιστα και η Ποδοσφαιρική Ομάδα Μακρονήσου έχοντας στις τάξεις της ποδοσφαιριστές όπως: ο Αντώνης Παπαντωνίου, Φωκάς (Παναθηναϊκός), Γιώργος Δαρίβας, Νίκος Πολίτης, Διονύσης Γεωργάτος, Μαλαμόπουλος (Ολυμπιακός), Γιώργος Πατικιώτης, Νίκος Λιάρος (Εθνικός), Παπαδόπουλος (Απόλλων), Ιωαννίδης (Ηρακλής), Καραβασίλης (Προοδευτική), Ζώτσος (ΜΕΝΤ). Έτσι, στις 26 Ιανουαρίου 1949 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στις 3 το μεσημέρι, ορίστηκε να διεξαχθεί το μεγάλο μάτς. Η ομάδα της Μακρονήσου θα αντιμετώπιζε τον πρωταθλητή Ολυμπιακό.
Το πρωΐ εκείνης της ημέρας οι Μακρονησιώτες παίκτες φτάνουν στο Λαύριο με ένα μικρό σαπιοκάραβο, οι καρδιές τους χτυπούσαν δυνατά γιατί όλοι περίμεναν να δούνε στις εξέδρες αλλά και εντός των γραμμών του γηπέδου πρόσωπα συγγενικά, φιλικά που θα τους έκαναν ένα χαιρετισμό, ένα νεύμα… Φτάνει το μεσημέρι, πλησιάζει η ώρα του αγώνα, στις εξέδρες βρίσκονται πάνω από 12.000 άτομα, σύζυγοι και μανάδες των εξόριστων με δάκρυα στα μάτια και με καλάθια με τρόφιμα στα χέρια, σύντροφοι και φίλοι, οι Μακρονησιώτες βγαίνουν από τα αποδυτήρια, η συγκίνηση κορυφώνεται. Οι ίδιοι είναι φανερά τρακαρισμένοι όπως βέβαια και οι «αντίπαλοί» τους, οι ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού. Οι παίκτες αγκαλιάζονται μεταξύ τους, πρόσωπα σφιγμένα, μάτια κόκκινα, η συναισθηματική φόρτιση μεταξύ τους τεράστια, άλλωστε πολλοί από τους παίκτες του Ολυμπιακού, όπως ο αρχηγός του Ανδρέας Μουράτης είναι ομοϊδεάτες, το ότι δε βρίσκονται στην απέναντι πλευρά θα μπορούσε να είναι και θέμα τύχης. Από κυβερνητικής πλευράς στο γήπεδο βρίσκεται ο Παναγιώτης Κανελόπουλος. Ο αγώνας αρχίζει.
Η εφημερίδα «Εμπρός» της επόμενης ημέρας αναφέρει: «Στο 20΄ του πρώτου ημιχρόνου, ο σέντερ φόρ του Ολυμπιακού Χατζησταυρίδης με κτύπημα φάουλ σημείωσε το γκολ της ομάδας του. Οι παίκτες της Μακρονήσου βγήκαν στην επίθεση και ισοφάρισαν στο 33΄ με τον Ιωαννίδη, ο οποίος εκμεταλλεύτηκε ασθενή απόκρουση του τερματοφύλακα του Ολυμπιακού σε δυνατό κτύπημα φάουλ του Παπαντωνίου.
Κατά το δεύτερο ημίχρονο ο Ολυμπιακός είχε άκαρπη υπεροχή. Αντίθετα η ομάδα της Μακρονήσου ήταν πιο αποτελεσματική και πέτυχε με τον Πατινιώτη το νικητήριο τέρμα στο 85΄. Έτσι η ομάς των ανανηψάντων στρατιωτών επεβλήθη της πρωταθλήτριας ομάδος του Ολυμπιακού με 2-1 τέρματα».
Ο αγώνας τελειώνει, στις κερκίδες επικρατεί πανζουρλισμός, φωνές, συνθήματα, χειροκροτήματα, μόνο στις εξέδρες των επισήμων επικρατεί κατήφεια, φαίνεται ότι περίμεναν διαφορετικό αποτέλεσμα…
Οι παίκτες της ομάδας της Μακρονήσου δεν σταμάτησαν εκεί. Σε άλλα παιχνίδια κέρδισαν τον Παναθηναϊκό με 1-0, τον Ολυμπιακό Λαυρίου με 5-0, τη μικτή Λαυρίου με 4-0, την ομάδα της Αστυνομίας Πόλεων με 4-1! Έπειτα από όλα αυτά, στα τέλη περίπου του 1949 οι Αρχές δεν είναι παράξενο που διέταξαν τη διάλυση της ποδοσφαιρικής ομάδας του νησιού…
Χαλβατζής Αλέξης
