Με την συμφωνία κυβέρνησης – τρόικα οι πλειστηριασμοί “επιστρέφουν”. Αλλά είναι αναγκαίο να καταλάβουμε τι “επιστρέφει” και τι πρόκειται να γίνει προκειμένου να δούμε κι εμείς τι κάνουμε και πως θα το αντιμετωπίσουμε.
Για τον λόγο αυτόν είναι καλό να ξεκαθαρίσουμε τα ακόλουθα:
• Απελευθερώνονται για πρώτη φορά εδώ και καιρό οι μαζικοί πλειστηριασμοί (από 1/1/2016). Και αυτό γιατί από τότε που ξέσπασε ο εφιάλτης των μνημονίων και των κόκκινων δανείων είχαν παγώσει οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, είτε λόγω του νόμου Κατσέλη, είτε λόγω αποφάσεων ενδιάμεσα για “πάγωμα” μέχρι την ρύθμιση που επρόκειται να γίνει στο πλαίσιο του δεύτερου και μετά του τρίτου μνημονίου.
• Η “προστασία” των αποκαλούμενων “φτωχών νοικοκυριών” αφορά μόνο την “πρώτη κατοικία” και ΤΙΠΟΤΑ άλλο, δηλαδή αφορά σε ένα ποσοστό σπιτιών που είναι μεταξύ του 1 στα 5 ή 1 στα 6 και όχι ένα στα τέσσερα όπως υποστηρίζει η κυβερνητική και η τραπεζική προπαγάνδα. Αυτό δεν είναι αμελητέο μεν αλλά σε καμμία περίπτωση δεν είναι προστασία όλων των “φτωχών” δανειοληπτών.
• Τα δάνεια που είχαν παρθεί με εγγύηση κάποιο διαμέρισμα ή μαγαζάκι ή άλλο ακίνητο που δεν έχει και δεν μπορεί να δηλωθεί ως πρώτη κατοικία και για το οποίο το δάνειο έχει σταματήσει να πληρώνεται λόγω ανεργίας, μείωσης μισθών, συντάξεων, απώλεια εφ’ άπαξ, κ.λ.π. είναι έρμαιο των αποφάσεων της τράπεζας. Αυτό το κομμάτι των ακινήτων είναι η μεγαλύτερη μάζα ακινήτων που δεν προστατεύεται από κανένα νόμο και βρίσκεται στην απόλυτη ευχέρεια των τραπεζών για το αν και πότε θα τα στείλουν σε πλειστηριασμό ή όχι.
• Οι τράπεζες πράγματι τώρα δεν έχουν κανένα λόγο να σπρώξουν ακίνητα σε πλειστηριασμούς γιατί οι τιμές τους σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό κάτω από την ονομαστική αξία των δανείων και δεν πρόκειται να πάρουν τα δάνειά τους πίσω. Για τον λόγο αυτόν το σημαντικότερο κομμάτι της νομοθετικής ρύθμισης είναι αυτό που περιλαμβάνει τα ακίνητα που δεν είναι “πρώτη κατοικία” και είτε ανήκουν σε “φτωχούς” είτε σε λιγότερο “φτωχούς” είναι στην ευχέρεια των τραπεζών να κρίνουν το τί θα γίνει με το δάνειό τους.
• Οι διοικήσεις των τραπεζών θα αξιολογηθούν μετά την ανακεφαλαιοποίηση για ένα εξάμηνο από το κατά πόσο θα καταφέρουν να “ανακτήσουν” τα κεφάλαια που έχουν δανείσει. Και αυτό σημαίνει ότι κατά περίπτωση το κριτήριό τους δηλαδή αν θα σπρώξουν σε πλειστηριασμό ή όχι ένα ακίνητο θα εξαρτηθεί από το πως το δάνειο αυτό θα επιβαρύνει ή θα ελαφρύνει τους ισολογισμούς τους.
• Το σημαντικότερο όμως στη διαδικασία αυτή δεν είναι προς το παρόν οι πλειστηριασμοί. Σε πρώτη φάση η πίεση θα ασκηθεί με την απειλή του πλειστηριασμού σε όλους τους δανειολήπτες να δώσουν από το τελευταίο “κομπόδεμα” που έχουν κρατήσει -εκτός ή εντός τραπεζικών λογαριασμών- για να γλιτώσουν, όχι τόσο την “πρώτη κατοικία”, αλλά τα μικροακίνητα, ένα μαγαζάκι, ένα εξοχικό διαμέρισμα, ένα διαμέρισμα για τον γιό ή την κόρη που αγοράστηκε όταν υπήρχε μισθός ή αναμενόταν να εξοφληθεί με το εφάπαξ, κ.λπ. Αυτά τα χρήματα κατά τους τραπεζίτες είναι ακόμα μερικές δεκάδες δισ. ευρώ και είναι εκτός ελέγχου των τραπεζών. Είναι τα χρήματα που είχαν κρατηθεί στην άκρη από τότε που άρχισε η απειλή του grexit για «ώρα ανάγκης», π.χ. υγείας κ.λπ. Πολλά από αυτά έχουν ήδη εξαντληθεί ειδικά μετά τα capital controls, αλλά οι τράπεζες θεωρούν ότι σημαντικό μέρος τους μένει ακόμα “αόρατο” από το τραπεζικό σύστημα. Αυτά τα χρήματα στοχεύουν άμεσα πριν ξεκινήσουν να σκοτώνουν τα μικροακίνητα για τα οποία δεν μπορούν έτσι κι αλλιώς να πετύχουν τιμές που θα ελάφρυναν τους ισολογισμούς τους.
Το τσουνάμι των πλειστηριασμών ωριμάζει μεν, αλλά θα αρχίσει να φαίνεται στον ορίζοντα αν και εφ’ όσον αρχίσουν να ξαναζωντανεύουν οι τιμές ακινήτων.
Προς το παρόν τα υπολείματα από το “αόρατο” στις τράπεζες “κομπόδεμα” είναι ο στόχος και ο εκβιασμός με τους πλειστηριασμούς εκεί θα χτυπήσει την πόρτα των δανειοληπτών.
Γ. Αγγ.
