Πώς σφυρηλάτησε μια Αήττητη Στρατιωτική Δύναμη παρά τις τεράστιες δυσκολίες
του John G. Wright
Στις 23 Φεβρουαρίου είχε καθιερωθεί να γιορτάζεται η Ημέρα του Κόκκινου Στρατού. Ο Κόκκινος Στρατός ιδρύθηκε με διάταγμα της σοβιετικής εξουσίας, στις 23 Φεβρουαρίου 1918. Ήταν ο επαναστατικός στρατός των εργατών και αγροτών που ίδρυσαν οι Μπολσεβίκοι, ορίζοντας ως επικεφαλής τον Τρότσκυ, για να υπερασπίσουν την Οκτωβριανή σοσιαλιστική επανάσταση από την αντεπαναστατική εκστρατεία των τσαρικών στρατηγών και των συνασπισμένων μεγαλοκαπιταλιστών και φεουδαρχών, τους οποίους συνέδραμαν οι στρατιές 15 ιμπεριαλιστικών χωρών (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) που εισέβαλαν για να καταπνίξουν την νεαρή σοβιετική δημοκρατία. Όμως, ο νεοσύστατος Κόκκινος Στρατός αναδείχθηκε νικητής!
Το κείμενο που ακολουθεί, περιγράφει το πώς ο Τρότσκυ οργάνωσε τον Κόκκινο Στρατό και σφυρηλάτησε εκείνη την ακατανίκητη δύναμη άμυνας της επανάστασης. Γράφτηκε από τον John G. Wright, ηγετικό στέλεχος του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (SWP) της τροτσκιστικής οργάνωσης των ΗΠΑ, μεταφραστή πολλών έργων του Τρότσκυ, και αρθρογράφο. Δημοσιεύτηκε στην βδομαδιάτικη εφημερίδα Μίλιταντ, τον Αύγουστο 1941, λίγο μετά την γερμανική ναζιστική εισβολή στην ΕΣΣΔ. Η μετάφραση στα ελληνικά έγινε από τον Σάββα Στρούμπο από το The Militant, τ. V No. 33, 16 August 1941.
Η Νέα Προοπτική θα δημοσιεύσει μια σειρά άρθρων γύρω από τον Κόκκινο Στρατό και μεταφράσεις από τα Στρατιωτικά Έργα του Λέων Τρότσκυ.
Θ.Κ.

Το όνομα του Λέων Τρότσκυ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη δημιουργία, τη ζωή και τις νίκες του Κόκκινου Στρατού. Εκτός από όλα τα άλλα χαρίσματα και τα επιτεύγματά του, ο Λέων Τρότσκυ καθιερώθηκε ως ένας από τους εξέχοντες στρατιωτικούς ηγέτες και στρατηγούς στην ιστορία. Κανείς δεν θα καταφέρει να συγκαλύψει τη σύνδεση μεταξύ του ρόλου του στην οργάνωση και την οικοδόμηση του Κόκκινου Στρατού και των επιτυχιών του, συμπεριλαμβανομένης της παρούσας ηρωικής αντίστασης των Κόκκινων στρατιωτών ενάντια στην επίθεση των Ναζί.
Κανένας στρατός δεν οργανώθηκε ποτέ κάτω από εμπόδια όπως αυτά που αντιμετώπισαν ο Λένιν, ο Τρότσκυ και οι Μπολσεβίκοι στην οργάνωση του πρώτου νικηφόρου στρατού της προλεταριακής επανάστασης.
Όταν οι εργάτες κατέλαβαν την εξουσία στη Ρωσσία, τον Οκτώβριο του 1917, η οικονομία της χώρας βρισκόταν σε απόλυτο χάος, ως αποτέλεσμα τριών ετών παγκόσμιας ιμπεριαλιστικής σφαγής. Η βιομηχανία και το εμπόριο διακόπηκαν. Το σύστημα μεταφοράς είχε καταρρεύσει, το σύστημα επικοινωνιών υπήρχε μόνο κατ’ όνομα. Δεν υπήρχαν προμήθειες για τα στρατεύματα. Οι εκθρονισμένοι ιδιοκτήτες και καπιταλιστές έκαναν τα πάντα για να σαμποτάρουν και να υπονομεύσουν κάθε εποικοδομητική εργασία. Ταυτόχρονα, οι δυνάμεις της αντεπανάστασης, υποστηριζόμενες από τον ιμπεριαλιστικό κόσμο, έριξαν στρατό και άλλο στρατό ενάντια στην περικυκλωμένη επανάσταση.
Οι δυσκολίες δημιουργίας του κόκκινου στρατού
Αλλά ακόμη και αυτό δεν εξαντλούσε τις δυσκολίες. Στην έκθεσή του για την πρώτη επέτειο της ίδρυσης του Κόκκινου Στρατού, τον Φεβρουάριο του 1919, ο Τρότσκυ ανέλυσε τις συνθήκες εκείνης της εποχής ως εξής:
«Η αποσύνθεση της βιομηχανίας είναι φυσικά μια δυσμενής προϋπόθεση για τη δημιουργία στρατού. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Η κατάρρευση του παλιού στρατού άφησε ένα πικρό μίσος για όλα όσα σχετίζονται με τον μιλιταρισμό. Ο παλιός στρατός είχε απαιτήσει απίστευτα μεγάλες θυσίες, γνώριζε μόνο ήττες, υποβαθμίσεις, υποχωρήσεις, εκατομμύρια πτώματα, εκατομμύρια αναπήρους και δισεκατομμύρια δαπάνες. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτός ο πόλεμος άφησε στο μυαλό των λαϊκών μαζών μια τρομερή απέχθεια στη στρατιωτική ζωή και όλα όσα συνδέονται με την παλιά στρατιωτική κλίκα. Και κάτω από τέτοιες συνθήκες, σύντροφοι, αρχίσαμε να χτίζουμε τον στρατό. Αν είχαμε αναγκαστεί να ξεκινήσουμε σε παρθένο έδαφος, τότε θα είχαμε εξαρχής μεγαλύτερες ελπίδες και μεγαλύτερες προοπτικές. Όμως όχι, ο στρατός έπρεπε να χτιστεί σε ένα έδαφος φτώχειας και εξάντλησης, κάτω από συνθήκες όπου το μίσος για τον πόλεμο και τα στρατιωτικά ζητήματα κυριαρχούσε σε εκατομμύρια και εκατομμύρια εργάτες και αγρότες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι, όχι μόνο οι εχθροί μας αλλά και οι φίλοι μας, δήλωναν εκείνη την εποχή ότι τα επόμενα χρόνια τίποτα δεν θα μπορούσε να ευοδώσει τις προσπάθειές μας να οικοδομήσουμε στρατό στη Ρωσσία.»
Ακόμα περισσότερο: κάθε νέο καθεστώς στην ιστορία βασίστηκε αμέσως στην παλιά στρατιωτική οργάνωση για το δικό του στρατιωτικό έργο. Για παράδειγμα, οι στρατοί της Μεγάλης Γαλλικής Επανάστασης δημιουργήθηκαν από την συγχώνευση φεουδαρχικών συνταγμάτων με τη νεοσυσταθείσα εθνική πολιτοφυλακή. Καμία παρόμοια συγχώνευση δεν ήταν δυνατή στην περίπτωση του Κόκκινου Στρατού: Ο διαβρωμένος τσαρικός στρατός όχι μόνο διαλύθηκε αλλά παρέμεινε πηγή μόλυνσης και αποθάρρυνσης. Αυτό το τρομερό εμπόδιο έπρεπε να καταστραφεί από τη ρίζα του. Ο στρατός της επανάστασης έπρεπε να χτιστεί εξ ολοκλήρου από την αρχή. Όλα -πειθαρχία, μαχητικές παραδόσεις, στρατιωτική εξουσία, συγκεντρωτική οργάνωση, ενοποιημένη διοίκηση και ούτω καθεξής- έπρεπε να οικοδομηθούν πάνω σε νέα θεμέλια, μέσα στη φωτιά της μάχης, και ενάντια σε ανυπέρβλητες δυσκολίες.

Συλλογή της Ρωσσικής Κρατικής Βιβλιοθήκης, Μόσχα.
Πώς χτίστηκε ο στρατός
Πρώτα έγινε μια προσπάθεια σχηματισμού εθελοντικού στρατού. Το διάταγμα που εκδόθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1918, παρείχε μερικά εθελοντικά σχήματα ανταρτών. Στις 28 Μαΐου 1918, εισήχθη η στρατολόγηση. Αλλά κανένας πραγματικός στρατός δεν ήταν στο πεδίο όταν ο Τρότσκυ τέθηκε υπεύθυνος. Υπήρχε μόνο η ανθρώπινη πρώτη ύλη που αποτελείτο από: 1) ομάδες ανταρτών. 2) πρόσφυγες που διέφευγαν από τους Λευκούς Φρουρούς. 3) αγρότες που κινητοποιήθηκαν στις γειτονικές περιοχές. 4) αποσπάσματα εργατών που αποστέλλονταν από τα βιομηχανικά κέντρα. 5) ομάδες συνδικαλιστών και κομμουνιστών. Αυτοί έπρεπε να σφυρηλατηθούν σε έναν νέο στρατό, με μια σωστή στρατιωτική οργάνωση, με βάση νέες ιδέες, νέα πειθαρχία και νέες μεθόδους, υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένων διοικητών. Υπό ποιανού την ηγεσία επιτεύχθηκε αυτό; Να πώς ο Λένιν απεικόνισε την κατάσταση σε σχέση με τον Κόκκινο Στρατό στις 15 Μαρτίου 1920:
«Τελικά, με τι ξεκινήσαμε; Πριν από τον Τρότσκυ είχαμε τον Κρυλένκο, τον Ντιμπένκο, τον Ποντβόισκι και μέναμε με αυτό το συμβούλιο, ενώ ο Κολτσάκ και ο Ντενίκιν αλώνιζαν ανενόχλητοι. Γιατί; Επειδή ήμασταν επτά από εμάς που καθόμασταν μαζί, και έπρεπε αρχικά να διδαχθούμε για ένα διάστημα δύο χρόνων. Μόνο τότε δεχτήκαμε (την αρχή) της μονοπρόσωπης διεύθυνσης1Lenin’s Collected Works, Third Russian Edition, τόμος XXV, pp. 84–85 και τομ. 40 της πέμπτης έκδοσης των Απάντων, σελ. 223..»
Κατά τη γνώμη του Λένιν, πριν ο Τρότσκυ αναλάβει τον Κόκκινο Στρατό, δεν υπήρχε ηγεσία, μόνο «ένα συμβούλιο». Αλλά ο Λένιν επιβεβαίωσε πολύ περισσότερα. Το 1920, δηλαδή, την κρίσιμη χρονιά του Εμφυλίου Πολέμου, αναγνώρισε ότι ο Τρότσκυ έπρεπε να αγωνιστεί για δύο χρόνια για τις βασικές πολιτικές-στρατηγικές του ιδέες για την οικοδόμηση του Κόκκινου Στρατού. Αυτός ο αγώνας έπρεπε να διεξαχθεί όχι μόνο εναντίον της αντιπολίτευσης των άλλων κομμάτων, αλλά και εναντίον των αντιπάλων της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου, που σε πολλές σημαντικές περιπτώσεις είχαν την πλειοψηφία. Αυτός ο αγώνας, μερικές φορές εξαιρετικά έντονος και πικρός, ολοκληρώθηκε με το σπάσιμο της αντιπολίτευσης και με την ανεπιφύλακτη αποδοχή αυτών των ιδεών, μεθόδων και αρχών που καταρτίστηκαν και εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά από τον Πρόεδρο του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου, και τις οποίες ακολούθησε το Σοβιετικό Γενικό Επιτελείο.
Από τις πέντε μεγάλες πολιτικές-στρατηγικές συγκρούσεις που προέκυψαν σε σχέση με τη δημιουργία του Κόκκινου Στρατού, θα ασχοληθούμε εν συντομία μόνο με τον κρίσιμο αγώνα ενάντια στη λεγόμενη «Στρατιωτική Αντιπολίτευση».
Στην ουσία, αυτός ήταν ένας αγώνας ενάντια σε ξένες ταξικές τάσεις που εκδηλώνονταν στη στρατιωτική σφαίρα με την υπεράσπιση των ιδεών και των μεθόδων του αντάρτικου πολέμου. Αν επικρατούσαν οι πρωταθλητές του αντάρτικου, η καταστροφή του πρώτου εργατικού κράτους θα είχε σφραγιστεί στα πεδία των μαχών του Εμφυλίου Πολέμου.

Κάτω από την εικόνα αναγράφεται ο Όρκος Πίστης του Κόκκινου Στρατού.
Η βάση της «Στρατιωτικής Αντιπολίτευσης»
Το χάος του αντάρτικου πολέμου, όπως επεσήμανε ο Τρότσκυ, εξέφραζε το υπο-κείμενο αγροτικό στοιχείο της επανάστασης, ενώ ο αγώνας εναντίον του ήταν επίσης ένας αγώνας υπέρ της προλεταριακής κρατικής οργάνωσης σε αντίθεση με τη στοιχειώδη, μικροαστική αναρχία που την υπονόμευε.
Η πλειονότητα των στρατευμένων ήταν αγρότες. Η ίδια η χώρα ήταν μια θάλασσα εξεγερμένων αγροτών στους οποίους αυτός ο τύπος πολέμου δεν είναι μόνο παραδοσιακός αλλά ενστικτώδης. Οι Μπολσεβίκοι παρομοιάστηκαν από τον Λένιν με μια σταγόνα σε αυτά τα απέραντα νερά.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι μέθοδοι και οι τρόποι του αντάρτικου πολέμου, βρήκαν μια ανταπόκριση στις τάξεις του κόμματος, μια ανταπόκριση που αντικατοπτρίζει την πίεση, που εντείνεται από την κρίση, της αγροτιάς. Αυτή η τάση ήταν τόσο ισχυρή ώστε να ασκήσει προσωρινή επιρροή στον Λένιν. Ο Ζινόβιεφ, ο οποίος μαζί με τον Κάμενεφ ήταν το λιγότερο στρατιωτικά σκεπτόμενο μυαλό των Μπολσεβίκων, φλέρταρε για λίγο με τη «Στρατιωτική Αντιπολίτευση». Αλλά ο πραγματικός του εμπνευστής και οργανωτής πίσω από τα παρασκήνια δεν ήταν άλλος από τον Στάλιν.
Πολιτικοί αγώνες για νέες ιδέες και νέα προβλήματα προκύπτουν σχεδόν πάντα στην αρχή με τη μορφή ενός αγώνα γύρω από οργανωτικά ζητήματα. Αυτό συνέβη με τον αγώνα για τα σωστά πολιτικά-στρατηγικά θεμέλια του Κόκκινου Στρατού. Η «Στρατιωτική Αντιπολίτευση» υπό την ηγεσία του Στάλιν υπερασπιζόταν ιδέες που καθιστούσαν αδύνατη μια σωστή στρατιωτική οργάνωση. Οι ιδέες τους ήταν στην πραγματικότητα οι ιδέες των χυδαίων μικροαστών «δημοκρατών» που μεταφράστηκαν με στρατιωτικούς όρους. Ευνόησαν την εκλογική μέθοδο επιλογής διοικητών, ενώ αντιτάχθηκαν στην στρατολόγηση στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων, στην εισαγωγή στρατιωτικής πειθαρχίας σε προλεταριακή βάση, στη συγκεντροποίηση του στρατού, στην ενοποιημένη διοίκηση, και ούτω καθεξής. Η διαμάχη επικεντρώθηκε γύρω από τη χρήση πρώην τσαρικών αξιωματικών. Οι πρωταθλητές του αντάρτικου πάτησαν εκεί επειδή τους παρείχε την καλύτερη κάλυψη για την ψεύτικη γραμμή τους…
Ασκώντας πολεμική εναντίον των Στάλιν-Βοροσίλοφ και Σία, ο Τρότσκυ έγραψε:
«Πρέπει πράγματι να έχουμε χαμηλή ιδέα για τον εαυτό μας και το κόμμα μας, για την ηθική δύναμη της ιδέας μας, για την ελκυστική δύναμη του επαναστατικού ηθικού μας, αν νομίζουμε ότι δεν είμαστε ικανοί να κερδίσουμε χιλιάδες επί χιλιάδων “ειδικών”, συμπεριλαμβανομένων στρατιωτικών.»
Η αντίθεση στους στρατιωτικούς ειδικούς, στην πραγματικότητα, αντικατοπτρίζει μια υπερβολική εκτίμηση των δυνάμεων της μπουρζουαζίας και περιφρόνηση για τη δύναμη των μαζών, που είναι τόσο χαρακτηριστική της μικροαστικής αντίληψης. Οι Στάλιν-Βοροσίλοφ και Σία φοβόντουσαν τους «ειδικούς» επειδή οι ίδιοι δεν είχαν την απαραίτητη γνώση, ικανότητα και αυτοπεποίθηση.
Το 1920, ο Λένιν συνόψισε την εμπειρία ως εξής:
«Χιλιάδες πρώην αξιωματικοί, στρατηγοί και συνταγματάρχες του τσαρικού στρατού μας πρόδωσαν… Αυτό είναι γνωστό, αλλά δεκάδες χιλιάδες συνεχίζουν να μας υπηρετούν και, ενώ εξακολουθούν να παραμένουν ταγμένοι στην αστική τάξη, ΧΩΡΙΣ ΑΥΤΟΥΣ ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΧΑΜΕ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΤΡΑΤΟ. Και όλοι γνωρίζετε ότι όταν προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε έναν Κόκκινο Στρατό χωρίς αυτούς πριν από δύο χρόνια, αυτό που καταφέραμε ήταν ο ανταρτισμός και η σύγχυση. Τα δεδομένα είναι αυτά: είχαμε 10 έως 12 εκατομμύρια τουφέκια, αλλά ούτε μια μεραρχία. Δεν είχαμε ούτε μια αρκετά καλή μεραρχία για το μέτωπο και δεν μπορούσαμε να πολεμήσουμε με εκατομμύρια τουφέκια ενάντια στον ασήμαντο τακτικό στρατό των Λευκοφρουρών.»

Το κείμενο κάτω από την εικόνα βασίζεται στο διάταγμα Αρ. 267 (11 Νοεμβρίου 1921), όπου ο Τρότσκυ προειδοποιεί ενάντια στην επανεκκίνηση των εχθροπραξιών στην λήξη του πολέμου.
Τα επιτεύγματα του Τρότσκυ παρέμειναν μετά από αυτόν
Από αυτόν τον «ανταρτισμό» και τη «σύγχυση» σφυρηλατήθηκε ένας ισχυρός στρατός που αποδείχθηκε νικητής σε 22 μέτωπα. Αν ένας τέτοιος στρατός οργανωνόταν στην Ρωσσία, σε διάστημα μικρότερο των τριών ετών, σε καιρό ειρήνης και υπό κανονικές συνθήκες, θα αποτελούσε ένα εξαιρετικό στρατιωτικό επίτευγμα. Πότε, πού και από ποιον χτίστηκε ένας άλλος στρατός κάτω από τέτοιες δυσμενείς συνθήκες; Η επανάσταση σώθηκε επειδή η γραμμή του Τρότσκυ στη στρατιωτική αρένα μεταφερόταν με τη βοήθεια του Λένιν εναντίον του Στάλιν και όλων των Βοροσίλοφ του. Η επιτυχία του Τρότσκυ εξασφάλισε επίσης την επακόλουθη ανάπτυξη του Κόκκινου Στρατού. Στο τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, ο Κόκκινος Στρατός αριθμούσε πέντε εκατομμύρια άντρες, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι ακόμα ζωντανοί και πολλοί από αυτούς πολεμούν τώρα στα παλιά πεδία των μαχών του 1918-1921.
Αλλά το έργο του Τρότσκυ στον στρατό δεν σταμάτησε με τον τερματισμό του Εμφυλίου Πολέμου. Συνεχίστηκε για πέντε ακόμη χρόνια. Η ιστορία γνωρίζει πολλούς στρατιωτικούς ηγέτες που κατάφεραν να δημιουργήσουν εξαιρετικά διοικητικά στελέχη, αλλά λίγοι από αυτούς δημιούργησαν προσωπικό που δεν διαλύθηκε μετά την αναχώρησή τους. Το διοικητικό προσωπικό του Κόκκινου Στρατού, που σφυρηλατήθηκε στο αμόνι της επανάστασης, ήταν μια από τις μεγάλες κατακτήσεις της επανάστασης του Οκτώβρη. Ο Κόκκινος Στρατός, όπως υπάρχει σήμερα, είναι κυρίως έργο του Τρότσκυ και του Γενικού Επιτελείου του. Αυτοί οι άνδρες, οι θρυλικοί ήρωες του Εμφυλίου Πολέμου, προωθήθηκαν σε ηγετικές θέσεις υπό τον Τρότσκυ και αντιμετώπισαν την ανεξέλεγκτη αντιπολίτευση των δυνάμεων της «Στρατιωτικής Αντιπολίτευσης», πάνω απ’ όλα, του Στάλιν.
Αναφέρουμε μόνο την περίπτωση του Τουχατσέφσκυ, που αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως ένας από τους πιο δυνατούς σοβιετικούς στρατιωτικούς ηγέτες και στρατηγούς. Προς το τέλος του 1919, ο Τουχατσέφσκυ αισθάνθηκε να παραμερίζεται. Απευθύνθηκε στον Τρότσκυ, στον οποίο τηλεγράφησε από το Κουρσκ στις 19 Ιανουαρίου 1920, λέγοντας τα εξής:
«Σας απευθύνω επείγον αίτημα να με απαλλάξετε από την ανεργία. Είμαι άσκοπα καθισμένος στο Προσωπικό του Νοτιοδυτικού Μετώπου για σχεδόν τρεις εβδομάδες και έμεινα εντελώς χωρίς να κάνω τίποτα για περίπου τρεις μήνες. Δεν μπόρεσα να λάβω εξηγήσεις ούτε για την καθυστέρηση ούτε για την αποτυχία να αναλάβω άλλη αποστολή. Εάν έχω προσφέρει οποιαδήποτε υπηρεσία μετά από σχεδόν δύο χρόνια διοίκησης διαφόρων στρατιών, τότε ζητώ να μου δοθεί η ευκαιρία να χρησιμοποιήσω τις ικανότητές μου σε κάποια ενεργή δουλειά…».
Η κατάσταση της «ανεργίας» του Τουχατσέφσκυ συνέπεσε με τη σύντομη παραμονή του Στάλιν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου στο Νότιο Μέτωπο. Ο Στάλιν εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία για να δώσει ένα χτύπημα στη διοίκηση του Κόκκινου Στρατού. Εάν ο Στάλιν είχε τον τελευταίο λόγο, ο Τουχατσέφσκυ -τον οποίο ονόμασε Στρατηγό το 1935 και δολοφόνησε το 1937- θα είχε αφεθεί στη λήθη και την αδράνεια. Αλλά ο Στάλιν είχε πολύ λίγα να πει ή να κάνει με το εποικοδομητικό έργο του Κόκκινου Στρατού το 1918-1921. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου το πέρασε σε πολιτικές αναζητήσεις. Οι λίγοι μήνες που πέρασε στο μέτωπο αφιερώθηκαν περισσότερο στην πολιτική ίντριγκα υπέρ της «Στρατιωτικής Αντιπολίτευσης» παρά στον στρατιωτικό αγώνα. Αρκεί να επισημάνουμε ότι αν και επίσημα μέλος του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου, δεν συμμετείχε ποτέ σε καμία από τις συνόδους του. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους τα πρακτικά αυτού του σώματος παραμένουν αδημοσίευτα μέχρι σήμερα.
Τα εγκλήματα του Στάλιν κατά του κόκκινου στρατού
Η άμεση επέμβαση του Στάλιν σε στρατιωτικές υποθέσεις από το 1921 έως το τέλος του 1937 οφείλεται στους ακόλουθους τρεις πολιτικούς ελιγμούς: 1) την απομάκρυνση του Τρότσκυ το 1925 από τη θέση του Επιτρόπου του Πολέμου (που επιτεύχθηκε από τον Στάλιν με τη βοήθεια του Ζινόβιεφ και του Κάμενεφ)· 2) ο διορισμός του Φρούνζε σε αυτή τη θέση και ο μυστηριώδης θάνατός του τον Νοέμβριο του 1925· 3) ο διορισμός του Βοροσίλοφ -τότε οπαδός των Μπουχάριν-Ρίκοφ- στη θέση του Φρούνζε.
Για πολύ καιρό αφ’ ότου ο Στάλιν συγκέντρωσε την πολιτική εξουσία στα χέρια του, έπρεπε να αφήσει τη διοίκηση του στρατού στα χέρια εκείνων που τον διοικούσαν υπό τον Τρότσκυ.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του ως Κομισάριος του Πολέμου, ο Βοροσίλοφ παρέμεινε μια απλή φιγούρα. Το έργο του Κόκκινου Στρατού σε όλους τους τομείς ήταν από το 1925 έως το 1937 υπό την καθοδήγηση των οκτώ στρατηγών και άλλων μελών του Γενικού Επιτελείου του Τρότσκυ, τους οποίους ο Στάλιν δολοφόνησε το 1937-1938 ως «εχθρούς του λαού». Αυτοί ήταν που συνέχισαν να χτίζουν τον Κόκκινο Στρατό πάνω στα θεμέλια που έθεσε ο Τρότσκυ. Τον εκσυγχρόνισαν και τον εκμηχάνισαν. Σχεδίασαν και έχτισαν τις οχυρώσεις στα Δυτικά (τη λεγόμενη γραμμή Στάλιν) καθώς και στη Σιβηρία. Κατάρτισαν τα σχέδια κινητοποίησης. Εκπόνησαν τα στρατηγικά σχέδια για την αντιμετώπιση μελλοντικών επιθέσεων.
Η εσωτερική λογική των δικών της Μόσχας του Στάλιν, τον οδήγησε το 1937-1938 να επεκτείνει τις εκκαθαρίσεις του στον Κόκκινο Στρατό. Οι Κόκκινοι Στρατηγοί, που είχαν υποταχθεί στον Στάλιν πολιτικά, αντιστάθηκαν στην αποδυνάμωση των ενόπλων δυνάμεων. Πλήρωσαν, βέβαια, με τη ζωή τους. Για να επεκτείνει την προσωπική του εξουσία στις ένοπλες δυνάμεις, ο Στάλιν έπρεπε πρώτα να καταστρέψει το άνθος της διοίκησης του Κόκκινου Στρατού, του Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας.
Η ηρωική αντίσταση του Κόκκινου Στρατού στην επίθεση των Ναζί, τώρα παρουσιάζει σε ολόκληρο τον κόσμο πρόσθετες χειροπιαστές αποδείξεις για τις διαβόητες δίκες του Στάλιν απέναντι στους Τουχατσέφσκυ, Γιακίρ, Ουμπορέβιτς, Άλκσνις και άλλους. Αν, όπως λένε οι Σταλινικοί, ήταν πράκτορες του Χίτλερ, η Γερμανική Ύπατη Διοίκηση θα είχε ενημερωθεί επαρκώς σχετικά με την άμυνα της ΕΣΣΔ, τις οχυρώσεις της, τα σχέδια κινητοποίησης και άλλα στρατιωτικά μυστικά. Γιατί λοιπόν έχουν αιφνιδιαστεί οι στρατιές των Ναζί;
Η ποιότητα της αντίστασης του Κόκκινου Στρατού είναι η απόδειξη του πόσο ικανοί και πιστοί ήταν αυτοί οι άνδρες, εκπληρώνοντας τα καθήκοντά τους πριν από τα άγρια χτυπήματα του Στάλιν στο πολεμικό δυναμικό του σοβιετικού στρατού. Όλα τα εγκλήματα του Στάλιν εναντίον του Κόκκινου Στρατού από το 1937-1938 δεν μπόρεσαν να αναιρέσουν το έργο που ξεκίνησε από τον Τρότσκυ τον Αύγουστο του 1918 και συνεχίστηκε για τα επόμενα 20 χρόνια από τους άνδρες που υπηρετούσαν κάτω από αυτόν. Είναι ο στρατός της Οκτωβριανής Επανάστασης και του Εμφυλίου Πολέμου -ο Κόκκινος Στρατός του Τρότσκυ- που πολεμά τώρα τόσο ηρωικά.
Μετάφραση: Σάββας Στρούμπος
Υποσημειώσεις