Τα εκατομμύρια των προσφύγων και τα τρισεκατομμύρια των κόκκινων δανείων έχουν κάνει τους κεντρικούς τραπεζίτες της ΕΚΤ να χάνουν τον ύπνο τους, ενώ ακόμα δεν έχουν βρεί απάντηση για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες από τις μεγάλες νομισματικές εξελίξεις σε ΗΠΑ και Κίνα.
Οι ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι την Πέμπτη 3/12, με τις οποίες επιβεβαίωσε τις προσδοκίες για ακόμα μεγαλύτερη “ποσοτική χαλάρωση”, έπεισαν τις αγορές κεφαλαίου ότι η Ευρωζώνη δεν έχει ακόμα βρεί διέξοδο από την κρίση και κινείται στη λογική του να ρίχνει όσο νερό μπορεί στη φωτιά, με την περαιτέρω εκτύπωση χρήματος.
Οι αναφορές του κεντρικού τραπεζίτη στις αυξημένες ανάγκες των εθνικών προϋπολογισμών για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης κάνουν ορισμένους αναλυτές να εκτιμούν ότι η ανησυχία στην Φρανκφούρτη έχει ήδη χτυπήσει “κόκκινο”.
Οι νέες αποφάσεις
Τα μέτρα επέκτασης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης είναι προς το παρόν τέσσερα:
Περαιτέρω μείωση του ήδη αρνητικού επιτοκίου καταθέσεων των τραπεζών από το -0,20% στο -0,30%. Δηλαδή οι εμπορικές τράπεζες για να κρατήσουν τα λεφτά τους στην ΕΚΤ πρέπει να πληρώνουν τόκο αντί να παίρνουν, πράγμα που στοχεύει στο να τις αναγκάσει να αναζητήσουν “επενδύσεις” είτε σε δάνεια είτε σε άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα.
Θα συνεχίσει τις αγορές κρατικών ομολόγων ένα χρόνο επιπλέον πέραν του Σεπτεμβρίου του 2016 και όσο ακόμα χρειασθεί. Που πάει να πεί ότι θα συνεχίσει να “χρηματοδοτεί” τα χαμηλά επιτόκια κρατικού δανεισμού για μακρό διάστημα πέραν του ενός έτους και επιτρέπει έτσι να αυξηθούν οι εκδόσεις κρατικών ομολόγων με “εγγυημένη” αγορά, στα πρότυπα της Fed.
Θα επεκτείνει τις αγορές τραπεζικών ομολόγων και σε ομόλογα που εκδίδουν οι τοπικές αρχές όπως οι δήμοι και οι περιφέρειες των κρατών μελών ώστε να διοχετεύσει έτσι ακόμα περισσότερα κεφάλαια στο τραπεζικό σύστημα ενισχύοντας ταυτόχρονα τον φθηνό δανεισμό των τοπικών προϋπολογισμών στις χώρες μέλη. Αυτό το μέτρο αφορά κυρίως χώρες με ισχυρή περιφερειακή εξουσία, όπως η Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, στις οποίες οι τοπικές κυβερνήσεις είναι φορτωμένες με τεράστια δάνεια των οποίων οι εγγυήσεις βαραίνουν τους κεντρικούς προϋπολογισμούς…
Θα ανανεώνει τις αγορές ομολόγων όταν αυτά λήγουν έτσι ώστε να συντηρεί τον φθηνό κρατικό δανεισμό και να επεκτείνει σιωπηρά το ήδη υπάρχον πρόγραμμα “ποσοτικής χαλάρωσης”. Το ίδιο μέτρο είχε εφαρμόσει και η Fed προκειμένου να εγγυηθεί ότι οι τράπεζες θα την είχαν “πελάτη” για όσο χρειασθεί μέχρι να αποκατασταθεί η φερεγγυότητά τους στις αγορές κεφαλαίου.
ΗΠΑ – Ευρωζώνη – Κίνα
Το εντυπωσιακό βέβαια εδώ είναι ότι η ΕΚΤ κάνει κινήσεις για τις οποίες την ίδια στιγμή η Fed που είχε προηγηθεί στην εισαγωγή και εφαρμογή ανάλογων μέτρων, εξηγεί στην αμερικάνικη Γερουσία μέσω της κας Γιέλλεν, της προέδρου της, ότι πρέπει να κινηθεί στην αντίθετη κατεύθυνση για να αποφύγει τους κινδύνους αποσταθεροποίησης των αγορών κεφαλαίου. Πως ; Αυξάνοντας τα επιτόκια και αφαιρώντας δολλάρια από τις διεθνείς αγορές
Βέβαια ο κ. Ντράγκι αυτή την στιγμή δεν φαίνεται να έχει καμία εναλλακτική καθώς η Ευρωζώνη συνταράσσεται από ενα πρωτοφανή συνδυασμό οικονομικής, πολιτικής και γεωπολιτικής κρίσης. Και την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές τράπεζες “κάθονται” πάνω σε ένα βουνό “κόκκινων δανείων” που αγγίζει το ένα τρισ. ευρώ και το οποίο ο πρόεδρος της ΕΚΤ πρέπει να “προστατεύσει” από μια κατάρρευση, διοχετεύοντας μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης περισσότερα ευρώ.
Πόσα; Όσα χρειαστεί λέει ο πρόεδρος της ΕΚΤ, προκειμένου να διασώσει έστω και προσωρινά το ευρώ από τις συμπληγάδες αφ’ ενός της αύξησης των αμερικάνικων επιτοκίων και αφ’ ετέρου από τον κίνδυνο εξόδου κεφαλαίων από την Ευρωζώνη.
Ο κίνδυνος αυτός έχει ενταθεί από την στιγμή που η πρόσφατη απόφαση του ΔΝΤ να εντάξει το κινέζικο νόμισμα στο καλάθι των αποθεματικών νομισμάτων (δολάριο, ευρώ, γιεν, στερλίνα) υποχρεώνει όλες τις κεντρικές τράπεζες και κατά συνέπεια τις εμπορικές να προχωρήσουν σε αγορές Γουάν αξίας δεκάδων και εκατοντάδων δισ. δολαρίων από ολοκληρο τον πλανήτη…
Γ. Aγγ.