Υπό την σκιά της άμεσης απειλής διάχυσης της κρίσης στην Ιταλία και την Γαλλία, η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης 21/7 υποχρεώθηκε να ανακοινώσει ένα νέο γύρο “διάσωσης” του καπιταλισμού στην Ελλάδα. Όσα έγιναν γνωστά την Πέμπτη κάνουν φανερό ότι το κίνητρο των “ηγετών της Ευρωζώνης για τα “μέτρα” που συμφωνήθηκαν ήταν η διάσωση του ευρώ και …
Υπό την σκιά της άμεσης απειλής διάχυσης της κρίσης στην Ιταλία και την Γαλλία, η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης 21/7 υποχρεώθηκε να ανακοινώσει ένα νέο γύρο “διάσωσης” του καπιταλισμού στην Ελλάδα.
Όσα έγιναν γνωστά την Πέμπτη κάνουν φανερό ότι το κίνητρο των “ηγετών” της Ευρωζώνης για τα “μέτρα” που συμφωνήθηκαν ήταν η διάσωση του ευρώ και μαζί του του εγχειρήματος που άρχισε πριν από δύο δεκαετίες από τους ευρωπαίους καπιταλιστές μετά την κατάρρευση του λεγόμενου υπαρκτού -ανύπαρκτου- σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ.
Σε “αριθμούς” τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στοχεύουν στη μείωση του όγκου του ελληνικού δημόσιου χρέους με τη συμμετοχή των χωρών της ευρωζώνης μέσω του προσωρινού Ταμείου διάσωσης (του EFSF) και την “εμπλοκή” των τραπεζών στην ανακύκλωση του χρέους σε διάρκεια από δεκαπέντε έως και τριάντα ετών. Το “νέο πακέτο” ενσωματώνει τα “υπόλοιπα” του παλιού και προσθέτει επιπλέον άλλα 60 δισ. περίπου σε δάνεια από το EFSF και το ΔΝΤ και ένα “πακέτο” μείωσης χρεών περί τα 30 δισ. ευρώ από τα παλιά χρέη που έχουν οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση της εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου και του νέου τρισχειρότερου “μνημόνιου” που θα πρέπει να ψηφιστεί τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο για να τεθεί σε ισχύ η νέα δανειακή σύμβαση.
Η σημασία όμως της απόφασης της Πέμπτης είναι ευρύτερη και αφορά το σύνολο της Ευρωζώνης. Μείζων αλλαγή είναι η ανάθεση παρεμβατικού ρόλου στο προσωρινό Ταμείο διάσωσης στο οποίο θα επιτρέπεται πλέον να δίνει δάνεια, να άγοράζει κρατικά ομόλογα στην δευτερογενή αγορά και να παρεμβαίνει προληπτικά στην αγορά για να εμποδίζει ή για την ακρίβεια να εκτονώνει πιέσεις που αρχίζουν να δημιουργούνται σε κρατικά ομολογα όπως έγινε το τελευταίο δεκαπενθήμερο στην Ιταλία και την Γαλλία.
Η “εμπλοκή” του EFSF στην επιχείρηση -που δεν θα αφορά μόνο την Ελλάδα ή τις άλλες προβληματικές οικονομίες της ευρωζώνης- ουσιαστικά απαντά στο ερώτημα που μέχρι τώρα αρνιόταν η Γερμανία, του ποιός θα είναι ο “εγγυητής” στην ανακύκλωση των ελληνικών ή άλλων κρατικών ομολόγων.
Οι γερμανοί το αρνούνταν μέχρι σήμερα γιατί το EFSF είναι ο ιμάντας που μπορεί να μεταφέρει την ευθύνη της εγγύησης του αφερέγγυου χρέους στις κυβερνήσεις, υπό την εποπτεία των οποίων λειτουργεί. Η ΕΚΤ απαιτούσε αυτό να γίνει εδώ και καιρό για να βγάλει από πάνω της την ευθύνη του εγγυητή που έμμεσα είχε αναλάβει αποδεχόμενη τα προβληματικά ομόλογα ως εγγύηση για να δώσει ρευστότητα στις τράπεζες.
Τώρα αυτή η εγγυήση μεταφέρεται μέσω του EFSF στις κυβερνήσεις. Με άλλα λόγια η όποια αμφισβήτηση από την πλευρά των αγορών κεφαλαίου στα ομολογα των προβληματικών χωρών που θα ανταλλαχθούν με άλλα του EFSF “μεταφέρεται” στις χώρες χρηματοδότες του ταμείου και ανάμεσά τους στην ισχυρότερη αυτών, την Γερμανία… Το πόσο σημαντική είναι αυτή η μεταβολή φαίνεται από το γεγονός ότι όσο η Γερμανία αρνιόταν να δεχθεί μια τέτοια ρύθμιση οι αγορές κεφαλαίου έφευγαν από τα κρατικά ομόλογα των άλλων χωρών και πήγαιναν στα γερμανικά με αποτέλεσμα η Γερμανία να βλέπει το κόστος δανεισμού της να μειώνεται διαρκώς και των άλλων να αυξάνεται. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την διολίσθηση του ευρώ, λόγω της παράτασης της κρίσης, είχε προκαλέσει μια πρωτοφανή δυναμική στη γερμανική οικονομία αφού δανειζόταν σε πρωτοφανώς χαμηλά επίπεδα και εξήγαγε σε τιμές ευρώ πολύ χαμηλότερες από όσο σε ομαλές καταστάσεις…
Τώρα αυτή η αλλαγή στο EFSF δρομολογεί την ανατροπή αυτής της σχέσης και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην οριζόντια δρομολόγηση δραστικών περικοπών των ελλειμμάτων όχι μόνο στην περιφέρεια αλλά και στο κέντρο της ευρωζώνης για να εξισορροπηθεί η αξιοπιστία και η φερεγγυότητα του EFSF. Αυτή η πολιτική είναι ξεκάθαρη στα σημεία της ανακοίνωσης που αναφέρονται στην άμεση μείωση των ελλειμμάτων.
Με πολιτικούς όρους αυτό σημαίνει ότι η ευρωζώνη μπαίνει σε μια συντονισμένη πρωτοφανή μετωπική σύγκρουση διαρκείας των ευρωκυβερνήσεων σε κάθε χώρα με την εργατική τάξη και συνολικά τους εργαζόμενους, με τρόπο που μέχρι τώρα μόνο στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία είχε συμβεί.