METPA EΞOΣTPAKIΣMOY AΠO THN EYPΩZΩNH, TPIΓMOI ΣTO EYPΩ, BAΘYTEPH YΦEΣH
Με μια χωρίς προηγούμενο παρέμβαση επέκτασης της παροχής ρευστότητας στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα η νέα διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (EKT) επιχείρησε την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου να προλάβει το τσουνάμι των αντιδράσεων των αγορών απέναντι στις -αμφίβολης αποτελεσματικότητας- «αποφάσεις» της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Τα «μέτρα» που εξάγγειλε η ΕΚΤ, πέραν της (αναμενόμενης) μείωσης των επιτοκίων στο 1% συναποτελούν ένα πακέτο διευκολύνσεων προς τις τράπεζες που μοιάζει με εκείνο του φθινοπώρου του 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers:
* Ανακοίνωσε την παροχή ρευστότητας προς τις τράπεζες (με δάνεια) για διάστημα έως και τριών ετών (!).
* Χαμήλωσε την «ποιότητα» των εγγυήσεων που είναι υποχρεωμένες να δώσουν οι τράπεζες για να πάρουν ρευστότητα από την ΕΚΤ.
* Διευκόλυνε ακόμα περισσότερο την παροχή κεφαλαίων από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες με τα λεγόμενα έκτακτα μέτρα (ELA).
Την ίδια στιγμή ο νέος πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι διευκρίνισε ότι η ΕΚΤ δεν θεωρεί νόμιμο βάσει της Ευρωσυνθήκης να χρηματοδοτηθεί το ΔΝΤ από τις εθνικές τράπεζες για να αγοράζει ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα. Γεγονός που δυσαρέστησε όσους ήλπιζαν ότι η ΕΚΤ θα αναλάμβανε από μόνη της το ρόλο τελευταίου «εγγυητή» για τα κρατικά ομόλογα.
Εν τούτοις, όμως, πρόσθεσε ότι οι εθνικές κρατικές τράπεζες της Ευρωζώνης δεν έχουν κανένα πρόβλημα να δανείσουν το ΔΝΤ για να δανείσει άλλες τρίτες χώρες (π.χ. Κίνα ή Ινδία), αποφεύγοντας να «απαγορεύσει» την αγορά ευρω-χρέους από αυτές, μέσω αυτών των τριγωνικών συναλλαγών.
Αρνητική απάντηση έδωσε μόνο στο ερώτημα για το αν η ΕΚΤ θα αυξήσει τις αγορές κρατικών ομολόγων που η ίδια κάνει εδώ και καιρό. Αυτό δυσαρέστησε τις αγορές αλλά το βασικό στοιχείο αρμοδιότητας της ΕΚΤ μέσα από αυτή την παρέμβαση δεν ήταν η δήλωση προθέσεων αγοράς κρατικού χρέους αλλά της διασφάλισης των ευρωπαϊκών τραπεζών απέναντι στο επερχόμενο τσουνάμι προς τις ευρωπαϊκές τράπεζες, από τις ανεπαρκείς αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Αυτή η σπουδή της ΕΚΤ να προστρέξει για την «προστασία» των τραπεζών προδιάθεσε ήδη από την Πέμπτη 8/12 για την προβληματική Σύνοδο Κορυφής και την αδυναμία της ευρωπαϊκής άρχουσας τάξης να βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μια απάντηση στην κρίση της.
Ο χρόνος έκδοσης της Νέας Προοπτικής δεν επιτρέπει την γνώση των τελικών αποφάσεων της Συνόδου (η οποία αναμένονταν να ολοκληρωθεί τα ξημερώματα του Σαββάτου), αλλά η διάσπαση της ευρωπαϊκής άρχουσας τάξης ήταν εμφανής ακόμα και την ώρα έναρξης της Συνόδου, με την Γερμανία να επιχειρεί να επιβάλει ένα «ζουρλομανδία» αυτόματης τιμωρίας των χωρών που θα παρεκκλίνουν από τους στόχους του ελλείμματος και του χρέους.
Πρόθεση των Μέρκελ και Σαρκοζί ήταν να επιβληθεί είτε σε επίπεδο 27 χωρών είτε σε επίπεδο ευρωζώνης (17 χωρών και όσων ήθελαν να ακολουθήσουν) ένα άγριο σύστημα δημοσιονομικής πειθαρχίας, κάτι σαν προκρούστεια κλίνη, στην οποία θα καλούνται να ταιριάξουν την δημοσιονομική τους πολιτική όσες χώρες θέλουν να συμμετέχουν στο ευρώ, με δραματικές «μνημονιακού» τύπου περικοπές δημόσιων δαπανών, δραστική μείωση του εργασιακού κόστους και παράλληλα νέα κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών τους. Η «λύση» Μερκοζί ακόμα και για τους πλέον νεοφιλελεύθερους βρετανούς ισοδυναμεί με μια νέα βουτιά στην ύφεση που θα προκαλέσει νέους μεγαλύτερους τριγμούς στην ύπαρξη του ευρώ και την διεθνή καπιταλιστική οικονομία.
Για χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, ή η Ιταλία και η Ισπανία, ενας τέτοιος «ζουρλομανδίας» θα προκαλούσε τον «οικειοθελή» αλλά βίαιο εξοστρακισμό τους από την ευρωζώνη.
Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές από το ΔΝΤ διαρρέουν πληροφορίες ότι η Γερμανία έχει στο πακέτο των αποφάσεων που θέλει να δρομολογήσει, ένα νέο PSI (συμφωνία οικειοθελούς συμμετοχής στην αναδιάρθρωση του χρέους) για την Ελλάδα το οποίο προβλέπει «κούρεμα» έως και 85% και το οποίο θα συνοδεύεται από ένα πακέτο στήριξης των τραπεζών (της τάξης των 40 δις ευρώ) και τέρμα (μαζί με τα υπόλοιπα του δανείου των 110 δις ευρώ).
Η «λύση» αυτή προωθείται μετά από νεότερη εκτίμηση των Γερμανών -που κατά πληροφορίες υποστηρίζεται και από το ΔΝΤ- ότι η κατάσταση του χρέους στην Ελλάδα είναι πλέον μη αναστρέψιμη και για τον λόγο αυτό θα πρέπει η χώρα να αφεθεί στην τύχη της, πέραν της βοήθειας του «κουρέματος» το οποίο θα μπορούσε να κατεβάσει το χρέος στο 100% του ΑΕΠ!
Οι πληροφορίες αυτές μένει να διαπιστωθεί αν τελικά θα αποτελέσουν τελικό σχέδιο για την Ελλάδα ή όχι, αλλά σε κάθε περίπτωση αποτελούν παραλλαγή της «λύσης» που περιμένει και τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης που θα πρέπει να περάσουν από την προκρούστια κλίνη Μερκοζί.
Eίναι σαφές ότι η ευρωπαϊκή μπουρζουαζία δεν έχει κανένα σχέδιο για ν’ αντιμετωπισει την παγκόσμια κρίση, πέρα από μέτρα σωτηρίας των τραπεζών και καταστροφής των ζωών εκατομμυρίων ανθρώπων, τη μαζική ανεργία και την εξαθλίωση. Αλλά ούτε στην άλλη ακτή του Aτλαντικού, με τη ρίψη τεράστιας ρευστότητας στην αγορά και τα πρακτικά μηδενικά επιτόκια δανεισμού αντιμετωπίζεται η ιστορικών διαστάσεων, δομική κρίση του καπιταλισμού. Mόνο με την έξοδο από το χρεοκοπημένο και ιστορικά ξεπερασμένο καπιταλιστικό σύστημα, με τις μεθόδους της κοινωνικής επανάστασης και ένα εργατικό πρόγραμμα μπορεί να αντιμετωπιστεί η κρίση.