Την Δευτέρα 5 Δεκέμβρη, στο Eurogroup, το επίκεντρο της ατζέντας ήταν το χρέος και η 2η αξιολόγηση.
Στο πεδίο του χρέους το πρώτο και… αυτονόητο βήμα έγινε: υλοποιήθηκε η απόφαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου η οποία έλεγε ότι όταν τελειώσει η Α’ αξιολόγηση (και νομοθετηθούν μέτρα 5,6 δισ. ευρώ) θα πρέπει να δρομολογηθεί ένα πακέτο μέτρων άμεσης εφαρμογής για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Θα πρέπει να ακολουθήσουν άλλα δύο “πακέτα”, ένα μεσοπρόθεσμης εφαρμογής που θα πρέπει να δρομολογηθεί μετά το τέλος του προγράμματος, δηλαδή μετά τον Αύγουστο του 2018 και ένα τρίτο μακροπρόθεσμο, ακόμα πιό αργά, εάν και εφ’ όσον χρειασθεί. Το πακέτο των μέτρων άμεσης εφαρμογής αφορά μόνο στο κομμάτι των δανείων από τον EFSF και τον ESM.
Οι «βραχυπρόθεσμες» όπως ονομάζονται παρεμβάσεις (σ.σ. λέγονται έτσι γιατί θα εφαρμοσθούν άμεσα) περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ομαλοποίηση του προφίλ αποπληρωμών των δανείων με την επιμήκυνση τους στα 32,5 έτη (από 28) αλλά και την μείωση του επιτοκιακού κινδύνου (μια σειρά παρεμβάσεων διασφαλίζουν ότι το επιτόκιο δανεισμού από τον ESM/EFSF θα διατηρηθεί περίπου στο 1,3% – 1,4% καθ’ όλη την διάρκεια του δανείου). Το πακέτο αυτό θα έχει σαν συνέπεια την μείωση του χρέους κατά 21,8% του ΑΕΠ αλλά αυτό σαν αποτέλεσμα αφορά το 2060 όταν όλα αυτά τα δάνεια θα έχουν λήξει… Το θετικό στοιχείο του είναι ότι σε όλη την διάρκειά του θα έχει σταθερό χαμηλό επιτόκιο ακόμα και αν τα επιτόκια διεθνώς αυξηθούν.
Το δεύτερο θέμα της ατζέντας, αυτό της 2ης αξιολόγησης, έμεινε ανοικτό. Η «επί της αρχής συμφωνία», δηλαδή η συμφωνία σε επίπεδο κλιμακίων των θεσμών δεν αναμενόταν να «κλείσει» χθες, αλλά υπήρχε η προσδοκία προόδου ώστε να γίνει εφικτή μέσα στο 2016. Πλέον αυτό το σενάριο (σύμφωνα με τον Ντάισελμπλουμ) δεν θεωρείται δυνατό, και ο στόχος μεταφέρεται για τον Ιανουάριο.
Δόθηκε μάλιστα «εντολή» από το Eurogroup στα κλιμάκια των Θεσμών (και του ΔΝΤ) να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η τεχνική αυτή συμφωνία (Staff level Agreement) θα πρέπει να επικυρωθεί πολιτικά από το EWG πιθανόν αφού προηγηθεί η ψήφιση εφαρμοστικών νόμων. Η τεχνική συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το εργασιακό, τα κόκκινα δάνεια, το υπερταμείο, ανοικτά πεδία στην απελευθέρωση των αγορών ενέργειας, αλλά και το δημοσιονομικό κενό του 2018 και των επόμενων ετών, με προϋπόθεση την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ.
Αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να ισχύουν «μεσοπρόθεσμα» και ο όρος αυτός σαν περίοδος διάρκειας θα «εξειδικευθεί» το 2018. Ζητήθηκε να συμφωνηθούν «σοβαρά διαρθρωτικά μέτρα» (στα οποία το ΔΝΤ επιμένει να περιληφθούν οι περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο) που θα εφαρμοσθούν μέσα από έναν νέο «μηχανισμό» σαν τον περιβόητο “κόφτη”.
«Η κυβέρνηση θα πρέπει να έρθει σε επίπεδο κλιμακίων Θεσμών σε συμφωνία για έναν «μηχανισμό» που θα διασφαλίζει τα πρωτογενή πλεονάσματα και μετά το 2018, όταν λήγει (προς το παρόν) η ισχύς του «κόφτη» που περιλαμβάνει το Μνημόνιο με την ΕΕ (MoU)», όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Eurogroup.
Όμως, από την 2η αξιολόγηση θα εξαρτηθεί και η περιβόητη πολιτική λύση για τον ρόλο του ΔΝΤ, δηλαδή το αν θα συμμετέχει στο δάνειο προς την Ελλάδα. Από τον πρόεδρο του Eurogroup αναφέρθηκε ότι και αυτό προς το παρόν θεωρείται εφικτό από τον Ιανουάριο….
Με άλλα λόγια στο Eurugroup της Δευτέρας δρομολογήθηκε η απόφαση για το πρώτο πακέτο μέτρων για το χρέος, το οποίο όμως σύμφωνα με το ΔΝΤ δεν το καθιστά “βιώσιμο”. Το ΔΝΤ εξακολουθεί να ζητάει είτε μικρότερα πλεονάσματα για μετά το 2018 και μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους είτε αυξημένα πρωτογενή πλεονάσματα (όπως θέλει ο Σόιμπλε) που όμως θα πρέπει να υποστηριζονται από επιπλέον μέτρα περικοπών σε συντάξεις και φόρους.
Όσο αυτή η διαφορά παραμένει τόσο θα καθυστερεί και η Β’ αξιολογηση, από την οποία όμως η ΕΚΤ εξαρτά σε μεγάλο βαθμό της ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης…
Γ. Aγγ.
