Το πολυτελές ξενοδοχείο της Ρόδου, Ρόδος Παλλάς διάλεξε η ΓΣΕΕ για τις διαδικασίες του 36ου συνεδρίου της, μακριά από τυχόν παρενοχλήσεις του εργατικού κινήματος.
Αναμφίβολα, μια συνδικαλιστική γραφειοκρατία που σέβεται τον εαυτό της, πέρα από την πολιτική και συνδικαλιστική ανυποληψία της, θα πρέπει να πιστοποιεί κάθε στιγμή και την αναισθησία της αισθητικής της. Αλλά πως είναι δυνατό, με ποιο μηχανισμό μια τέτοια ανυπόληπτη κάστα να εξυψώνεται πάνω από το εργατικό κίνημα, να στέκει στην ηγεσία του και να απολαμβάνει τόσα προνόμια και πλούτο ως εκπρόσωπος του; Τι είναι τελικά η συνδικαλιστική γραφειοκρατία και πως δημιουργείται;
Ο Ισαάκ Ρούμπιν μελετώντας τον Μάρξ διαπιστώνει ότι στον καπιταλισμό κάθε εμπόρευμα “…αποκτά προκαταβολικό προσδιορισμό αξίας ήδη στην παραγωγική διαδικασία, εισέρχεται στην ανταλλακτική διαδικασία ήδη με συγκεκριμένη ανταλλακτική αξία και την τιμή που της αντιστοιχεί”. Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία και κάθε γραφειοκρατία δεν είναι κάτοχος κανενός εμπορεύματος εκτός του προνομίου να καθορίζει μαζί με τους εργοδότες την τιμή του εμπορεύματος εργατική δύναμη. Όμως αν η τιμή κάθε εμπορεύματος έχει καθοριστεί πριν την διαπραγμάτευση τότε και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία διαπραγματεύεται μία ήδη καθορισμένη τιμή πριν προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Βέβαια αρκεί μια μικρή εμπειρία στους εργασιακούς χώρους χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις μαρξισμού, για να διαπιστώσει κανείς ότι η λειτουργία της γραφειοκρατικής ΓΣΕΕ επιβεβαιώνει τον συλλογισμό του Ρούμπιν ανεπιφύλακτα, συνειδητά και τεκμηριωμένα.
Το νέο συμβούλιο της ΓΣΕΕ, που με την βοήθεια των γνωστών ικανοτήτων της γραφειοκρατίας στην αλλοίωση και την νοθεία των αντιπροσώπων διατηρεί τον παλιό συσχετισμό δυνάμεων, έχει ξεκινήσει να διαπραγματεύεται την σύμβαση εργασίας για τα επόμενα δύο χρόνια. Όμως οι όροι έχουν ήδη καθοριστεί στα όρια της διατήρησης των κερδών για τους εργοδότες όσο επιτρέπει η κρίση της οικονομίας και οι συνέπειες που προκαλεί η γενική κατάρρευση της παραγωγικής διαδικασίας. Η “ιδεατή εκτίμηση” των γραφειοκρατών είναι ότι η σύμβαση θα κλείσει με μικρές απώλειες, χάνοντας από τα 568 ευρώ μικτά, μόνο(!) το οικογενειακό επίδομα. Έτσι η ΓΣΕΕ επιβεβαιώνει τον ρόλο της, σαν θεσμικό όργανο της αγοράς για την διαμόρφωση της τιμής της εργατικής δύναμης εντός της ισορροπίας τιμών όλων των εμπορευμάτων. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους, εκφράζει για τους εργάτες, όχι την δυναμική της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού και της εκμετάλλευσης αλλά μόνο το μέτρο των οικονομικών διεκδικήσεων της τάξης εντός ενός παρηκμασμένου συστήματος. Ο ρόλος των γραφειοκρατών δεν είναι ούτε άγνωστος ούτε αξεπέραστος για τους εργάτες. Ωστόσο η ηγεμονική τους θέση θα πρέπει να κατανοηθεί ως ιστορικό φαινόμενο που προκύπτει σε μια ορισμένη στιγμή της κοινωνικής κατάστασης.
Η γραφειοκρατία αποτελεί ένα περιορισμένο μηχανισμό, χρήσιμο για μια μόνο ιδιαίτερη λειτουργία από την ποικιλία δράσεων της εργατικής τάξης. Ποικιλία δράσεων που περιλαμβάνει από ειρηνικές εκδηλώσεις, δραστηριότητες εντός της κοινοβουλευτικής και δημοκρατικής αστικής νομιμότητας μέχρι μαχητικές απεργίες, μάχες οδοφραγμάτων και σκληρές συγκρούσεις με το κράτος. Σε όλη αυτή την δραστηριότητα της τάξης είναι αδύνατο να διαχωριστούν οι καθαρά οικονομικές διεκδικήσεις από εκείνες της πολιτικής αντιπαράθεσης. Στην διαρκή κίνηση της ταξικής πάλης οι οικονομικοί αγώνες μετατρέπονται σε πολιτικούς και αντίθετα και είναι τόσο μεγαλύτερη η ταχύτητα μετατροπής και τόσο πιο δύσκολη η διάκριση μεταξύ τους όσο πιο κοντά βρισκόμαστε στην επαναστατική κατάσταση. Η επανάσταση είναι ίσα ίσα η στιγμή μετατροπής του οικονομικού αγώνα σε πολιτικό όταν όμως η ζύμωση καταφέρει να τον μετατρέψει σε πολιτικό γεγονός πρώτου μεγέθους. Με άλλα λόγια είναι η στιγμή της εξέγερσης της συνείδησης ενάντια στην αναρχία και το χάος του αυθορμητισμού. Στη σημερινή κατάσταση, στη γλώσσα της καθημερινής διεκδίκησης η μετατροπή του αυθορμητισμού σε συνειδητή πολιτική δράση αλλά και η δράση ενάντια στους συμβιβασμούς των γραφειοκρατών μπορεί να συνοψιστεί σε τέσσερις λέξεις: γενική πολιτική απεργία διαρκείας.
Όμως η συνείδηση δεν προκύπτει αυτόματα ούτε είναι αποτέλεσμα μιας γραμμικής εξέλιξης της σκέψης της τάξης. Προκύπτει μέσα από τον άλυτο και διαρκώς αναπτυσσόμενο δεσμό της σχέσης κόμματος και τάξης και από τον διαρκή αγώνα ζύμωσης και προπαγάνδας του επαναστατικού κόμματος στην τάξη. Η εξέγερση της τάξης και η συνάντησή της με το επαναστατικό της κόμμα είναι οι ικανές και αναγκαίες συνθήκες για να καταρρεύσει το γραφειοκρατικό εποικοδόμημα σαν χάρτινος πύργος.
Παναγιώτης Aλεξόπουλος
Εργαζόμενος στο Mετρό
