H Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων, η επερχόμενη εμπορική συμφωνία μεταξύ των δύο τεράστιων αγορών των Η.Π.Α. και της Ε.Ε, αποτελεί αντικείμενο μυστικής διαπραγμάτευσης μέχρι στιγμής και οι πληροφορίες ως ένα σημείο έρχονταν μόνο από διαρροές, όπως αυτή της Wikileaks. Οι όποιες συζητήσεις για τη Διατλαντική Συμφωνία Συνεργασίας Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) έγιναν «κεκλεισμένων των θυρών» και οι πληροφορίες για το τι ακριβώς αυτή περιλαμβάνει παρέμεναν κρυφές.
Πρόσφατα όμως, η Greenpeace έδωσε στη δημοσιότητα 248 σελίδες των μυστικών διαπραγματεύσεων για την συμφωνία ΤΤΙΡ. Η οργάνωση τονίζει ότι, σύμφωνα με τα ντοκουμέντα που διέρρευσαν, η συμφωνία, αν τελικώς υπογραφεί από τα δύο μέρη, θα είναι μεν εξαιρετικά ωφέλιμη για τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, αλλά καταστροφική για τους εργαζόμενους, το περιβάλλον και την υγεία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έκανε πριν λίγο καιρό το τελευταίο του ταξίδι στην Ευρώπη επιδιώκοντας ακριβώς να επισφραγίσει τις δυο θητείες του με την υπογραφή αυτής της συμφωνίας.
Η διαρροή
Σύμφωνα με την Greenpeace για πρώτη φορά αποκαλύπτονται οι θέσεις των ΗΠΑ και οι εσκεμμένες προσπάθειες για να αλλάξει η δημοκρατική νομοθετική διαδικασία της ΕΕ.
Τα διαβαθμισμένα έγγραφα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από τα δύο τρίτα του συνολικού κειμένου της TTIP, όπως αυτό διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στον 13ο γύρο διαπραγματεύσεων στη Νέα Υόρκη. Καλύπτουν 13 κεφάλαια που κυμαίνονται από τις τηλεπικοινωνίες, την κανονιστική συνεργασία, τα φυτοφάρμακα, τα τρόφιμα, τη γεωργία και το εμπόριο.
Ο διευθυντής της Greenpeace στην Eυρώπη, Τζόρτζο Ρις, δήλωσε σχετικά: «Τα έγγραφα που διέρρευσαν επιβεβαιώνουν αυτό που έχουμε πει εδώ και πολύ καιρό: Η ΤΤΙΡ βάζει τις εταιρείες στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής σε βάρος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Γνωρίζαμε ότι οι θέσεις της ΕΕ ήταν κακές, τώρα βλέπουμε ότι οι θέσεις των ΗΠΑ είναι ακόμη χειρότερες. Ένας συμβιβασμός μεταξύ των δυο θα ήταν απαράδεκτος».
Χιλιάδες διαδηλωτές στο Ανόβερο κατά της ΤΙPP
Μετα τη διαρροή των εγγράφων, 60.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στο Ανόβερο εναντίον της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP). Κύριο σύνθημα των διαδηλώσεων ήταν “Η Μέρκελ και ο Ομπάμα έρχονται – σταματήστε τις συμφωνίες TTIP & CETA”.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Süddeutsche Zeitung, οι ΗΠΑ απειλούν με μποϊκοτάζ τις ευρωπαϊκές εξαγωγές αυτοκινήτων, ώστε να επιβάλουν στην Ευρώπη να εισάγει περισσότερα αμερικανικά αγροτικά προϊόντα. Τα έγγραφα αποκαλύπτουν επίσης ότι οι ΗΠΑ απορρίπτουν το επιτακτικό αίτημα εκ μέρους της Ευρώπης για αντικατάσταση των επίμαχων ιδιωτικών διαιτητικών δικαστηρίων που αποφασίζουν για τις καταγγελίες ενάντια στις πολυεθνικές με ένα δημόσιο σύστημα απονομής δικαιοσύνης.
Τα βασικά σημεία της TTIP
Με την ΤΤΙP:
• Οι κανόνες που κατοχυρώνονται στη συμφωνία GATT του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), απουσιάζουν από το κείμενο. Αυτό το κανονιστικό κείμενο των 70 χρόνων επιτρέπει στα έθνη να περιορίζουν το εμπόριο «για την προστασία της ανθρώπινης, ζωικής και φυτικής ζωής και υγείας» αλλά και της προστασίας των «μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων».
• Δεν υπάρχει καμία θέση για την προστασία του κλίματος:
• Ανοίγουν προς ιδιωτικοποίηση όλες οι δημόσιες υπηρεσίες. Το οποίο σημαίνει ότι μια εταιρία από την Αμερική θα έχει τη δυνατότητα να αναλάβει την υπόθεση της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα ή το νερό, η υγεία και πάει λέγοντας. Στα πλαίσια της ΤΤΙΡ δεν θα υπάρχει δυνατότητα επιστροφής σε κρατικό έλεγχο μιας υπηρεσίας, ακόμα κι αν αυτή είναι η βούληση της κυβέρνησης και των πολιτών που την ψήφισαν. Οι προδιαγραφές για τα εμπορεύματα γίνονται ενιαίες για τις Η.Π.Α. και την Ε.Ε., πράγμα που προκαλεί ανησυχίες, ειδικά για τα τρόφιμα, καθώς οι Η.Π.Α. θεωρείται πως τηρούν χαμηλότερα στάνταρ, ειδικά σε ό,τι αφορά τη χρήση φυτοφαρμάκων αλλά και γενετικά τροποποιημένων τροφίμων. Στην Ε.Ε., μια εταιρία πρέπει να αποδείξει πως ένα προϊόν είναι ασφαλές για να το κυκλοφορήσει στην αγορά. Στις Η.Π.Α. συμβαίνει το ανάποδο: το κράτος πρέπει να αποδείξει πως το προϊόν είναι επικίνδυνο για να μπορέσει να το αποσύρει από την αγορά…
• Κατοχυρώνεται η δυνατότητα μιας εταιρίας να μηνύει ένα κράτος με ευνοϊκούς όρους σε ένα παράλληλο δικαστικό σύστημα, όταν θεωρεί πως αυτό αποτυγχάνει να τηρήσει τους όρους της ΤΤΙP. Aυτές οι αγωγές θα εξετάζονται μυστικά από ειδικά δικαστήρια (και όχι κρατικά) τα οποία θα αποζημιώνουν τις εταιρίες από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δηλαδή, από τα λεφτά των φορολογούμενων.
• Οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου θα υποχρεούνται να παρακολουθούν τις δραστηριότητες των πολιτών στο διαδίκτυο και να τις καταδίδουν αν θεωρήσουν πως κάποιος είναι ύποπτος για παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Καταργείται έτσι η αρχή των προσωπικών δεδομένων που θεμελιώνει η ευρωπαϊκή νομοθεσία.
• Τέλος, τα εργατικά δικαιώματα στην Ε.Ε. εναρμονίζονται με αυτά στις Η.Π.Α., το οποίο σημαίνει πλήρη κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και του δικαιώματος στο συνδικαλισμό στην Ε.Ε. καθώς αυτά θεωρούνται φραγμοί για το εμπόριο. Ταυτόχρονα, με βάση τη μελέτη άλλων αντίστοιχων εμπορικών συμφωνιών, όπως η NAFTA στη Βόρεια Αμερική, η απελευθέρωση του εμπορίου θα σημάνει την ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Η.Π.Α.
Γ.Σ
