Οι εκτιμήσεις των επικεφαλής μεγάλων επιχειρηματικών Ομίλων για την ύφεση στην Ευρώπη
του Γιάννη Αγγέλη
Ίσως είναι η πλέον χαρακτηριστική φράση των τελευταίων ημερών, αυτή με την οποία ο Διευθύνων Σύμβουλος του γερμανικού κολοσσού στον χώρο της μηχανικής και της τεχνολογίας, της Bosch, επιχείρησε να περιγράψει την τρέχουσα κατάσταση για τον καπιταλισμό στην Ευρώπη: «Σίγουρα, βλέπουμε μια μεγάλη ύφεση στα σκαριά, αυτό ακριβώς βλέπουμε – μια ύφεση που τώρα ξεδιπλώνεται…».
Η Ευρώπη βυθίζεται σε μία κατάσταση ύφεσης σε συνθήκες ανεξέλεγκτου πληθωρισμού. Αυτό με το οποίο περιέγραψε την τρέχουσα κατάσταση στο CNBC ο CEO της Bosch, Στέφαν Χάρντουκ, είναι η άποψη που λίγο πολύ αποτυπώνεται στις εκτιμήσεις της ηγεσίας του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, κυρίως του βιομηχανικού, απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ευρωζώνη.
Κατά την αντίληψη αυτή η ζώνη του Ευρώ «κλυδωνίζεται» από τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία και την αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, που επιδεινώνεται από το παρατεταμένο –λόγω του covid στην Κίνα- σοκ στις αλυσίδες ανεφοδιασμού διεθνώς.
Η αντίληψη για το πώς ξεδιπλώνεται η κρίση αυτή είναι χαρακτηριστική στις δηλώσεις του CEO της Bosch. “Είναι βέβαια ακόμα εκεί (σ.σ. ο covid 19) και το βλέπετε να μας χτυπάει έντονα στην Κίνα, αλλά βλέπετε ότι σε πολλές περιοχές του κόσμου, η ζήτηση των καταναλωτών έχει ήδη αυξηθεί και ειδικά σε ορισμένους τομείς”.
Συγκεκριμένα, o Xάρντουκ σημείωσε την παρατεταμένη καταναλωτική ζήτηση για οικιακές συσκευές, ηλεκτρικά εργαλεία και οχήματα, αλλά ανέφερε ότι αυτό σε λίγο θα σταματήσει. Όπως είπε, “Αυτό σημαίνει ότι για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα αυτή η ζήτηση θα εξακολουθεί να υπάρχει, ακόμα και όταν αρχίσουμε να έχουμε την αύξηση των τόκων (σ.σ. από την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ) και βιώνουμε την αύξηση των τιμών. Αλλά κάποια στιγμή αυτό αλλάζει, δεν θα είναι απλά μια κρίση προσφοράς, θα είναι επίσης μια κρίση ζήτησης, και στη συνέχεια, σίγουρα, βρισκόμαστε σε βαθιά ύφεση…».
Ανάλογη είναι η τοποθέτηση και του επικεφαλής οικονομολόγου της Berenberg, του Χόλγκερ Σμίντινγκ, ο οποίος υποστηρίζει ότι “Η επιδείνωση των κινεζικών lockdowns και οι συγκρατημένες καταναλωτικές δαπάνες ως αντίδραση στις υψηλές τιμές ενέργειας και τροφίμων θα μπορούσαν εύκολα να προκαλέσουν προσωρινή συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης το 2ο τρίμηνο», όταν ήδη το Α’ τρίμηνο η οικονομία έχει «φρενάρει» δραματικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο «Ένα άμεσο εμπάργκο στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία (εξαιρετικά απίθανο) θα μπορούσε να το μετατρέψει σε πιο σοβαρή ύφεση. Εάν μάλιστα η Fed κάνει το μεγάλο λάθος και τινάξει τις ΗΠΑ κατευθείαν από το Boom στην χρεοκοπία (απίθανη αλλά όχι εντελώς αδύνατη), μια τέτοια ύφεση θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ περισσότερο…”
Ο Μαρκ Μπράνσον, πρόεδρος της γερμανικής Ρυθμιστικής Αρχής της Κεφαλαιαγοράς BaFin, εκτιμά ότι οποιαδήποτε στρατιωτική κλιμάκωση στην Ουκρανία ή περαιτέρω διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρούς κινδύνους για την ανάπτυξη της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, με τους βιομηχανικούς τομείς ιδιαίτερα ευάλωτους…
“Βλέπουμε ήδη ότι η ανάπτυξη έχει μειωθεί στο μηδέν σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τομέα μας που είναι εξαιρετικά ευάλωτος… και από τους συνεχιζόμενους κλυδωνισμούς που σχετίζονται και με τον Covid… Έχουμε πληθωρισμό που πρέπει να αντιμετωπιστεί, και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα, οπότε αυτό είναι ένα κοκτέιλ που είναι δύσκολο για την οικονομία».
Στο μεταξύ ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ σημείωσε επίπεδα ρεκόρ 7,5% το Μάρτιο. Και πολύ πιθανώς θα είναι ακόμα υψηλότερα τον Απρίλιο.
Όλα δείχνουν –με βάση την εξέλιξη των σχετικών δηλώσεων– ότι η ΕΚΤ μετά την Fed και την BoE θα ακολουθήσει και θα επισπεύσει την αύξηση του κόστους του χρήματος ίσως και μέσα στο δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, αντί στα τέλη του χρόνου όπως αρχικά υπολόγιζαν.
Στο μεταξύ η ΕΚΤ σταματάει μετά το έκτακτο QE (το PEPP) και το κανονικό QE (APP) στο τρίτο τρίμηνο, πιθανότατα αρχές Ιούλη, καθιστώντας την παροχή ρευστότητας ακριβότερη και δυσεύρετη…
Η εικόνα είναι πλέον ξεκάθαρη:
- η παράταση του πολέμου στην Ουκρανία είναι σαφής στόχος του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ,
- η ύφεση ξεδιπλώνεται σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας,
- ο πληθωρισμός κινείται ανεξέλεγκτα υποχρεώνοντας την ΕΚΤ να επισπεύσει την αύξηση των επιτοκίων που θα επιδεινώσει την ύφεση και
- οι προσπάθειες αποκατάστασης ενός στοιχειώδους συντονισμού μεταξύ της διεθνούς προσφοράς και ζήτησης καταρρέουν από τα συνδυασμένα πυρά των lockdown στην Κίνα και τις συνέπειες των κυρώσεων στην Ρωσία…
Σημείωση: Οι δηλώσεις των προσώπων που αναφέρονται έχουν γίνει τα τελευταία 24ωρα στο CNBC από όπου και έχουν μεταφερθεί.
