Αλλά η κυβέρνηση εισάγει νέο νόμο απαγόρευσης των διαδηλώσεων

του Άρη Μαραβά

Αυτή την εβδομάδα η φήμη της Αστυνομίας στην Αγγλία κλονίστηκε και αμφισβητήθηκε μαζικά. Όλα ξεκίνησαν την Τρίτη 9 Μαρτίου το βράδυ όταν έγιναν γνωστά τα τρομερά νέα: ένας αξιωματικός της αστυνομίας, που ανήκε στην ειδική διπλωματική ομάδα, είχε συλληφθεί για την απαγωγή και δολοφονία μιας γυναίκας, της Σάρας Έβεραρντ. Της επιτέθηκε ενώ επέστρεφε σπίτι της το βράδυ στο νοτιοδυτικό Λονδίνο. Το πτώμα της τελικά αναγνωρίστηκε από τα οδοντιατρικά της αρχεία.

Μέχρι την Πέμπτη 11/3 οι αρχές αρνούνταν στους διαδηλωτές το δικαίωμα να κάνουν αγρυπνία στη μνήμη της σε ολόκληρη τη χώρα. Η απαγόρευση μάλιστα επικυρώθηκε από τα δικαστήρια αλλά και οι διοργανωτές, σε κάποιες περιπτώσεις, εσφαλμένα ακύρωσαν την αγρυπνία. Παρ’ όλα αυτά, χιλιάδες άτομα εμφανίστηκαν το βράδυ του Σαββάτου, για να διαμαρτυρηθούν για τη δολοφονία και να δείξουν την αλληλεγγύη τους. Από τα ειδησεογραφικά πρακτορεία εθνικής εμβέλειας, το βράδυ του Σαββάτου, προβλήθηκε η φωτογραφία μιας νεαρής γυναίκας, της Πάτσι Στίβενσον, που καθηλώθηκε στο έδαφος από μεγαλόσωμους άνδρες αστυνομικούς και συνελήφθη για… παραβίαση των κανονισμών λοκντάουν.

Μετά από αυτό, πραγματοποιήθηκαν αγρυπνίες στην Αγγλία παρά τις προσπάθειες του κράτος να ακυρωθούν. Άλλωστε, οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν για να τιμηθεί η Σάρα Έβεραρντ και για να απαιτηθεί ο τερματισμός της βίας κατά των γυναικών. Σχεδόν παντού άνθρωποι συγκεντρώθηκαν άφησαν λουλούδια και μηνύματα σε συμβολικά σημεία εκφράζοντας τον πόνο, την οργή και το θυμό τους για το τελευταίο συμβάν. Σε αρκετά σημεία διαβάστηκαν τα ονόματα πολλών γυναικών που δολοφονήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι αγρυπνίες παρά την οργή ήταν σε γενικές γραμμές ειρηνικές και οι συμμετέχοντες κράτησαν τις κοινωνικές αποστάσεις. Η παρουσία της αστυνομίας ήταν αρχικά ελάχιστη αλλά τελικά σε πολλές περιπτώσεις επιτέθηκαν χωρίς λόγο στο πλήθος ή κατά τη λήξη των εκδηλώσεων.

Ο φόνος της Σάρα Έβεραρντ μας συγκλόνισε όλους ανεξάρτητα από την απόσταση. Ήταν μια γυναίκα που επέστρεφε σπίτι της, είχε κάνει όλα αυτά που υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν(;) οι γυναίκες για να προστατευτούν(!), τηλεφώνησε σε γνωστούς για να πει ότι ήταν καθ’ οδόν, φορούσε φωτεινά ρούχα, περπατούσε σε δρόμους με φωτισμό. Ωστόσο, η Σάρα τελικά δεν έφτασε ποτέ σπίτι. Έγινε ένας ακόμα αριθμός στα στατιστικά στοιχεία για την κακοποίηση των γυναικών. Δεν είναι η πρώτη ούτε θα είναι, δυστυχώς, η τελευταία.

Η υπόθεση Σάρα Έβεραρντ χτύπησε μια ευαίσθητη χορδή σε εκατομμύρια γυναίκες και όχι μόνο. Σχεδόν κάθε γυναίκα έχει υποστεί κάποιου είδους σεξουαλική επίθεση ή ανεπιθύμητη σεξουαλική συμπεριφορά σε κάποιο σημείο στη ζωή τους. Οι εκκλήσεις των Εργατικών για περισσότερους νόμους και μεγαλύτερες ποινές δεν έχουν λογική. Υπάρχουν ήδη νόμοι κατά της βίας και της κακοποίησης, κατά των βιασμών και των δολοφονιών. Συμβαίνουν όμως, εν μέρει επειδή τα επίπεδα επιβολής ποινών είναι χαμηλά (αυτό αποδεικνύεται από το φρικτό ποσοστό καταδίκης για βιασμό), αλλά εν μέρει επειδή είναι συμπτώματα μιας βαθιά σάπιας κοινωνίας όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα και αντικείμενα.

Την τελευταία δεκαετία, χιλιάδες γυναίκες δολοφονήθηκαν από άνδρες. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των γυναικών που δολοφονούνται παραμένει ο ίδιος κάθε χρόνο. Λόγω COVID-19 πολλοί αναρωτήθηκαν (ιδιαίτερα από τους κύκλους των κυρίαρχων τάξεων) αν θα έπρεπε να λάβουν χώρα οι εκδηλώσεις. Είναι θετικό ότι τελικά οι περισσότερες εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν. Συχνά λένε στις γυναίκες να μείνουν σπίτι για να είναι… ασφαλείς, τους λένε να μάθουν… τρόπους να προστατεύονται, τους λένε τι να φορούν, πού να πηγαίνουν, πώς να συμπεριφέρονται. Ωστόσο, κάτι που πολλοί ξεχνάνε, όλοι και όλες έχουν το δικαίωμα να περπατάνε στο δρόμο με ασφάλεια. Ένας κόσμος έδειξε την αλληλεγγύη του με αυτές τις ειρηνικές εκδηλώσεις τα λουλούδια, τα κεριά, τα ποιήματα… Ωστόσο έχει έρθει η ώρα, εδώ και πολύ καιρό, να τολμήσουμε να προκαλέσουμε το σύστημα που γεννά γυναικοκτόνους, να το αμφισβητήσουμε να το ανατρέψουμε. Γιατί, ναι το ταξικό σύστημα συνδέεται με τη δολοφονία. Ο χαμός της Σάρα Έβεραρντ από έναν «αξιοσέβαστο» αστυνομικό αποδεικνύει καθώς και οι κτηνώδεις συλλήψεις διαδηλωτριών για μια ακόμα φορά το συνολικό σεξισμό των κατασταλτικών δυνάμεων του κράτους και της αστυνομίας ως θεσμικού οργάνου. Και δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό.

Σε αρκετές πόλεις τα πανεπιστήμια έχουν ισχυρούς δεσμούς με την αστυνομία σε σημείο μάλιστα που διευκολύνουν τις αστυνομικές επιδρομές κατά των φοιτητών στην πανεπιστημιούπολη, δίνοντας μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις τα κλειδιά στην αστυνομία των φοιτητικών διαμερισμάτων – με την αστυνομία να εισβάλλει συχνά απρόσκλητη στις κρεβατοκάμαρες των κοριτσιών αλλά και των αγοριών. Το τελευταίο περιστατικό επέτρεψε στους φοιτητές να απελευθερώσουν αυτή την οργή τους, και να θρηνήσουν ταυτόχρονα για τη Σάρα Έβεραρντ.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια γυναίκα δολοφονείται από έναν άνδρα κάθε τρεις ημέρες. Οι δολοφονίες γυναικών από άνδρες είναι πολύ συχνές, στην πραγματικότητα όμως σε παγκόσμια κλίμακα το ποσοστό είναι πολύ πιο τρομακτικό. Πολλές γυναίκες έχουν τις δικές τους ιστορίες κακοποίησης ή παρενόχλησης να διηγηθούν. Μέσα σε αυτή την εκρηκτική ατμόσφαιρα, η στάση της αστυνομίας ήταν επιεικώς προκλητική, καθώς πολλές φορές επιτέθηκαν για να διαλύσουν διαδηλώσεις, απειλώντας με πρόστιμα και συλλαμβάνοντας βίαια κυρίως γυναίκες. Η Υπουργός Εσωτερικών Πατέλ έχει στο παρελθόν δηλώσει την αντιπάθειά της για τις διαδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες. Τώρα επιχειρεί να κάνει τις διαμαρτυρίες ουσιαστικά παράνομες και επιδιώκει να δώσει στην αστυνομία περισσότερη εξουσία για να διαλύουν οποιαδήποτε διαδήλωση, όποτε θέλουν, λόγω… COVID-19. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί αυτό με κανένα τρόπο ποτέ και πουθενά και πρέπει να συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε στην προσπάθεια των κυρίαρχων τάξεων να εξουδετερώσουν κάθε μέσο αντίδρασης που έχουμε.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο συμφωνούμε απόλυτα με το αίτημα των διαδηλωτών για παραίτηση της Επιτρόπου της Μητροπολιτικής Αστυνομίας, Κρεσίντα Ντικ καθώς και του αφεντικού της, της κυρίας Πατέλ (ένα αίτημα που αξίζει να σημειωθεί δεν υποστηρίζεται από τους Εργατικούς αλλά υποστηρίζεται από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες). Παρεμπιπτόντως, αυτές οι δύο γυναίκες αποτελούν την πιο τρανταχτή απόδειξη ότι η καταπίεση των γυναικών διατηρείται από την καπιταλιστική τάξη και το σύστημα του και δεν είναι απλώς ένα ζήτημα όλων των γυναικών εναντίον όλων των ανδρών. Αυτές οι δύο αντιδραστικές γυναίκες, που βάζουν την τάξη τους πάνω απ’ όλα και διδάσκουν στους από κάτω ένα πολύτιμο μάθημα για μια ακόμη φορά, εργάζονται σκληρά για την προστασία εκείνων που είναι βίαιοι προς τις γυναίκες και, ταυτόχρονα, επιχειρούν να περιορίσουν το δικαίωμα της ελεύθερης συνάθροισης και διαμαρτυρίας χρησιμοποιώντας ως αφορμή την πανδημία.

Η απαγόρευση του κύματος αγρυπνιών ήταν μια εσκεμμένη απόφαση να ποινικοποιηθούν οι διαμαρτυρίες υπό την κάλυψη των κανονισμών λοκντάουν σε μια εποχή που η αστυνομία αγνοεί πλήρως τις περισσότερες παραβιάσεις αυτών των κανονισμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πάρκα του Λονδίνου είναι γεμάτα κόσμο τα σαββατοκύριακα, πολλοί από αυτούς προφανώς παραβιάζουν τους κανονισμούς αποκλεισμού μέσω πικνίκ ή συγκέντρωσης σε μεγαλύτερες ομάδες. Και αυτό δεν είναι το μόνο παράδειγμα. Την περασμένη εβδομάδα επιβλήθηκε πρόστιμο 10.000 λιρών σε νοσοκόμα από το Μάντσεστερ, για τη διοργάνωση μιας μικρής και κοινωνικά απομακρυσμένης διαδήλωσης από το κέντρο της πόλης για την εκστρατεία ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης στον υγειονομικό τομέα.

Τα παραπάνω δεν είναι τυχαία ή μεμονωμένα περιστατικά. Αναμένεται άλλωστε η δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου για την αστυνομία των Συντηρητικών περί εγκλήματος, καταδίκες και δικαστήρια, το οποίο αποτελεί μια εσκεμμένη προσπάθεια να περιορίσουν το δικαίωμα των διαδηλώσεων και των διαμαρτυριών. Ουσιαστικός σκοπός του νομοσχεδίου, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, αποσκοπεί ιδιαίτερα στον περιορισμό διαδηλώσεων.

Θα διευρύνει τις συνθήκες υπό τις οποίες η αστυνομία μπορεί να προβαίνει σε απαγόρευση διαμαρτυριών. Οι διατάξεις του νομοσχεδίου θα χρησιμοποιηθούν για την προστασία του κοινοβουλίου και των μεγάλων επιχειρήσεων από νόμιμες διαμαρτυρίες. Ο Υπουργός Εσωτερικών θα αποφασίσει πώς θα τις κρίνει μέσω κανονισμών που δεν θα έχουν ούτε καν αστικό κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Η αλήθεια είναι ότι όλες οι διαδηλώσεις στοχεύουν στην αποδιοργάνωση εργασιών – αυτό ακριβώς είναι το θέμα τους και αυτό ακριβώς είναι που οι Συντηρητικοί κάθε χώρας θέλουν να σταματήσουν. Από αυτή την άποψη όλες οι διαμαρτυρίες και οι διαδηλώσεις είναι… παράνομες. Δεν έχει νόημα να διαμαρτύρεσαι αν κάθεσαι κάπου σε μια γωνία, ψιθυρίζοντας το μήνυμά σου. Αυτό δεν λέγεται ούτε διαδήλωση ούτε διαμαρτυρία. Το δικαίωμα της διαμαρτυρίας δεν παραχωρήθηκε ποτέ από καλοπροαίρετους ηγέτες, αλλά κερδήθηκε με άμεση δράση.

Οι Συντηρητικοί και η αστυνομία επιχειρούν την ποινικοποίηση των κοινωνικών διαμαρτυριών επειδή γνωρίζουν ότι υπάρχει αυξανόμενη δυσαρέσκεια, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής ανάπτυξης «βιομηχανικών δράσεων» (με λίγα λόγια εργατικών κινητοποιήσεων).