Κόκκινος Στρατός: Η Ψυχή της Νίκης

Κριστιάν Ρακόβσκι*

To κείμενο του Κριστιάν Ρακόβσκι είναι γραμμένο το 1920

Πηγή: Κομμουνιστική Διεθνής, 1920, No. 13, σελ. 61–64 Encyclopedia of Trotskyism On-Line 2006

Η 23 η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως Μέρα του Κόκκινου Στρατού που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1918. Η Νέα Προοπτική δημοσιεύει το παρακάτω κείμενο του Κριστιάν Ρακόβσκι, γραμμένο το 1920. Το άρθρο είχε δημοσιευτεί για πρώτη φορά στα ελληνικά στην εφημερίδα Εργατικός Αγώνας, όργανο του ΣΕΚΕ, με διευθυντή τον δολοφονημένο, τον Οκτώβρη του 1920, ηγέτη Δημοσθένη Λιγδόπουλο. Ημερομηνία της πρώτης δημοσίευσης στα ελληνικά η 25η Απριλίου 1921. Εδώ σε καινούργια μετάφραση από τα αγγλικά.

Σύντομα θα περάσουν τρία χρόνια από την έναρξη των επαναστατικών πολέμων˙ και για τρία χρόνια η Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδία αποκρούει τις οργισμένες επιθέσεις των εσωτερικών και εξωτερικών θανάσιμων εχθρών της. Το πότε θα τελειώσει αυτή η περίοδος, είναι δύσκολο να το πούμε˙ θα εξαρτηθεί, πρώτα απ’ όλα, από την ανάπτυξη της επανάστασης σε άλλες χώρες. Μπορούμε όμως να επιβεβαιώσουμε τώρα με ασφάλεια ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η Σοβιετική Ομοσπονδία ήταν νικηφόρα, και ότι στο πρόσωπο του Κόκκινου Στρατού της έχει την καλύτερη εγγύηση ότι στο μέλλον θα είναι επίσης ο νικητής στον πόλεμο που της επιβάλλεται.

Η ύπαρξη του Κόκκινου Στρατού είναι η καλύτερη απόδειξη των πολιτικών ικανοτήτων των εργατικών και αγροτικών μαζών. Αυτό που είπε ο Σαιν Σιμόν για το γαλλικό προλεταριάτο στις περίφημες Επιστολές από τη Γενεύη το 1808 – όταν το κατηγόρησε ότι δε μπόρεσε να δημιουργήσει τίποτε άλλο εκτός από πείνα, στις μέρες της αποτελεσματικής του κυριαρχίας, κατά τη διάρκεια της πρώτης Κομμούνας του Σωμέ¹Πιέρ Γκασπάρ Σωμέ, Γάλλος πολιτικός της επαναστατικής περιόδου που υπηρέτησε ως πρόεδρος της Κομμούνας του Παρισιού και έπαιξε ηγετικό ρόλο στην καθιέρωση της Τρομοκρατίας. Ήταν ένας από τους υπερ-ριζοσπάστες ηγέτες της επανάστασης, ένθερμος κριτικός του Χριστιανισμού, ένας από τους ηγέτες της αποχριστιανισμού της Γαλλίας. Οι ριζοσπαστικές του θέσεις οδήγησαν στην αποξένωσή του από τον Ροβεσπιέρο. Συνελήφθη με την κατηγορία ότι ήταν αντεπαναστάτης και εκτελέστηκε. – Σ.τ.Μ. – δεν ισχύει για το σημερινό προλεταριάτο. Στη Ρωσία, την πλέον καθυστερημένη από όλες τις καπιταλιστικές χώρες, η εργατική τάξη κατάφερε να δημιουργήσει, παρά τις απίστευτες δυσκολίες, έναν ισχυρό πολεμικό μηχανισμό ο οποίος είναι ο τρόμος όλων των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων.

Ο Κόκκινος Στρατός δημιουργήθηκε σταδιακά. Η διαδικασία της οργάνωσής του δεν έχει τελειώσει ακόμα. Αφήνει πολλές υποσχέσεις όσον αφορά τη διοίκηση, το τμήμα εφοδιασμού και την τεχνική ετοιμότητά του. Αλλά είναι ακριβώς αυτό που αποτελεί τη διαφορά μεταξύ του Κόκκινου Στρατού και των μόνιμων στρατών των καπιταλιστικών χωρών: ότι, ενώ οι τελευταίοι, οι οποίοι δημιουργήθηκαν μετά από δεκάδες χρόνια οργανωτικής δουλειάς, έδωσαν το μέγιστο της παραγωγικότητάς τους στην αρχή του πολέμου, και στη συνέχεια, στη διάρκεια του πολέμου, σταδιακά έφθιναν, αντίθετα, ο Κόκκινος Στρατός, συνεχίζοντας τη διαδικασία της οργάνωσης κατά τη διάρκεια του ίδιου του πολέμου, βελτιώνεται μέρα με τη μέρα από κάθε άποψη.

Δημιουργώντας τον Κόκκινο Στρατό, το Σοβιετικό Κράτος ήρθε αντιμέτωπο πρώτα απ’ όλα με το καθήκον της συγκέντρωσης του διοικητικού προσωπικού και οργάνωσης της επιμελητείας και του οικονομικού μηχανισμού. Ελλείψει του δικού του προσωπικού διοίκησης και ειδικών, αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το πιο αξιόπιστο και λιγότερο αδιάλλακτο προσωπικό διοίκησης του πρώην τσαρικού στρατού. Για να το φέρει πιο κοντά στη Σοβιετική Εξουσία, η τελευταία ίδρυσε το θεσμό των Κομισάριων. Από την άλλη πλευρά, ήταν απαραίτητο επίσης να ενωθεί με τη Σοβιετική Εξουσία, και να διαποτιστεί με το κατάλληλο επαναστατικό πνεύμα, ο ίδιος ο Κόκκινος Στρατός, ο οποίος, με την ανάπτυξη του θεάτρου του πολέμου, δε μπορούσε να αποτελείται από εθελοντές μόνο, αλλά έπρεπε να ολοκληρωθεί με την κινητοποίηση ευρύτερων κύκλων εργατών και αγροτών. Για το σκοπό αυτό, οργανώθηκε σταδιακά ένας τεράστιος θεσμός, ο οποίος εξελίχθηκε σε τακτική Επιτροπή – δηλαδή, η Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας. (Π.Δ.Δ./P.U.R.). Tα καθήκοντα της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας όντας κυρίως πολιτικά, αυτή εντάσσεται στο γενικό σχήμα της Επιτροπής Πολέμου και ταυτόχρονα παραμένει στη δικαιοδοσία της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο Αρχηγός της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας είναι γενικά μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος και ταυτόχρονα μέλος του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας.

Η Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας είναι αναμφίβολα ένας θεσμός που ανήκει αποκλειστικά στον Κόκκινο Στρατό. Όλες οι προσπάθειες των Λευκοφρουρών να δημιουργήσουν παρόμοιους θεσμούς στους στρατούς τους κατέληξαν, και ήταν αναπόφευκτο να γίνει έτσι, σε πλήρη αποτυχία. Ο λόγος έγκειται στο γεγονός ότι ο Κόκκινος Στρατός είναι ο μόνος στρατός στον οποίο κάποιος που μπαίνει στην υπηρεσία δεν παύει να είναι πολίτης: επειδή μόνο στο Σοβιετικό Κράτος δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ των καθηκόντων του στρατού και των συμφερόντων του εργαζομένων μαζών. Ενώ στον Κόκκινο Στρατό η στρατιωτική πειθαρχία βασίζεται σε μια ολοένα αυξανόμενη συνείδηση των δικαιωμάτων των ανδρών, στους αστικούς-καπιταλιστικούς στρατούς η πειθαρχία βασίζεται αποκλειστικά σε μια τυφλή υποταγή στις εντολές των αρχών. Ο αστικός-καπιταλιστικός στρατός είναι ισχυρός στο βαθμό που οι εργάτες και οι αγρότες που μπαίνουν σε αυτόν θα ακολουθήσουν το σύνθημα: «Καμία συζήτηση». Αντιθέτως, στον Κόκκινο Στρατό, όσο περισσότερο ο εργαζόμενος ή ο αγρότης «συζητήσει» τα ενδιαφέροντά του, τόσο πιο ξεκάθαρα θα κατανοήσει την ανάγκη να είναι ένας ειλικρινής και αποτελεσματικός Κόκκινος στρατιώτης.

Αν κι ο πόλεμος ενάντια στη ρωσική και ξένη αντεπανάσταση, που τώρα μαίνεται εδώ και σχεδόν τρία χρόνια, δε μπορούσε παρά να εμποδίσει το έργο της σοσιαλιστικής οικονομικής οικοδόμησης και να αυξήσει την οικονομική κρίση που κληρονόμησε η Ρωσία, είχε επίσης τις θετικές του πλευρές. Έχει λειτουργήσει ως ένα μεγάλο επαναστατικό σχολείο˙ έχει χρησιμεύσει για να ενώσει τις μάζες των πόλεων και των χωριών. Εκατομμύρια εκατομμυρίων αγρότες, που διαφορετικά θα ήταν απαραίτητο να τους επισκεφθούμε στα απομακρυσμένα σπίτια τους, για να επιδράσουμε πάνω στην ψυχολογία τους, τέθηκαν υπό την άμεση επιρροή της κομμουνιστικής μας προπαγάνδας στους στρατώνες, τους καταυλισμούς, τα χαρακώματα, τα νοσοκομεία κ.λπ.

Η Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας είναι μια τεράστια οργάνωση, περιλαμβάνοντας στην κεντρική της διοίκησή περίπου 600, και, στις διακλαδώσεις της στο στρατό και στα στρατιωτικά ιδρύματα περίπου 16.000 συνεργάτες. Όσον αφορά την οργάνωση, η Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας είναι μια ιεραρχική οργάνωση προσαρμοσμένη σε ολόκληρη τη στρατιωτική ιεραρχία. Το Επαναστατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας έχει υπό την άμεση καθοδήγησή του και ελέγχει τα Επαναστατικά Συμβούλια των διαφόρων μετώπων: το τελευταίο κατευθύνει και ελέγχει τα Επαναστατικά Στρατιωτικά Συμβούλια των στρατιών, το τελευταίο και πάλι τα Επαναστατικά Στρατιωτικά Συμβούλια των μεραρχιών, και ούτω καθεξής. Με τον ίδιο τρόπο η Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας έχει υπό την καθοδήγησή της και ελέγχει την πολιτική διοίκηση των μετώπων, η τελευταία, την πολιτική διοίκηση των στρατιών, η οποία με τη σειρά της ελέγχει τα πολιτικά τμήματα των μεραρχιών, στα οποία είναι υφιστάμενοι οι πολιτικοί κομισάριοι των ταξιαρχιών, και στους τελευταίους οι πολιτικοί κομισάριοι των συνταγμάτων. Μετά το Συνέδριο Πολιτικών Εργατών του Δεκεμβρίου, αποφασίστηκε η δημιουργία πολιτικών επιτροπών, ή όπως ονομάζονται τώρα, «πολιτικοί καθοδηγητές (ινστρούκτορες)», κι αυτό το μέτρο πραγματοποιήθηκε αμέσως. Αυτοί οι καθοδηγητές έχουν υπό την άμεση καθοδήγησή τους και ελέγχουν τους κομμουνιστικούς πυρήνες στις ομάδες. Αυτό σχετίζεται με τον ενεργό στρατό πεδίου.

Η δομή του στρατού στα μετόπισθεν, πίσω από τα μέτωπα, είναι ανάλογη. Οι περιφερειακοί πολεμικοί κομισάριοι έχουν περιφερειακά Τμήματα Πολιτικής Διαφώτισης, τα οποία υπάγονται άμεσα στην Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας. Στα περιφερειακά Τμήματα Πολιτικού Διαφωτισμού υπάγονται τα τμήματα Διαφώτισης μιας δοσμένης κυβέρνησης [της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Σ.τ.Μ.], στα οποία προηγουμένως υπάγονται, με τη σειρά τους, οι επαρχιακοί τομείς που τώρα καταργούνται παντού, εκτός από την Ουκρανία.

Τα καθήκοντα των Πολιτικών Τμημάτων των στρατιών δεν περιορίζονται μόνο στην πολιτική δουλειά μεταξύ των Κόκκινων στρατιωτών. Αυτά τα Πολιτικά Τμήματα δουλεύουν επίσης μεταξύ του πληθυσμού στις επιχειρησιακές περιοχές του στρατού. Στις περιοχές που εκκενώνονται από τους Λευκοφρουρούς, τα καθήκοντά τους συνίστανται στη δημιουργία ενός προσωρινού τοπικού διοικητικού-οικονομικού μηχανισμού, που λειτουργεί μέχρι τη στιγμή που μπορεί να αντικατασταθεί από αιρετά Σοβιέτ. Αυτά τα προσωρινά διοικητικά-οικονομικά όργανα αποκαλούνται Επαναστατικές Επιτροπές. Εκτός από τις περιοχές που γειτνιάζουν άμεσα με το μέτωπο, μπορεί να εγκατασταθούν στα μετόπισθεν αν το απαιτούν οι συνθήκες του πολέμου. Οι Επαναστατικές Επιτροπές υπάγονται στα Πολιτικά Τμήματα του αντίστοιχου Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου, και ταυτόχρονα, στην ιεραρχική γραμμή, στον επόμενο ανώτερο διοικητικό μηχανισμό – την Εκτελεστική Επιτροπή της επαρχίας (ή απευθείας στο Κομισαριάτο των Εσωτερικών, αν η Επαναστατική Επιτροπή έχει δημιουργηθεί για όλη την επαρχία). Καθώς τα πολιτικά τμήματα του στρατού είναι κομματικές οργανώσεις, αλλά μόνο σε στρατιωτικές γραμμές, πρέπει να συνδέονται με την τοπική οργάνωση του κόμματος. Επομένως, οι Κανονισμοί των Κομματικών Επιτροπών και των Πολιτικών Τμημάτων των μετώπων, των στρατιών και των μεραρχιών προβλέπουν ότι ο Αρχηγός του Πολιτικού Τμήματος θα πρέπει να είναι μέλος της τοπικής Κομματικής Επιτροπής, με δικαίωμα αποφασιστικής ψήφου.

Για να δώσουμε μια ιδέα για το έργο της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας, θα αναφέρουμε μερικά στοιχεία από την τελευταία έκθεση της Πολιτικής Διοίκησης, η οποία υποβλήθηκε στο Συνέδριο των Πολιτικών Εργατών τον Δεκέμβριο του 1919.

Για τους έξι μήνες από τον Ιούνιο έως τον Δεκέμβριο, ο προϋπολογισμός της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας ανήλθε σε 664.217.000 ρούβλια. Από αυτό το ποσό, 215.000.000 ρούβλια ανατέθηκαν στα πολιτικά τμήματα των μετώπων και 106.000.000 στις στρατιωτικές περιοχές. Από αυτό το ποσό, 47.000.000 διατέθηκαν αποκλειστικά για τη συντήρηση σχολείων για ανάγνωση και γραφή: από τα οποία 33.100.000 ρούβλια για τα υπάρχοντα σχολεία και 14.000.000 ρούβλια για νέα που θα ανοίξουν. Το τρίτο σημαντικό είδος δαπανών στην οικονομική εκτίμηση της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας είναι η προμήθεια βιβλιοθηκών για αγκιτάτσια, βιβλιογραφίας και εφημερίδων στους Κόκκινους στρατιώτες και τον πληθυσμό των εδαφών που γειτνιάζουν με τα μέτωπα. Αυτά τα έξοδα ανήλθαν σε 159.000.000 ρούβλια. Η συντήρηση του Κεντρικού μηχανισμού απαιτούσε 18.000.000 ρούβλια. Για την περίοδο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, στα μέτωπα, τις στρατιές και τα χωριστά τμήματα του στρατού παρασχέθηκαν τα ακόλουθα: βιβλιογραφία, 6.519.000 κόπιες˙ σχολικά και αθλητικά είδη, 153.864 είδη˙ παρελκόμενα θεατρικο-μουσικά και κινούμενων σχεδίων, 24.000 είδη. Μέχρι την 1^η Νοεμβρίου, το απόθεμα της Πολιτικής Διοίκησης περιείχε: το λογοτεχνικό τμήμα, 7.280.000 κόπιες˙ το σχολείο και το αθλητικό τμήμα, 167.000 είδη˙ και το θεατρικό, κινηματογραφικό και μουσικό τμήμα, 25.000 είδη. Το ποσό της βιβλιογραφίας που ταχυδρομήθηκε κατά τη διάρκεια αυτών των τριών μηνών έφτασε περίπου 60.000 πούτια [1 пуд = 16,38 κιλά, Σ.τ.Μ.]. Αυτή η ποσότητα περιλαμβάνει 3.700 βιβλιοθήκες, με μέσο όρο περίπου 140 τόμους – συνολικά 518.000 τόμους. Αυτός ο αριθμός καλύπτει τις μπροσούρες αγκιτάτσιας, φυλλάδια, πλακάτ σταλμένα απευθείας από την Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας μέσω του μηχανισμού αποστολής της. Εκτός αυτού, 520.000 κόπιες εφημερίδων αποστέλλονται καθημερινά από τη Μόσχα στους στρατούς και τις στρατιωτικές περιφέρειες για διανομή μεταξύ των Κόκκινων στρατιωτών και του πληθυσμού των περιοχών που γειτνιάζουν με τα μέτωπα. Αυτά τα έγγραφα αποστέλλονται από τον Κεντρικό Οργανισμό Τύπου και δεν περιλαμβάνονται στα προαναφερθέντα 60.000 πούτια. Η Μπεντνότα (Φτωχολογιά) έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία, 383.000 αντίτυπα, η Πράβντα (Αλήθεια) 70,000 αντίτυπα, και η Ιζβέστια (Νέα) της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής 40.000 αντίτυπα. Πέρα από αυτό, 25 ημερήσιες εφημερίδες κυκλοφορούν στις στρατιές, καθημερινά 250.000 αντίτυπα. Με αυτόν τον τρόπο 800.000 αντίγραφα όλων των εφημερίδων κυκλοφορούν καθημερινά στον Κόκκινο Στρατό. Ωστόσο, αυτά τα στοιχεία δεν είναι επαρκή. Ταυτόχρονα με τις εφημερίδες, τα πολιτικά τμήματα των μετώπων και των στρατιών δημοσιεύουν καθημερινά μια τεράστια ποσότητα φυλλαδίων, μπροσούρων, πλακάτ, ο αριθμός των οποίων γενικά ξεπερνά πολλές φορές τις δημοσιεύσεις της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας.

Ο προαναφερόμενος προϋπολογισμός των 664.000.000 ρουβλιών αποδείχθηκε ανεπαρκής˙ για τους πρώτους έξι μήνες του 1920, το σχέδιο προϋπολογισμού της Πολιτικής Διοίκησης της Δημοκρατίας ανέρχεται ήδη σε 4.000.00000 ρούβλια.

Το πολιτιστικό-εκπαιδευτικό έργο της Πολιτικής Διοίκησης συνίστατο στο άνοιγμα σχολείων, σειρών μαθημάτων, πανεπιστημίων του Κόκκινου Στρατού, συλλόγων, θεάτρων, κινηματογραφικών, δραματικών και μουσικών κύκλων, βιβλιοθηκών και αναγνωστηρίων για τους αγρότες. Ο αριθμός των σχολείων αυξήθηκε από 674 ως την 1^η Μαΐου 1919, σε 3.800 μέχρι την 1^η Οκτωβρίου˙ ο αριθμός των θεάτρων από 642 σε 1.415˙ κινηματογράφοι από 133 σε 250˙ δραματικοί κύκλοι από 12 σε 161˙ οι βιβλιοθήκες από 1.614 σε 2.492. Εκτός αυτού, μέχρι την 1^η Οκτωβρίου υπήρχαν τρία πανεπιστήμια του Κόκκινου Στρατού, οκτώ κύκλοι σπουδών˙ 400 αναγνωστήρια σε χωριά. Αυτά τα στοιχεία καλύπτουν μόνο τα μαθήματα γενικού εκπαιδευτικού χαρακτήρα και δεν περιλαμβάνουν τα Μαθήματα Καθοδηγητών, τα οποία υπάρχουν στα πολιτικά τμήματα των μετώπων και των στρατιών.

Όπως είπαμε παραπάνω, τα πολιτικά τμήματα του στρατού κατευθύνουν το έργο των κομμουνιστικών πυρήνων. Μέχρι την 1^η Οκτωβρίου ο αριθμός των Κομμουνιστών στον ενεργό στρατό ανήλθε σε 60.000, και στις άλλες στρατιωτικές οργανώσεις η ίδια εικόνα. Τον Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, σε όλες τις στρατιές διοργανώθηκε μια κομματική εβδομάδα, κατά την οποία εκατοντάδες χιλιάδες κόκκινοι στρατιώτες εντάχθηκαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Το ποσοστό των νέων μελών ήταν κατά μέσο όρο από 20 ως 25% του συνόλου του Κόκκινου Στρατού. Σε ορισμένα συντάγματα, όπως, για παράδειγμα, το σύνταγμα Ταμάν, εντάχθηκαν όλοι οι άνδρες στο Κόμμα. Αν έχουμε κατά νου ότι η κομματική εβδομάδα πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο, στην πιο δύσκολη στιγμή για το Σοβιετικό Κράτος και τον Κόκκινο Στρατό, όταν οι Λευκοφρουροί είχαν περάσει το Ορέλ και κινούνταν προς την Τούλα, μπορεί κανείς να ισχυριστεί θετικά ότι στο Κομμουνιστικό Κόμμα εντάχθηκαν τα καλύτερα στοιχεία του Κόκκινου Στρατού.

Η Πολιτική Διοίκηση και τα Πολιτικά Τμήματα διεισδύουν σε όλους τους στρατιωτικούς θεσμούς, ξεκινώντας από το Πανρωσικό Γενικό Επιτελείο και τελειώνοντας στα νοσοκομεία και τα ασθενοφόρα. Ο Στρατός, το Ναυτικό (θαλάσσιοι, ποτάμιοι και αεροπορικοί στόλοι), οι γραμμές επικοινωνίας, τα εργοστάσια πυρομαχικών, τα όργανα εφοδιασμού – όλα βρίσκονται στη σφαίρα της πολιτικής επιρροής και του πολιτικού ελέγχου της Πολιτικής Διοίκησης και των οργάνων της.

Για λόγους αγκιτάτσιας, η Πολιτική Διοίκηση έχει στη διάθεσή της προπαγανδιστικά τρένα. Σε όλες τις σημαντικές σιδηροδρομικές διασταυρώσεις υπάρχουν τα λεγόμενα «σημεία αγκιτάτσιας», τα οποία παρέχουν στα διερχόμενα στρατιωτικά κλιμάκια έντυπη ύλη, πληροφορίες, δουλεύοντας ταυτόχρονα μεταξύ του τοπικού πληθυσμού. Η Πολιτική Διοίκηση μοιράζεται την κατεύθυνση αυτών των σημείων με τη Λαϊκή Επιτροπή της Δημόσιας Εκπαίδευσης και την Πολιτική Διοίκηση των Σιδηροδρόμων²Η Πολιτική Διοίκηση των Σιδηροδρόμων είναι ένας θεσμός ανάλογος με την Πολιτική Διοίκηση της Δημοκρατίας. Προς το παρόν, σε σχέση με τη στρατιωτικοποίηση της βιομηχανίας, θα οργανωθούν πολιτικά τμήματα στους διάφορους κλάδους της. Έτσι, για παράδειγμα, υπάρχει ήδη ένα πολιτικό τμήμα της στρατιωτικοποιημένης βιομηχανίας εξόρυξης άνθρακα, στη λεκάνη του ποταμού Ντονιέτς. -Σ.τ.Σ. .

Αυτός ο τεράστιος στρατός «Πολιτικών Εργατών» -όπως είναι το γενικό και ήδη αγαπημένο όνομα των συνεργατών του Πολιτικού Τμήματος- μαζί με τους κομμουνιστικούς πυρήνες και το προσωπικό των επιτροπών, αποτελούν την ίδια την ψυχή του Κόκκινου Στρατού. Ακόμη και οι εχθροί μας, που προσπαθούν ανεπιτυχώς να οργανώσουν ανάλογους θεσμούς στους στρατούς τους, μιλούν για την αποφασιστική επιρροή τους στις νίκες του Κόκκινου Στρατού. Ο Κοταμίν, ένας αξιωματικός που εγκατέλειψε τον Κόκκινο Στρατό για το Λευκό, στην έκθεσή του στον Κολτσάκ που έπεσε στα χέρια μας τη στιγμή της προέλασής μας στο Τομπόλσκ, αποδίδει, τις νίκες του Κόκκινου Στρατού στο «φανατισμό» των κομισαρίων μας, δηλαδή, των «Πολιτικών Εργατών» μας – και έχει δίκιο. Το αήττητο του Κόκκινου Στρατού οφείλεται στην έντονη και ισχυρή κομμουνιστική του οργάνωση!

Μετάφραση Γιαν. Σιμ.

* Κρίστιαν Γκεοργκίεβιτς Ρακόφσκι (1873 –1941). Σπουδαίος βαλκάνιος διεθνιστής επαναστάτης, μπολσεβίκος μαχητής και θεωρητικός. Γεννήθηκε στη Βουλγαρία, αν και τον διεκδικεί και η Ρουμανία, πολίτης της οποίας υπήρξε, όπως υπήρξαν και οι διωγμοί και οι φυλακίσεις εναντίον του. Συνέβαλε όπως κανένας άλλος στη δημιουργία των βαλκανικών σοσιαλιστικών και μετέπειτα κομμουνιστικών κομμάτων. Ήταν εκ των ιδρυτών της Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας. Είχε έλθει στη Θεσσαλονίκη επανειλημμένα και βοήθησε την Φεντερασιόν. Ήταν δραστήριο μέλος της Δεύτερης Διεθνούς. Στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο υπήρξε διεθνιστής επαναστάτης και υποστηριχτής της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε επανάσταση. Για την αντιπολεμική του δράση διώχθηκε από πολλές χώρες της Ευρώπης. Υποστήριξε ενεργά την Διάσκεψη του Τσίμερβαλντ και την ίδρυση της Τρίτης Διεθνούς. Έπαιξε ενεργό ρόλο στην Οκτωβριανή σοσιαλιστική επανάσταση και υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος της σοσιαλιστικής Ουκρανίας και διπλωματικός εκπρόσωπος της ΕΣΣΔ.  Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Κομιντέρν, δια βίου φίλος και συνεργάτης του Λέοντα Τρότσκι και μέλος της αριστερής αντιπολίτευσης. Οι αναλύσεις του για το σοβιετικό θερμιδώρ και τον εκφυλισμό της προλεταριακής επανάστασης, μέσω της σύγκρισης με την πορεία της Μεγάλης Γαλλικής επανάστασης, είναι κλασικές. Διασύρθηκε από τον σταλινισμό και δικάστηκε στην τρίτη εκ των δικών της Μόσχας μαζί με τον Μπουχάριν και άλλους μπολσεβίκους ηγέτες. Εκτελέστηκε το 1941. Αποκαταστάθηκε το 1988.