"ΜΙΛΑΜΕ ΣΟΒΑΡΑ! ΤΗ ΣΟΥΠΑ ΤΟΥΣ ΔΕ ΘΑ ΤΗ ΦΑΜΕ!"

"ΜΙΛΑΜΕ ΣΟΒΑΡΑ! ΤΗ ΣΟΥΠΑ ΤΟΥΣ ΔΕ ΘΑ ΤΗ ΦΑΜΕ!"

Γράφτηκε σαν οικολογικό παραμύθι αλλά η μουσική μιας θεατρικής παράστασης ίσως το προχώρησε λίγο παραπέρα από τις προθέσεις των δημιουργών του.

Η ‘Ψαρόσουπα’ του Γιώργου Λεμπέση διαδραματίζεται στο νησί της Μήλου. Εκεί πρόκειται να γίνει διεθνές συνέδριο για την εύρεση λύσεων σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο δήμαρχος προκηρύσσει διαγωνισμό για την ανάθεση της σίτισης των συνέδρων και 3 μάγειροι αναλαμβάνουν να μαγειρέψουν μια τεράστια ψαρόσουπα. Πώς; Σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν ακριβώς την υπερθέρμανση του πλανήτη για να μετατρέψουν τον όρμο σε κατσαρόλα! Κλείνουν με βράχους το μοναδικό άνοιγμα του όρμου για να σταματήσει η ροή δροσερού νερού και τα βράδια βγαίνουν στα κρυφά με Ζέπελιν κάνοντας ρίψεις λαχανικών στη θάλασσα! Τα Ψάρια αναστατώνονται και μαζί με τα Παιδιά παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Το παραμύθι ξεκίνησε από το 2009 να πηγαίνει θέατρο σε διάφορες σχετικά low budget διασκευές, με την αισθητική της ομάδας κουκλοθεάτρου Κοκου-Μουκλό να ξεχωρίζει. Γνώριζε συνεχώς επιτυχία, ξεκίνησε το άχαρο πανηγύρι των σίκουελ και τη σεζόν 2014-15 έφτασε στην Παιδική Σκηνή του ιστορικού θεάτρου Ακροπόλ σε μια εκδοχή μάλλον κομφορμιστική και υπέρ το δέον φαντασμαγορική. Οι παραστάσεις διακόπηκαν απότομα τον Φλεβάρη του 2015 καθώς το θέατρο σφραγίστηκε λόγω χρεών αφήνοντας δεκάδες εργαζόμενους απλήρωτους και άνεργους. Το ενδιαφέρον θεατρικών επιχειρηματιών και μουσικών παραγωγών -που φυσικά είδαν την ‘Ψαρόσουπα’ σαν ευρώ- πρόλαβε να αφήσει πίσω του την κυκλοφορία της μουσικής της παράστασης αυτής. Με μουσική (Ερωφίλη) και στίχους (Βαγγέλης Λεμπέσης) που δεν καταφεύγουν σε εντυπωσιασμούς με το ζόρι, ούτε σε πρωτοτυπίες σώνει και ντε, είναι μια καλοδουλεμένη και καλοκουρδισμένη προσπάθεια. Φτιάχνει προσεκτικά εικόνες φαντασίας για την πραγματικότητα του θάρρους, της συντροφικότητας, των συμμαχιών, του συλλογικού αγώνα.

Ο δίσκος είναι ένα σωστό ψυχογράφημα των βασικών χαρακτήρων. Μπορεί το ίδιο το παιδικό μυθιστόρημα να μην βούτηξε τόσο βαθιά στην προσωπικότητα, στα συναισθήματα, στα αίτια της συμπεριφοράς των προσώπων και να στάθηκε περισσότερο στην ανάπτυξη της κεντρικής –σίγουρα πανέξυπνης!- ιδέας. Αλλά στο δίσκο αξιοποιήθηκε κάθε στοιχείο, κάθε λεπτομέρεια, χτίζοντας τους χαρακτήρες κι αναδεικνύοντας τη δύναμη της ίδιας της κοινωνίας του Όρμου. Οι κακοί δεν έχουν μια ακαθόριστη και αναίτια κακία. Απλώς ακολουθούν το συμφέρον τους. Και οι ήρωες δεν είναι μεσσίες, ούτε αυτόκλητοι σωτήρες. Είναι καθημερινά πρόσωπα, με τα αδιέξοδα και τις εσωτερικές τους συγκρούσεις.

-Η Ρίτσα η Πεσκανδρίτσα (Ε.Τσαλιγοπούλου). Θέλει να φύγει από τον Όρμο. Θέλει να ανακαλύψει τη Στεριά κι εκεί να διαπρέψει ως καλλιτέχνιδα. Δεν χωνεύει την αποδοκιμασία του Όρμου, όπου όλοι της λένε πως είναι φαντασμένη και πως τα Ψάρια δεν ζουν στη Στεριά. Μεταναστεύει γεμάτη ελπίδα και φιλοδοξία για τη ζωή. Πέφτει θύμα της ομορφιάς της και καταλήγει φυλακισμένη σε ενυδρείο. Τραγουδά μαζί με τον Βαγγέλη τον Ροφό (Μ. Πασχαλίδης), που μετανάστευσε χωρίς να το θέλει, απελπισμένος από τις συνθήκες του Όρμου. Στο τέλος τραγουδούν μαζί τόσο για το δικαίωμά τους να επιστρέφουν στον Όρμο όσο και για το δικαίωμά τους να ανακαλύπτουν άγνωστα μέρη. «Τώρα που κάτι όμορφο αλλάζει, τα μάτια θα κρατήσουμε στεγνά. Ο χρόνος τις βαλίτσες ετοιμάζει και στο άγνωστο μαζί μας κολυμπά».

-Ο Βρασίδας ο Αχινός (Κ.Μακεδόνας). Θέλει κι αυτός να ανακαλύψει τη Στεριά και να ακολουθήσει τη Ρίτσα αλλά θεωρεί τον εαυτό του άτολμο -φοβάται μέχρι και τ’ αγκάθια του!- πώς θα κατορθώσει ένα τέτοιο βήμα; Ο Βρασίδας είναι πεισμένος πως η μοίρα του είναι να ζει μέσα σε μια μπότα πεταμένη στο βυθό. Μέχρι που ο Όρμος αρχίζει –κυριολεκτικά- να βράζει. Κάποιος πρέπει να ταξιδέψει στον Βόρειο Πόλο, να φέρει ένα Παγόβουνο για να πέσει η θερμοκρασία! Ο Βρασίδας αναλαμβάνει δράση τραγουδώντας «Έζησα τόσα χρόνια σε μια μπότα, μια μπότα που δεν ήθελε κανείς. Μα αρπάζω το τιμόνι, αλλάζω ρότα! Στην Ιστορία μέσα θα με βρεις. Νιώθω να δυναμώνει η φωνή μου, κοντεύει μέσα μου να εκραγεί. Θα βγει απ’ τα νερά κι απ’ τη ψυχή μου και μέχρι τη Στεριά θα ακουστεί.»

-Ο Θεόβραστος Κάκτος (Γ.Χαρούλης), αρχιμάγειρας και ιδιοκτήτης της ταβέρνας, περιγράφει με επιχειρηματική ψυχρότητα τον τρόπο που θα κάνει τον Όρμο κατσαρόλα. «Αφού μας λένε πως στη Γη η θερμοκρασία αλλάζει, πως το νερό στη θάλασσα άρχισε πια να βράζει. Αντί για κάνα-δυο ψαριές, τα μαγειρεύουμε όλα! Θα κάνουμε τον Όρμο μια μεγάλη κατσαρόλα!»

-Οι Τσούχτρες (Χ.Αλεξίου), μοχθηρές και ιδιοτελείς, χαίρονται με την καταστροφή του Όρμου. «Είναι η ώρα, είναι η στιγμή. Τώρα που ο βυθός περνάει κρίση. Για μας ευκαιρία μοναδική, να πάρουμε ό,τι μας αξίζε ι[…]Πριν καταλάβεις το πώς και γιατί, το σπίτι σου θα ‘ναι δικό μας. Κάθε σου φόβος και κάθε σιωπή, στο τέλος βοηθά τον σκοπό μας. […]Αφού δεν μας μοιάζεις, θα καταστραφείς. Γι’ αυτό κάνε την προσευχή σου. Η ευτυχία μας αρχίζει εκεί που τελειώνει η δική σου.»

-Οι βοηθοί μάγειροι (Π. Μουζουράκης): Αστέρης Πράσος και Πιερ Μουντρούχ. Παρασύρονται στο σκοπό του αρχιμάγειρα. Όταν τα Παιδιά παίρνουν χαμπάρι τι συμβαίνει οι βοηθοί τραγουδούν «Καλό παιδί και φρόνιμο και υπάκουο να είσαι. Με ό,τι σου σερβίρουμε να ικανοποιείσαι. Να μη ρωτάς, να μην ακούς, σε μας να ‘σαι πιστός. Στο τέλος να αισθάνεσαι πως είσαι τυχερός.»

-Ο σοφός Τέρας Ψυχραιμίας (Σ. Κραουνάκης). Τα Ψάρια τον φοβούνται όμως φτάνουν στη σπηλιά του για να τους δώσει τη συμβουλή του. Κοσμογυρισμένος στα νιάτα του, τώρα πια γερνάει σ’ αυτή τη σπηλιά να δίνει συμβουλές. Δεν καταλαβαίνει γιατί θεωρείται τόσο σοφός και έχει κουραστεί στη μοναξιά του. «Δεν έχω τη χρυσή προβιά, τη μαγική τη σφαίρα και δεν κρατάω μυστικά σοφίας. Με δέος και με θαυμασμό με βρίσκει η κάθε μέρα και ας με λένε Τέρας Ψυχραιμίας.» Οι μόνες συμβουλές που δίνει στον Βρασίδα -και τον εμπνέει να φέρει το παγόβουνο- είναι πως η αγάπη μοιάζει με θάλασσα όπου καθένας αφήνεται μέσα της κι ακόμη πως «Η λέξη δεν μοιάζει με πράξη. Και πρέπει ν’ αλλάξεις κι εσύ εαυτό αν θέλεις ο κόσμος ν’ αλλάξει.»

-Τα Παιδιά (Ερωφίλη). Ανακαλύπτουν τα καταστροφικά σχέδια των μεγάλων κι αποφασίζουν να βοηθήσουν τα Ψάρια. Κουβαλάνε παγάκια από όλες τις μεριές του νησιού και τα ρίχνουν στη θάλασσα για να κρατήσουν τον Όρμο δροσερό. Σε έναν τραγούδι που θυμίζει ύμνο της ΕΠΟΝ, τα Παιδιά τραγουδούν «Κοιτούν και βλέπουν πίσω μας τον τοίχο, νομίζουν δεν το βλέπω. Μα εγώ γράφω και λέω μέσα μου τον στίχο που θα τους ρίξει απ’ τον ουρανό. Μιλούν με γρίφους, λένε ό,τι ξέρουν. Διάλεξαν λόγια ψεύτικα κι απλά. Τα κύματα όμως σκάνε και θα φέρουν της θάλασσας τον ήχο στη στεριά. Είμαστε στο δρόμο, ήδη πάγο κουβαλάμε! Μιλάμε σοβαρά! Τη σούπα τους δεν θα τη φάμε! Στην πλάτη φορτωθήκαμε βιβλία που λένε για το αύριο και το χθες, μα ψάχνω επιτέλους μια ευκαιρία ανάμεσα να δω απ’ τις γραμμές. Δεν είναι που μας κλείδωσαν στο σπίτι, δεν είναι που πουλάμε τσαμπουκά. Είναι που ξέχασαν να κλείσουν τον φεγγίτη και από κει το φως μας χαιρετά.»
Στη χορωδία τραγουδούν επίσης η Άννα η Ζαργάνα, ο Ντουμ Σπύρος Σπάρος και πολλοί άλλοι!

Η παράσταση άνοιγε λέγοντας στο εισαγωγικό τραγούδι «Άνοιξε το μυαλό κι έλα μαζί μας, μια νέα μέρα έχει ξεκινήσει. Στη θάλασσα που ζούμε τη ζωή μας, σαν μια παράσταση έτοιμη ν’ αρχίσει». Και στο κλείσιμο της παράστασης «Μην μας ακούς χωρίς αυτιά, μην βλέπεις χωρίς μάτια, τώρα που ο κόσμος άλλαξε και έγινε κομμάτια. Για μας είναι αυτή η ζωή! Για μας είναι ο καιρός! Άσε ανοιχτή τη σκέψη σου, ψαρόσουπα σαν τρως.»

Για το που θα βρείτε τη μουσική της παράστασης, ρωτήστε στο βιβλιοπωλείο της Locomotiva (Σολωμού & Μπόταση, Εξάρχεια).

αναστασία δ

 

Είναι το θέατρο που από τη δεκαετία του ΄50 ήταν για 40 χρόνια το σανίδι των ιερών τεράτων της επιθεώρησης και από το 2000 για 10 χρόνια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Λεκές στην ιστορία του θεάτρου η περίοδος 1994-2000 της Ντενίση.

Η άνοδος της θερμοκρασίας πράγματι ευνοεί την τσούχτρα καθώς αναπτύσσονται υψηλές ποσότητες πλαγκτόν με το οποίο τρέφεται. Επίσης τα πιο θερμά νερά παρατείνουν την περίοδο αναπαραγωγής της κι επιτρέπουν την εξάπλωσή της προς Βορρά, ενώ η υπέρμετρη αλιεία οδηγεί σχεδόν σε εξαφάνιση τους φυσικούς της εχθρούς, όπως ο τόνος και η θαλάσσια χελώνα.