Την ημέρα της 24ης Ιανουαρίου 2005, εκατοντάδες χρήστες της Vodafone Greece ενημερώνονταν ηλεκτρονικά πως τα SMS τους είχαν αποτύχει να παραδοθούν στους παραλήπτες για τους οποίους προορίζονταν. Ένας έλεγχος ρουτίνας της εταιρίας είχε προκαλέσει την κατάρρευση του δικτύου της. Σε κατάσταση συναγερμού, η διαχείριση της Vodafone προώθησε τα αρχεία καταγραφής της και τα δεδομένα της στη σουηδική εταιρεία Ericsson, υπεύθυνη για το λογισμικό της Vodafone, για ανάλυση.
Στις 4 Μαρτίου, μετά από μήνες έρευνας, η Ericsson ενημέρωσε την ελληνική εταιρία πως είχε ανακαλύψει έναν πολύπλοκο ιό, σχεδιασμένο γι’ αυτό που φαινόταν ως μια εκτενέστατη επιχείρηση υποκλοπών. Τα ονόματα των χρηστών που εμφανίστηκαν, μεταξύ άλλων, ήταν αυτά του τότε Πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, της συζύγου του Νατάσας, των αρχηγών των ενόπλων δυνάμεων, της Ντ. Μπακογιάννη, τότε Δημάρχου Αθηνών, πολλών υπουργών και δημοσιογράφων.
Τρεις μέρες μετά, οι τεχνικοί της Vodafone καταπιάστηκαν με την απομόνωση του ιού. Στις 8 του μήνα, προτού δοθεί ο χρόνος στον Νόμο να αναμειχθεί στην υπόθεση, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Vodafone, Γιώργος Κορωνιάς, διέταξε τη εκκαθάριση του ιού. Η κίνηση αυτή καθιστούσε και την οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα πάνω στην επιχείρηση άσκοπη, αφού θα κατέστρεφε δεδομένα από τα οποία θα μπορούσε να εντοπιστεί το σημείο λήψης ή αναμετάδοσης των υποκλοπών.
Όλον τον προηγούμενο καιρό, ο υπεύθυνος ανάπτυξης του δικτύου της Vodafone, ο 38χρονος Κώστας Τσαλικίδης, ωρυόταν πίσω από τις κλειστές πόρτες της αίθουσας συνεδριάσεων της εταιρείας, απαιτώντας την παραίτησή του από μια δουλειά που ήξερε καλά και αγαπούσε. Ένα βράδυ άφησε γραπτό μήνυμα στην αρραβωνιαστικιά του εξηγώντας πως η μεταστροφή του αυτή «ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου». Τραγικά, στις 9 Απριλίου 2005, μία μέρα μετά τη διαταγή Κορωνιά, ο Κώστας Τσαλικίδης βρέθηκε από τους συγγενείς του νεκρός, κρεμασμένος στο διαμέρισμά του.
Ο θάνατος του θεωρήθηκε αυτοκτονία. Μια αυτοκτονία όμως ανεξήγητη, χωρίς προφανή αίτια παρά την (ραγδαία οπωσδήποτε) αλλαγή διάθεσης του άλλοτε πρόσχαρου Κώστα τους τελευταίους μήνες. Η ανεπαρκής ιατροδικαστική έρευνα άφησε την οικογένειά του με περισσότερα ερωτήματα. Ξαφνικά, είχε αρχίσει να αναρωτιέται μήπως οι ανησυχίες του Κώστα ότι «κάτι δεν πήγαινε καλά» στην εταιρεία είχαν οδηγήσει στο θάνατό του.
Λίγες ώρες μόνο μετά το θάνατο του Κ. Τσαλικίδη, η Ericsson ετοίμασε μια άκρως απόρρητη έκθεση για τον τρόπο που αυτός ο ιός είχε λειτουργήσει. Κάθε σύγχρονη εταιρεία τηλεφωνίας διαθέτει ένα λογισμικό που μπορεί να θέσει σε λειτουργία, με εισαγγελική απόφαση, μία «νόμιμη» υποκλοπή των συζητήσεων κάποιου ύποπτου προσώπου. Η Ελλάδα, το 2004-5, διέθετε αυτό το λογισμικό, αλλά όχι τη νομοθεσία για την εφαρμογή του. Ο εξαπολυμένος ιός τροποποιούσε αυτό το λογισμικό, βάζοντας μπρος τη λειτουργία του και αποκρύπτοντάς την στην ίδια στιγμή. Οι πληροφορίες αναμεταδίδονταν μέσω 14 «κινητών-σκιών».
Αλλά και η Κυβέρνηση Καραμανλή ανησυχούσε. Στα τέλη εκείνου του μήνα, με άκρα μυστικότητα, διέταξε την ΕΥΠ να διεξάγει έρευνα γύρω από την επιχείρηση των υποκλοπών. Υποψίες υπήρχαν ήδη και βάσει αυτών ορισμένες φωνές ζητούσαν το προληπτικό θάψιμο της υπόθεσης. Η έρευνα τέθηκε πάραυτα σε ισχύ, όμως δεν καρποφόρησε. Στην κοινοποίηση της υπόθεσης τον Φεβρουάριο του 2006, στην κοινή συνέντευξή τύπου που έδωσαν οι υπουργοί Ρουσόπουλος, Βουλγαράκης και Παπαληγούρας, μαθεύεται συν τοις άλλοις ότι τα 14 «κινητά-σκιές» χρησιμοποιούσαν τέσσερις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, με ακτίνα περίπου 2 χλμ στο κέντρο της Αθήνας. Ακτίνα εντός της οποίας βρίσκεται και η Αμερικανική Πρεσβεία.
Οι υποψίες ενισχύθηκαν αλλά έπειτα από δύο χρόνια έρευνας η υπόθεση μπήκε στο αρχείο, το 2008. Το 2010 ξανάνοιξε με την εμφάνιση νέων στοιχείων που υποδείκνυαν, όντως, υπόθεση κατασκοπείας με ανάμιξη της Αμερικανικής Πρεσβείας.
Η έρευνα συνεχίζεται έκτοτε αργά και με εμπόδια. Με την επιμονή, όμως, της Εισαγγελικής Αρχής και της ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, ανεξάρτητης αρχής, της οποίας η ύπαρξη προβλέπεται από το Σύνταγμα), μπορεί να «δείξει» με μεγαλύτερη σιγουριά την CIA, και πιο συγκεκριμένα τον σταθμάρχη της, Ουίλιαμ Τζορτζ Μπάζιλ, ελληνικής καταγωγής. Έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψής του, γεγονός πρωτοφανές στην ιστορία των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών από ένα φίλιο προς τις ΗΠΑ κράτος.
Στο μεταξύ, η γαλλο-αμερικανική διαδικτυακή εφημερίδα The Intercept, που εμπνεύστηκε την ύπαρξή της από τον Έντουαρντ Σνόουντεν, διεξήγαγε τη δική της, δημοσιογραφική έρευνα στηριζόμενη στις πληροφορίες σχετικά με τα απόρρητα προγράμματα παρακολουθήσεων των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που ο πρώην τεχνικός των NSA και CIA διέρρευσε το 2013. Σύμφωνα με τα πορίσματά της, μπορεί να εμπλακεί ασφαλώς και η NSA (Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας, κρατική κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, ειδικότερα αρμόδια για την ασφάλεια των επικοινωνιών) στην επιχείρηση υποκλοπών, πέρα από την CIA.
Το υπόβαθρο της επιχείρησης είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 και η τρομο-υστερία μετά τις 11/9. Σύμφωνα με τα αρχεία Σνόουντεν, η NSA αναμειγνύεται σε υποκλοπές κατά τη διάρκεια Ολυμπιακών Αγώνων από το 1984. Σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες αυτές, η NSA είχε την έγκριση της Ελληνικής Κυβέρνησης και θα συνεργαζόταν με την ΕΥΠ για την παρακολούθηση «τρομοκρατικών δικτύων», υποδειγμένων από την Ελληνική Κυβέρνηση, μέσω των συστημάτων τηλεπικοινωνίας. Με το σβήσιμο της Ολυμπιακής φλόγας, οι υπηρεσίες θα «έκλειναν» και την επιχείρηση.
Η επιχείρηση όμως, έμεινε «ανοιχτή» για έξι μήνες μετά το πέρας της Ολυμπιάδας, χωρίς την γνώση ή έγκριση του επικεφαλής της CIA στην Αθήνα –γεγονός που αποτελεί τεράστια παραβίαση πρωτοκόλλου–, του αμερικανού Πρέσβη ή της Ελληνικής Κυβέρνησης και με την προσοχή στραμμένη προς τα υψηλά ιστάμενα πρόσωπα αυτής της τελευταίας. Η NSA έχοντας εξαπολύσει τον ιό της θα χρειαζόταν και έναν άνθρωπο εκ των έσω, μια στάνταρ πρακτική της υπηρεσίας. Το κατά πόσο ο Κώστας Τσαλικίδης πληρούσε το προφίλ αυτού του “inside man”, υπονοείται από την έρευνα της Intercept, αλλά δεν επαληθεύεται. Υπερτονίζει όμως το σενάριο δολοφονίας του. Η εμπλοκή, από την άλλη, του πράκτορα Ουίλιαμ Τζορτζ Μπάζιλ, ειδικού στην αντί-τρομοκρατία, και της συζύγου του, ως τους αγοραστές των 14 «κινητών-σκιών» επαληθεύεται από την έρευνα σε κατάστημα κινητής τηλεφωνίας στον Πειραιά απ’ όπου αγοράστηκαν οι συσκευές. Πιθανολογείται ότι ο ίδιος λειτούργησε και ως σύνδεσμος στρατολόγησης του “inside man”, αν υπήρξε τέτοιος. Ακόμη, και για την μεγαλύτερη περιπλοκή των πραγμάτων, η Εισαγγελία του χρεώνει συνωμοσία με στόχο τη ζωή του τέως Πρωθυπουργού, Κ. Καραμανλή.
Ο Μπάζιλ είναι άφαντος εδώ και τρία χρόνια. Το σκάνδαλο Σνόουντεν έχει κλονίσει χωρίς προηγούμενο τις ΗΠΑ και τις μυστικές της υπηρεσίες. Η Κυβέρνηση Ομπάμα δεν δείχνει περισσότερο πρόθυμη από την προηγούμενη να λογοδοτήσει για τη δραστηριότητα των ΗΠΑ σε ξένο έδαφος.
Η οικογένεια του Κώστα Τσαλικίδη, το 2011, ζήτησε νέα ιατροδικαστική εξέταση των αιτίων θανάτου του, η οποία αποφάνθηκε ότι είχε προηγηθεί θανάσιμη πάλη προτού το άψυχο σώμα του άτυχου τεχνικού κρεμαστεί από τη σωλήνα του σπιτιού του.
ΝΑΛ
