Νέο Μνημόνιο – Από το “κούρεμα” στο… ξύρισμα!
Αντιμέτωπο με ένα νέο ισχυρό σοκ θα βρεθεί το ήδη θρυμματισμένο αστικό πολιτικό σύστημα εξουσίας αυτής της χώρας την επομένη των πρόωρων εκλογών που -όπως όλα δείχνουν- θα διεξαχθούν την τελευταία Κυριακή του Απρίλη ή την Κυριακή 6 Μάη.
Όποια αστική κυβέρνηση και αν σχηματιστεί στο διάστημα του προσεχούς Μάη-Ιούνη θα είναι αντιμέτωπη με το εξής δραματικό συνδυασμό γεγονότων:
1. Η ύφεση θα εκτινάξει ξανά το χρέος
Η ύφεση στην Ελλάδα θα τείνει να ξεφύγει από το 4,7% που προβλέπει η τρόικα και να αγγίξει το 5,2% φέτος και το 1% το 2013 (αντί 0% που προβλέπει το βασικό/ αισιόδοξο σενάριο). Μπορεί αυτή η απόκλιση μεταξύ της αισιόδοξης και απαισιόδοξης πρόβλεψης για την ύφεση (0,5%)να φαίνεται ελάχιστη μετά από τέσσερα χρόνια ολοένα και πιο βαθιάς καθίζησης της οικονομικής δραστηριότητας (σωρευτικά 20%), αλλά φαίνεται πως -σύμφωνα με την τελευταία έκθεση βιωσιμότητας της τρόικας (11 Μάρτη 2012)- είναι αρκετή για να εκτινάξει το δημόσιο χρέος από το 116,5% που προβλέπει το βασικό/αισιόδοξο σενάριο στο 145,7% το 2020 δηλαδή πάνω από 20 ποσοστιαίες μονάδες από το όριο εκείνο που καθιστά το ελληνικό χρέος βιώσιμο…
Αυτή η εξέλιξη έχει ουσιαστικά προεξοφληθεί από τους περισσότερους διεθνείς παράγοντες της αγοράς αλλά και τις χώρες-μέλη της ευρωζώνης, και αυτό για τρεις λόγους:
• Οι επερχόμενες μειώσεις στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα με οδηγό τη μείωση κατά 22% του βασικού μισθού αλλά και οι περικοπές πάνω από 11 δισ. ευρώ για το 2013-14 (πέραν εκείνων που έχουν ξεκινήσει φέτος) εκτιμάται ότι θα φέρουν ένα πρωτοφανές σοκ στην καταναλωτική ζήτηση, πνίγοντας και τις τελευταίες “ανάσες” της οικονομικής δραστηριότητας (ανεπίσημα η ύφεση εκτιμάται σε εφάμιλλα με φέτος επίπεδα, δηλαδή 6,5-7%).
• Προς την ίδια κατεύθυνση ωθεί και η ύφεση στην οποία θα βρεθεί η ευρωζώνη φέτος και πιθανόν και τον επόμενο χρόνο, καθώς θα στερήσει από την ελληνική οικονομία ένα αρκετά μεγάλο αριθμό Ευρωπαίων τουριστών αλλά και εξίσου μεγάλο αριθμό Ευρωπαίων καταναλωτών των ελληνικών εξαγομένων προϊόντων.
• Ταυτόχρονα, η παγκόσμια οικονομία θα εισέλθει πιο έντονα σε τροχιά επιβράδυνσης καθώς μετά τη “φούσκα” του κρατικού χρέους της ευρωζώνης, αρχίζει να σκάει και η “φούσκα” των αναπτυσσομένων χωρών, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία.
2. Έρχεται το τρίτο και τελευταίο πακέτο “στήριξης”
Μια επί τα χείρω αναθεώρηση της πρόβλεψης για τη βιωσιμότητα του χρέους σημαίνει αυτομάτως τρίτο πακέτο στήριξης.
Μόνο που αυτή η “στήριξη” δεν θα μοιάζει τόσο πολύ με τις δύο προηγούμενες καθώς δεν έχει μείνει ουσιαστικά άλλο χρέος στα χέρια του ιδιωτικού τομέα (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και ιδιωτικές ασφαλιστικές) για να διαγραφεί, ενώ καμία κυβέρνηση χώρας-μέλους της ευρωζώνης δεν θα είναι σε θέση τους επόμενους δώδεκα μήνες να πείσει το λαό της για νέα δάνεια προς την Ελλάδα, ειδικά καθώς πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία (τέλη Απρίλη-αρχές Μάη 2012) και οι εκλογές για την ανάδειξη νέου καγκελαρίου στη Γερμανία (φθινόπωρο 2013).
Όλο το χρέος, πλέον, της Ελλάδας έχει συγκεντρωθεί κυρίως στην ΕΚΤ και στα χαρτοφυλάκια των κεντρικών ευρωπαϊκών τραπεζών, οι οποίες με βάση το γεγονός ότι τα νέα ελληνικά κρατικά ομόλογα έχουν εκδοθεί με το αγγλικό δίκαιο, θα μπορούν να έλθουν να ζητήσουν εξόφληση των ομολόγων τους σε… είδος (δηλαδή να προβούν σε μία μονομερή, από την πλευρά των δανειστών, απαίτηση πληρωμής), αν δεν υπάρχει “χρήμα”.
3. Δημοσιονομική μετά την οικονομική παράλυση
“Χρήμα.” όμως -υπό συνθήκες συνεχιζόμενης οικονομικής και πιστωτικής ασφυξίας- δεν πρόκειται να υπάρξει στα Κρατικά ταμεία και συγκεκριμένα στο νέο, ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδας στον οποίο θα μαζεύονται (“αν υπάρχουν”, όπως είπε κυνικά ο Υπ. Οικονομικών, Ευ. Βενιζέλος σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου) τα κρατικά έσοδα από φόρους-ιδιωτικοποιήσεις-δόσεις δανείου τρόικας και από όπου θα εκπρορεύονται τα χρήματα για τις δαπάνες για τοκοχρεολύσια-μισθούς/συντάξεις, παιδεία, υγεία κλπ.
• Οι δαπάνες -κυρίως για όλα τα άλλα πλην των τοκοχρεολυσίων- κάθε μήνα θα καθορίζονται απόλυτα από τα έσοδα, επίσης, κάθε μήνα ή αλλιώς το ελληνικό Κράτος έχει εισέλθει στη φάση της πληρωμής… έναντι (δηλαδή της σταδιακής και κατά το δυνατό πληρωμής των υποχρεώσεων του προς τους πολίτες) ή αλλιώς της ελεγχόμενης μετάβασης προς το ανεξέλεγκτο χρεοστάσιο.
• Είναι “ελεγχόμενη” -ακόμα- αυτή η μετάβαση γιατί γίνεται με σταδιακό (αν και μετά τις αναδρομικές μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις και αυτό το στοιχείο είναι υπό αίρεση…) και όχι, προς το παρόν, με απότομο τρόπο. Θα οδηγήσει, όμως, σε ανεξέλεγκτο χρεοστάσιο -δηλαδή σε γενικευμένη στάση πληρωμών- γιατί θα προκαλέσει τέτοια παράλυση στην οικονομική δραστηριότητα και σε κάθε κρατική λειτουργία που θα οδηγηθούμε σε ένα γενικό black out απροσδιόριστης διάρκειας.
Δημ. Κατσ.
