του Δημήτρη Μιζάρα
Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εισήγηση του συντρόφου Δημήτρη Μιζάρα εκ μέρους της MTL (Mαρξιστική Εργατική Ένωση - Φινλανδία) στην 15η Μαρξιστική Εκπαιδευτική Κατασκήνωση του ΕΕΚ και του Κέντρου Ρακόφσκι στην Ερέτρια, την Παρασκευή 28 Ιουλίου.
Ζούμε σ’ ένα κόσμο σε διαρκή αναβρασμό. Είναι ένας κόσμος που βρίσκεται σε ένα στάδιο μετάβασης, αλλαγής. Κρίση σημαίνει ότι μια κατάσταση δε μπορεί να παραμείνει η ίδια. Η κρίση δεν είναι μια κατάσταση μόνιμη. Η έξοδος από την κρίση δεν είναι ένα προοδευτικό γραμμικό προτσές. Μια λύση λιγότερο ή περισσότερο βίαιη πρέπει να δοθεί. Ο πόλεμος είναι μια προσπάθεια να δοθεί μια τέτοια λύση προς όφελος του ιμπεριαλισμού. Η επανάσταση είναι μια άλλη λύση για τα συμφέροντα του προλεταριάτου.
Ξαναδιάβασα το βιβλίο του Μπρεζίνσκι που περισσότερο από 25 χρόνια πριν έβλεπε τη γεωπολιτική αυτή κρίση και πρότεινε λύσεις που εφαρμόζονται τώρα στην Ουκρανία. Η κρίση της μετάβασης προς το σοσιαλισμό έφερε τις ανατροπές στην ανατολική Ευρώπη και την Κίνα και τη μετασοβιετική εποχή. Η κρίση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο καπιταλισμό στην Ευρασία και η κρίση του γηραιού καπιταλισμού στη Δύση έφερε μια αντιπαράθεση δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα. Στην Ουκρανία συμπυκνώνεται η δυναμική ενός παγκόσμιου πολέμου.
Όλες οι συμφωνίες που κρατούσαν ισορροπίες στο στάτους κβο μετά το 2ο ΠΠ. έχουν ανατραπεί. Ο πόλεμος του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία γίνεται για μια παγκόσμια ηγεμονία/κυριαρχία του ιμπεριαλισμού που θα επιβληθεί πάνω στην οσμή των πτωμάτων της εργατικής τάξης διεθνώς. Ο πόλεμος δι’ αντιπροσώπου που διεξάγει το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία βρίσκεται σε αδιέξοδο επειδή δε φαίνεται να φέρνει τα αποτελέσματα που θα ήθελε ο ιμπεριαλισμός. Η Ουκρανία, που πολεμάει για λογαριασμό του ΝΑΤΟ, αντιμετωπίζει μια αποφασιστική ήττα. Η σύνοδος κορυφής στο Βίλνιους εξετάζει λύσεις για αυτό ακριβώς το αδιέξοδο. Ο ιμπεριαλισμός συνεχίζει να στέλνει στρατιωτικό εξοπλισμό και πυρομαχικά και οι κάνουλες δισεκατομμυρίων θα παραμένουν ανοιχτές για πολύ καιρό ακόμα. Η Ουκρανία έχει χάσει εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες και εκατομμύρια πολίτες-πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Οι βόμβες διασποράς και η χρήση μισθοφόρων δεν θα σώσουν μια χώρα που έχει υποστεί πλήρη καταστροφή.
“Εκείνος που ελέγχει την Ευρασία, ελέγχει τον κόσμο” έλεγε ο Μπρεζίνσκι. (σελ.19) Και ακόμα “…η Ευρασία είναι πολύ μεγάλη για να είναι ενιαία”, (σελ. 65). Και ακόμα “Η Ουκρανία είναι γεωπολιτικός άξονας γιατί η ύπαρξή της βοηθά στο να μετασχηματιστεί η Ρωσία”, (σελ. 88). Η Ευρώπη είναι το προγεφύρωμα της Αμερικής στην Ευρασία. Όπως η κατάρρευση της ΣΕ δε σημαίνει επιστροφή σε ένα καπιταλισμό προ το 1917, έτσι και η κατάργηση της Γιάλτας δε σημαίνει επιστροφή στη συμφωνία των Βερσαλλιών. Μια νέα συμφωνία είναι το ζητούμενο γι’ αυτούς και αυτό προσπαθούν μέσω του πολέμου με πληρεξούσιο. Αυτή τη συμφωνία όμως θα την επιβάλει ο νικητής του ταξικού πολέμου.
Η κλιμάκωση υλοποιείται μέσω τριών αξόνων. Σύμφωνα με τον Stoltenberg, ο ένας άξονας είναι στην περιοχή της Αρκτικής που περιλαμβάνει επίσης τη Φινλανδία, ο δεύτερος εκτείνεται από τη Βαλτική μέχρι την Κεντρική Ευρώπη και ο τρίτος είναι στις περιοχές της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας. Ως μέρος αυτών των τριών πολεμικών σχεδίων, το ΝΑΤΟ θέτει 300.000 στρατιώτες σε κατάσταση συναγερμού. Στην περιοχή του σχεδίου της Αρκτικής, το ΝΑΤΟ ετοιμάζεται να ενισχύσει μια μονάδα οκτώ λόχων σε μέγεθος ταξιαρχίας. Η Γερμανία συμμετέχει σε αυτό με 4000 στρατιώτες.
Η Γερμανία, όπου το ακροδεξιό AfD αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα, πολλαπλασιάζει τον πολεμικό προϋπολογισμό της. Μια πιθανή αύξηση της δύναμης των ακροδεξιών κομμάτων στη Δύση θα τους έφερνε κοντά στη λήψη αποφάσεων πάνω σε ζητήματα “ασφάλειας”. Στη Φινλανδία η ακροδεξιά είναι στην κυβέρνηση ως δεύτερο κόμμα σε απόσταση αναπνοής από το πρώτο. Έχουν ήδη συμφωνήσει για την κατανομή της αντιδραστικής τους δουλειάς. Το δεξιό συντηρητικό κόμμα θα αναλάβει την οικονομική επίθεση/εξόντωση της εργατικής τάξης και οι φασίστες την πολιτική. Η επίθεση σε μετανάστες και πρόσφυγες είναι επίσης μέσα στο πρόγραμμα. Νομοσχέδια σαν αυτό που για να πάρει ο ξένος άδεια εργασίας πρέπει να κερδίζει πάνω από 2500 €, ή το άλλο, που αν ο ξένος μείνει για τον οποιοδήποτε λόγο άνεργος, ο εργοδότης θα είναι υποχρεωμένος να λειτουργήσει ως χαφιές και να το αναφέρει αυτό στις αρχές. Αν δε βρει όμως δουλειά μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, τότε θα ακολουθεί η απέλασή του από τη χώρα.
Επί πλέον στον πόλεμο αυτό εκπαιδεύονται στα όπλα με αληθινά πυρά άγνωστος αριθμός φασιστών από διάφορες χώρες είτε στις γραμμές του Αζόφ είτε του ουκρανικού στρατού τη διοίκηση του οποίου έχουν δώσει στο Δεξιό Τομέα, τους Μπαντερικούς και σε άλλα κατακάθια. Όταν οι Φινλανδοί μισθοφόροι που τους λένε εθελοντές τραυματιστούν, επιστρέφουν στη χώρα τους όπου τους φέρονται σαν βετεράνους πολέμου, τους προσφέρουν περίθαλψη και αποκατάσταση. Στους δε Ουκρανούς πρόσφυγες βρίσκουν αμέσως κατοικίες, δουλειά και εκπαίδευση για τη γλώσσα. Οι Σομαλοί, Αφγανοί ή Ιρακινοί πρόσφυγες δεν έχουν καμία πρόσβαση σε όλα αυτά, τα πρώτα χρόνια του ασύλου τους. Η συνένωση των οικογενειών για τους τελευταίους μπορεί να διαρκεί πάνω από 10 χρόνια. Τους Ουκρανούς όμως πήγαιναν και τους μετέφεραν με τα αυτοκίνητά τους από το Κίεβο στη Φινλανδία.
Μετά από πολλές εβδομάδες συζητήσεων και συμβιβασμών πάνω στο κυβερνητικό πρόγραμμα (στις 20/7/2023) η Φινλανδία απέκτησε την πιο δεξιά κυβέρνηση που είχε ποτέ μετά τη δεκαετία του 1930. Ο καπιταλισμός βρίσκεται σε αναταραχή παγκοσμίως. Για να επιβιώσει ο παγκόσμιος ιμπεριαλισμός προσπαθεί να κλιμακώσει τους πολέμους προκειμένου να πάρει παράταση στην ηγεμονία του. Οι συγκεκριμένες γεωπολιτικές αντιφάσεις παγκοσμίως αντικατοπτρίζονται στη Φινλανδία με τον πιο ακραίο τρόπο. Το συντηρητικό δεξιό κόμμα, του Κόκοομους βρίσκεται σαν πρώτο κόμμα στην εξουσία και προσπαθεί να οπισθοδρομίσει την κοινωνία στο μεσαίωνα σύμφωνα πάντα με τις κατευθυντήριες γραμμές του κεφαλαίου.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και τα κόμματα της εργατικής τάξης θα διώκονται και θα καταβάλλονται προσπάθειες να επιβληθούν «μεταρρυθμίσεις» μονομερώς. Το Κόκοομους για να εξασφαλίσει πλειοψηφία χρειάζεται το δεύτερο κόμμα, τους ακροδεξιούς βασικούς Φινλανδούς. Για να γίνει αυτή η βρώμικη δουλειά, το Κόκοομους θα ανεχθεί τη σκοτεινή ατζέντα που του προσφέρει η ακροδεξιά. Ο φόβος και το μίσος για τους ξένους, οι μαζικές απελάσεις, ο ρατσισμός και η ανοχή σε υπουργούς που ανήκουν σε φασιστικές οργανώσεις είναι μέρος του συμβιβασμού μεταξύ της δεξιάς και της ακροδεξιάς.
Οι γύπες αυτής της άκρως αντιδραστικής ανάπτυξης κινητοποιήθηκαν αμέσως. Από την άλλη, η παραδοσιακή «περίοδος του μήνα του μέλιτος» των εκατό ημερών παραμένει απλώς ένα όνειρο για την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Όρπο. Περίπου μια εβδομάδα μετά τον σχηματισμό τής κυβέρνησης και μετά από τεράστια πίεση ήρθε η παραίτηση του πρώτου φασίστα υπουργού.
Αμέσως μετά, οργανώθηκε μια διαδήλωση στο Τάμπερε, το κύριο σύνθημα της οποίας ήταν «Κάτω η ακροδεξιά κυβέρνηση». Το σύνθημα είναι πολύ σπάνιο, αν δεν είναι μοναδικό στη Φινλανδία.
Μόλις οι Βασικοί Φινλανδοί έγιναν κυβερνητικό κόμμα, άρχισαν να υπαγορεύουν την πρακτέα διάταξη παρακάμπτοντας τις αποφάσεις του κοινοβουλίου. Παράλληλα έχουν βγει στην επιφάνεια και άλλοι υπουργοί των οποίων τα φασιστικά και ρατσιστικά κείμενα υποκινούσαν σε βία. Τέτοια ήταν γραπτά της υπουργού οικονομικών και αρχηγού των Βασικών Φινλανδών Riikka Purra αλλά και του προέδρου του κοινοβουλίου και θεωρητικού των Βασικών Φινλανδών, Halla-Aho. Το αργότερο το προσεχές φθινόπωρο, αυτό το κυβερνητικό μοτίβο θα αποσυντεθεί στις δικές του εσωτερικές αντιφάσεις. Η Purra είπε πως λυπάται για τα παλιά γραπτά της διευκρινίζοντας στη συνέχεια ότι δεν ζητά συγγνώμη. Η συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Purra έχει μεταφερθεί στο φθινόπωρο από τον Halla-aho, αλλά η κατάσταση δεν μπορεί απλώς να κρυφθεί κάτω από το χαλί.
Η συστημική αριστερά (Αριστερή Συμμαχία) δεν έχει κάνει πάνω σ’ αυτό απολύτως τίποτα. Το συνδικαλιστικό κίνημα έκανε ακόμα λιγότερα. Αυτή η πάλη ενάντια στην παρούσα κυβέρνηση είναι η τελευταία μάχη για τη νομιμοποίηση της αριστεράς αυτής. Αν αυτή η κυβέρνηση δεν πέσει σ’ αυτή τη μάχη, τότε όλη η αριστερά θα καταρρεύσει. Η ακροδεξιά κυβέρνηση το ξέρει αυτό ιδιαίτερα καλά, αλλά η αριστερά δείχνει να κοιμάται τον ύπνο του δικαίου εν αναμονή των επόμενων εκλογών.
Οι επιθέσεις ενάντια στην εργατική τάξη δε φαίνεται να συγκινούν ούτε τα συνδικάτα. Η ακροδεξιά θέλει να ποινικοποιήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους εργατικούς αγώνες και να επιτρέψει τις αυθαίρετες απολύσεις και τις εργασιακές σχέσεις με σύμβαση. Περικοπές στα επιδόματα ανεργίας προβλέπονται από τα πρώτα νομοσχέδια. Στη δουλειά πρέπει να σερνόμαστε άρρωστοι γιατί η πρώτη μέρα ασθενείας θα είναι απλήρωτη και η αυστηρή απειλή της απόλυσης θα είναι παρούσα.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να προσκολληθεί στην εξουσία με το οποιοδήποτε τίμημα. Η τριβή ανάμεσα στη δεξιά και την ακροδεξιά φαίνεται προς το παρόν να γεφυρώνεται γιατί η δεξιά που επιβάλλει “οικονομικές μεταρρυθμίσεις” και η ακροδεξιά που καταργεί δημοκρατικά δικαιώματα χρειάζονται η μία την άλλη. Οι αφηρημένου περιεχομένου συγγνώμες είναι αρκετές για τον Όρπο αλλά όχι για το λαό. Εμείς ξέρουμε πως έχουμε μια υπουργό που θα απολάμβανε με πάθος ένα μαζικό πυροβολισμό μέσα στον προαστιακό σιδηρόδρομο όπως έγραψε.
Η Φινλανδία έχει παραιτηθεί από το στάτους ουδετερότητας και έχει γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Σύντομα στη χώρα θα στήσουν στρατιωτικές βάσεις και πιθανότατα αποθήκευση πυρηνικών όπλων. Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βίλνους ο Στόλτενμπεργκ όρισε τους τρεις άξονες γι’ αυτό που εκείνος εννοεί “ευρωπαϊκή άμυνα”. Ο πρώτος άξονας αφορά στην Αρκτική περιοχή. Είναι η περιοχή που η Φινλανδία έχει σχετικά ισχυρό στρατό ξηράς και η Σουηδία ισχυρό ναυτικό.
Τώρα που η Βαλτική θα είναι για το ΝΑΤΟ σαν εσωτερική λίμνη, η Ρωσία θα έχει διέξοδο εκεί μόνο από την Πετρούπολη. Η ισχυρή στρατιωτική βάση του Καλίνινγκραντ είναι ρωσικό έδαφος που όμως δε συνορεύει με τη Ρωσία. Ο εφοδιασμός του γίνεται μέσω Λετονίας και Λιθουανίας κάτι που μπορούν να εμποδίσουν εύκολα. Μια άλλη δίοδος για εφοδιασμό είναι από τη θαλάσσια οδό. Το σουηδικό νησί του Γκότλαντ ήταν ένα νησί που ήταν πάντα εθελοντικά αποστρατικοποιημένο. Τώρα έχει οπλιστεί σαν αστακός κι έχει γεμίσει Σουηδούς στρατιώτες. Την ίδια τύχη θα έχει και το αυτόνομο φινλανδικό νησί Όλαντ ανάμεσα στη Σουηδία και τη Φινλανδία. Με βάση τις συνθήκες του Παρισιού μετά το δεύτερο μεγάλο πόλεμο το νησί αυτό έπρεπε να μείνει μη στρατιωτικοποιημένο και με την παρουσία Ρώσου προξένου ο οποίος τώρα απελαύνεται. Όσο για τη συνθήκη καθεαυτή σίγουρα θα έχει κι αυτή την τύχη της συνθήκης της Γιάλτας.
Ο παγκόσμιος ιμπεριαλισμός χρειάζεται το φασισμό. Στα νομικά πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος είναι αδύνατο να πετύχει τους στόχους του. Το πλαίσιο πρέπει ν’ αλλάξει. Αυτό από μόνο του οξύνει την ταξική πάλη. Αν σε αυτό προστεθεί και η αναπτυσσόμενη αγανάκτηση της εργατικής τάξης και όλου του λαού, αυτό δημιουργεί ένα εύφλεκτο μίγμα, που είναι η πρώτη ύλη για τη μόνη ελπίδα οικοδόμησης του επαναστατικού κόμματος.
Αυτό είναι και το ευνοϊκό έδαφος που καλούμαστε να δουλέψουμε, να αναλύσουμε, να εξηγήσουμε, να οργανώσουμε δηλαδή να εκπαιδεύσουμε πρωτοπόρα στελέχη που θα ηγηθούν στην επερχόμενη επανάσταση. Η αστικές τάξεις έχουν τις συμμαχίες τους, τις συνόδους κορυφής τους και τους εξοπλισμούς τους. Εμείς έχουμε μόνο ένα σύμμαχο, την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα στη Φινλανδία αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο σύμμαχός μας δυνητικά είναι πιο ισχυρός απ’ αυτούς και αυτό το έχει αποδείξει πολλές φορές η ιστορία.
Ας μετατρέψουμε λοιπόν αυτή τη δυνητική ιστορική ευκαιρία σε πραγματικότητα.
17.7.2023
