Τα τελευταία 24ωρα οι διαπραγματεύσεις κυβέρνησης και “θεσμών” (δηλαδή της τρόικα) φαίνεται να εγκαταλείπουν το σημειωτόν των τελευταίων εβδομάδων και να κάνουν βήματα “προσέγγισης” όχι μόνο στα “κλασικά” μέτρα για τον ΦΠΑ, τις ιδιωτικοποιήσεις και τους πλειστηριασμούς, αλλά να παραβιάζουν ακόμα και τις περιβόητες “κόκκινες γραμμές” στο ασφαλιστικό και το εργασιακό.
Η κοινή δήλωση Τσίπρα – Γιουνκέρ την περασμένη Τετάρτη ήταν μάλλον αναπάντεχη ως προς το σημείο αυτό καθώς η ελληνική πλευρά επίσημα πλέον δέχθηκε οτι συζητάει και το ασφαλιστικό όπως απαιτεί εδώ και καιρό το ΔΝΤ.
Τί σημαίνει όμως ότι μπήκε στον “διάλογο” από τώρα και το ασφαλιστικό;
Το ασφαλιστικό σαν “πρόβλημα” δεν αφορά μόνο την πληρωμή συντάξεων τους επόμενους μήνες. Η συζήτηση για το ασφαλιστικό ισοδυναμεί με έναρξη της συζήτησης για το χρέος, καθώς η δυναμική των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού συστήματος τις επόμενες δεκαετίες, δηλαδή αυτές στις οποίες το χρέος θα πρέπει να κατέβει -σύμφωνα με το μνημόνιο- από το 170% στο 120% του ΑΕΠ προϋποθέτει τον συνυπολογισμό των χρηματοδοτικών αναγκών του ασφαλιστικού συστήματος.
Και εδώ είναι που εμφανίζεται η διαφορά μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωζώνης, πάνω στην οποία επιχείρησε να “παίξει” με το περιβόητο non paper η Κυβέρνηση την παρασμένη Τρίτη 5/5.
Υπάρχει και που ακριβώς βρίσκεται αυτή η διαφορά μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωζώνης;
Τον Νοέμβριο του 2012, και ενώ το αδιέξοδο λόγω της κρίσης και της πολιτικής αποσταθεροποίησης της Κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου είχε φτάσει στο αποκορύφωμα, το ΔΝΤ αποδέχθηκε να δώσει πράσινο φως σε μια συμφωνία στο επικαιροποιημένο μνημόνιο (με το PSI να έχει τσακίσει λίγους μήνες πριν Ταμεία και τράπεζες) για εκταμίευση πόρων μόνο με την προϋπόθεση ότι η Ευρωζώνη θα δεσμευθεί που θα καλύψει ό,τι χρηματοδοτική ανάγκη προκύψει στην εξυπηρέτηση του χρέους της Ελλάδας προς το ΔΝΤ. Η συμφωνία εκείνη επέτρεψε στην Κυβέρνηση να επιβιώσει και στις τράπεζες να ανακεφαλαιοποιηθούν με χρήματα του δανείου και τον Ντράγκι να δρομολογεί την επόμενη φάση των αντισυμβατικών μέτρων στήριξης των τραπεζών.
Εκείνη η συμφωνία ποτέ δεν ενεργοποιήθηκε καθώς η Αθήνα πλήρωνε εγκαίρως το ΔΝΤ. Τώρα για πρώτη φορά το ενδεχόμενο να μην έχει λεφτά η ελληνική κυβέρνηση να πληρώσει το ΔΝΤ είναι ξεκάθαρα στον ορίζοντα μέσα στο επόμενο δίμηνο. Και γι’ αυτό το ΔΝΤ αναφέρεται πλέον ευθέως σε εκείνη την συμφωνία απαιτώντας από την Ευρωζώνη είτε ενα νέο “κούρεμα” στο ελληνικό χρέος (που αυτή τη φορά θα αφορά τα κρατικά δάνεια προς την Ελλάδα) είτε ένα πολύ σκληρό πρόγραμμα μεγαλύτερης λιτότητας που θα εξασφαλίζει την εξοικονόμηση των πόρων που χρειάζονται για να πληρώνεται το ΔΝΤ. Το δεύτερο βέβαια με τις πολιτικές ανατροπές που έχουν μεσολαβήσει αλλά και την επιδείνωση της κρίσης φαντάζει αδύνατο. Για το λόγο αυτό επαναφέρει το θέμα της διασφάλισης πάση θυσία της βιωσιμότητας του χρέους το οποίο όμως δεν μπορεί να γίνει – ακόμα και αν μεσολαβήσει “κούρεμα” – αν δεν συμπεριληφθεί και το ασφαλιστικό.
Από την άλλη η Ευρωζώνη δεν θέλει να ακούσει κουβέντα για το “κούρεμα” των δανείων που έχει δώσει στην Ελλάδα και επιμένει στη διασφάλιση υψηλών “πρωτογενών πλεονασμάτων” δηλαδή ασφυκτικών περικοπών στις δαπάνες για να βρεθούν τα λεφτά που θα πληρώνουν το χρέος στο ΔΝΤ.
Πρακτικά βέβαια ακόμα και το ΔΝΤ έχει παραδεχθεί από πέρσι ότι είναι αδύνατο να επιτευχθούν τα εφιαλτικά “πρωτογενή πλεονάσματα” που είχαν προβλεφθεί και… ξαναγυρίζει στο θέμα του “κουρέματος” που θα πρέπει βέβαια να συνοδεύται από την περιοριστική πολιτική που έχουν ζητήσει και τις περιβόητες “μεταρρυθμίσεις”.
Το αδιέξοδο με άλλα λόγια έχει σκάσει όχι μόνο ανάμεσα στην Ελλάδα και στους “θεσμούς” αλλά και ανάμεσα στο ΔΝΤ και την Ευρωζώνη σε αναζήτηση μίας “λύσης” που δεν διαφαίνεται πουθενά…
Σ’ αυτό το αδιέξοδο προσπάθησε να “παίξει” για 24 ώρες η Κυβέρνηση την εβδομάδα που πέρασε, αλλά πολύ γρήγορα υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση η οποία αποτυπώθηκε στην κοινή δήλωση Τσίπρα – Γιουνκέρ με την οποία για πρώτη φορά παραβιάζει την “κόκκινη γραμμή” του ασφαλιστικού μιλώντας για “δημοσιονομικά βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα” και “σύγχρονες συλλογικές συμβάσεις εργασίας”…
Για το ΔΝΤ και την Ευρωζώνη “δημοσιονομικά βιώσιμο” ασφαλιστικό σύστημα σημαίνει –και έχει υπογραφεί από την κυβέρνηση Σαμαρά– ρήτρες μηδενικών ελλειμμάτων που ισοδυναμούν με περικοπές συντάξεων και σταδιακή εξαφάνιση των επικουρικών. Για την κυβέρνηση Τσίπρα μένει να μάθουμε τις επόμενες ημέρες τι σημαίνει “δημοσιονομικά βιώσιμες” συντάξεις…
Γ. Αγγ.
