Μόνο μια σκέψη θα μπορούσε να διαπερνά το νου των επισκεπτών στο νεκροταφείο, βλέποντας το πλήθος των εκατοντάδων, που με τον πόνο ζωγραφισμένο στο πρόσωπο, αποχαιρετούσαν την Παρασκευή 4 Σεπτέμβρη, τον σ. Γιάννη Γιαννατσή: «αυτός πρέπει να ήταν κάποιος πολύ σημαντικός, κάποιο δημόσιο πρόσωπο».
«Δημόσιο πρόσωπο» ήταν ο Γιάννης. Όχι μόνο για την αναγνωρισιμότητα του μέσα στο κίνημα, αλλά και με την πιο στενά ετυμολογική απόδοση του όρου. Ήταν άνθρωπος του «δήμου», του λαού, και μάλιστα ένας ατόφιος ηγέτης του, σάρκα από τη σάρκα του και λαμπρός καθοδηγητής του, όποτε οι ανάγκες της πάλης τον εκτόξευαν μπροστά, στην αιχμή κάθε αγώνα. Από αυτήν τη σκοπιά, ναι, ο δικός μας Γιάννης ήταν ένας πάρα πολύ «σημαντικός άνθρωπος». Όχι μόνο για εμάς, τους συντρόφους, τους φίλους, την οικογένειά του, τη γυναίκα του Τρισεύγενη και την κόρη του Γιάννα, αλλά συνολικά για το εργατικό και λαϊκό κίνημα, για κάθε εργαζόμενο, άνεργο, φτωχό αυτής της χώρας.
Κηδεύτηκε, με πολιτική κηδεία, κάτω από τον καυτό ήλιο και την αποπνιχτική ζέστη, εκεί όπου κηδεύονται οι «ανώνυμοι ήρωες» του λαού, στο Τρίτο νεκροταφείο της Νίκαιας, και όχι ανάμεσα στις πολυτελείς ταφικές «βίλες» του Πρώτου, θυμίζοντας έτσι πως οι ταξικές διακρίσεις ακολουθούν ακόμη και στο θάνατο όσους παλεύουν για να τις καταργήσουν στη ζωή.
Ο Γιάννης, με το παράδειγμα μιας ζωής γεμάτης δράση για την επανάσταση, «επέβαλε» σε όλους όσους τον γνώρισαν και πάλεψαν δίπλα του, το αίσθημα ηθικού χρέους να τον συναντήσουν και σε αυτό το τελευταίο ραντεβού. Και ήταν όλοι εκεί. Όλα τα μέτωπα των αγώνων, όλες οι συλλογικοποιήσεις που δημιούργησε ή ενεπλάκη ο Γιάννης, εκπροσωπήθηκαν στην τελετή αποχαιρετισμού ενός μεγάλου αγωνιστή, και πρώτα απ’ όλα ενός πραγματικού κομμουνιστή.
Όντας ο ίδιος ενταγμένος από παιδί στο Τροτσκιστικό κίνημα, στην ΕΔΕ και στο ΕΕΚ, μας «εκχώρησε» την τιμή να τον αποχαιρετίσουμε όπως και εμείς αλλά και ο ίδιος θα ήθελε: σαν ένα πολεμιστή που έπεσε εν καιρώ πολέμου, με την κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο που είχε χαράξει για πάντα στη καρδιά του, να σκεπάζει το φέρετρο.
Τον ξεπροβόδισαν με λόγια τιμής και οδύνης, άνθρωποι που τον γνώρισαν και αγωνίστηκαν δίπλα του, μια ζωή, επί 38 ολόκληρα χρόνια. Από το ΕΕΚ, ο σ. Γρηγόρης Δαφνής, η υπεύθυνη της Κομματικής Οργάνωσης με την οποία ταυτίστηκε ο Γιάννης, στα Πετράλωνα, σ. Αναστασία Δεληκάρη, αλλά και, εκφράζοντας την συντριβή ολόκληρου του Εργατικού Επαναστατικού Κόμματος, ο γ.γ. σ. Σάββας Μιχαήλ. Σε ξεχωριστή θέση από κάθε άλλον, η συντρόφισσά μας και αγαπημένη του σύζυγος, -«αυτοκόλλητη» όπως έλεγε ο ίδιος- Τρισεύγενη.
Ακολούθησαν συγκινητικές αποχαιρετιστήριες ομιλίες από τους συναγωνιστές του στον Κοινωνικό Χώρο για την Υγεία (ΠΙΚΠΑ), αλλά και από τους γείτονες, φίλους, συντρόφους στους αγώνες, κατοίκους των Πετραλώνων, του Θησείου, του Κουκακίου.
Η «πομπή», σε παράταξη διαδήλωσης με τις κόκκινες του ΕΕΚ και τις κοκκινόμαυρες σημαίες των συντρόφων της Αντίπνοιας να ανεμίζουν, συνόδευσε τον Γιάννη ως την τελευταία του κατοικία. Εκεί τραγουδήθηκαν το «Πέσατε θύματα», η «Διεθνής», ενώ φωνάχτηκαν συνθήματα που ο ίδιος ο σύντροφος Γιαννατσής θα προσυπέγραφε, τα είχε βροντοφωνάξει κι ο ίδιος άλλωστε χιλιάδες φορές: «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός, είναι η Επανάσταση και ο Κομμουνισμός!».
Μετά την τελετή, κατηφορίζοντας προς την πύλη του νεκροταφείου, ένιωθες σαν να κινείται μαζί μας, ανάμεσα στους συντετριμμένους συντρόφους, κι ένας ψηλός τύπος, με γυαλιά και μούσι, που με τεράστιες δρασκελιές με τα ανοικονόμητα πόδια του, πήγαινε από πηγαδάκι σε πηγαδάκι, είτε με την έγνοια να δώσει μια συμβουλή, μια προτροπή, είτε για να ψιθυρίσει πονηρά ένα αστείο, για να ακολουθήσει αμέσως μετά, προλαβαίνοντας την αντίδραση του ομιλητή του, το βροντερό του γέλιο… Εικόνες ζωντανές, χαραγμένες στο μυαλό και στη καρδιά κάθε μέλους του ΕΕΚ, που γνώρισε έστω και για λίγο τον Γιάννη.
Τον αποχαιρετούμε με αγάπη και ευγνωμοσύνη. Θα ζει πάντα μέσα στους αγώνες για την Ελευθερία, για τον Κομμουνισμό! Αντίο Σύντροφε Γιάννη!
Κ. Αποστολόπουλος
