Α. Τάσσος: Ένας μάστορας της χαρακτικής

της Άρτεμις Καρδουλάκη

 

Το 2015 συμπληρώθηκαν τριάντα χρόνια από τον θάνατο του χαράκτη Α. Τάσσου. Με την ευκαιρία αυτή οργανώθηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη και εκδόθηκε σχετικό λεύκωμα με έργα της έκθεσης και συνοδευτικά κείμενα που συνέγραψαν οι Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, Ειρήνη Οράτη (επιμελήτρια της έκθεσης), Δημήτρης Παυλόπουλος, Άννυ Μάλαμα και Δέσποινα Τσούργιαννη.

Ο Κωνσταντίνος Παπαχρίστου αναφέρεται στο έργο του Τάσσου υπό το φως της σύγχρονης πραγματικότητας. Ένα ιδιαίτερο μέρος της δουλειάς του χαράκτη είναι οι ξυλογραφίες τοίχου για τις οποίες γράφει η Ειρήνη Οράτη. Το έργο “Η καλλιέργεια του καπνού”, 1960, ζωγραφικό έργο που συνέθεσε ο Τάσσος μαζί με την Λουκία Μαγγιώρου, σύζυγό του, το οποίο παράγγειλε η εταιρία Παπαστράτος για το περίπτερο του Εθνικού Οργανισμού Καπνού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, αναλύεται διεξοδικά από την Άννυ Μάλαμα. Σε ιδιαίτερα κεφάλαια γίνεται διεξοδική ιστορική αναφορά στη σχέση του Τάσσου με τις γραφικές τέχνες και με το περιοδικό Νέα Εστία. Τα κείμενα αυτά ανήκουν στους Δημήτρη Παυλόπουλο και την δρ. Δέσποινα Τσούργιαννη.

Η Ειρήνη Οράτη αναφέρει μεταξύ άλλων για τις ξυλογραφίες τα ακόλουθα: “Η αφαίρεση μεγάλων επιφανειών της ξύλινης πλάκας του αποκαλύπτει διαφοροποιήσεις στα σκαμμένα σημεία, τα οποία γίνονται για τον ίδιο πολύ ενδιαφέροντα. Τα σκληρά έργαλεία απομακρύνουν τις φλούδες του ξύλου χωρίς ομοιομορφία, δημιουργώντας λευκές επιφάνειες με στοιχεία ανάγλυφου. Γίνεται έτσι, η λευκή επιφάνεια, ένα πεδίο με ενδιαφέρουσες αυξομειώσεις, σκιές και υφή. Με τα λεπτά κοπίδια ολοκληρώνει τις λεπτομέρειες στις μικρότερες επιφάνειες και χρησιμοποιώντας τα σαν μολύβια, σχεδιάζει τους όγκους, δημιουργεί φωτοσκιάσεις, αναδεικνύει τις επιμέρους λεπτομέρειες. Η αδρότητα των λευκών επιφανειών ισορροπεί δίπλα στις πλατιές, απόλυτα μαύρες επιφάνειες αυτών των συνθέσεων, λειτουργώντας άλλοτε ως περίγραμμα, άλλοτε ως φόντο, ενισχύοντας τις αντιθέσεις του σκιοφωτισμού”.

Ο Τάσσος έγινε γνωστός και αναγνωρίσθηκε το έργο του όσο αυτός ζούσε. Ηταν γνωστή η πολιτική του στράτευση την οποία ποτέ δεν αρνήθηκε. Ζώντας συγκλονιστικές ιστορικές στιγμές εθνικής και διεθνούς σημασίας δεν έπαψε ποτέ να δημιουργεί θέματα παρμένα από το μόχθο της εργατικής τάξης και των εργαζομένων. Το παρόν λεύκωμα βοηθάει μετά την βιωματική εμπειρία της έκθεσης να μελετηθεί το έργο του και από τη σύχρονη γενιά των μελετητών και των φιλότεχνων.