του Θόδωρου Κουτσουμπού
Η γενική απεργία που κήρυξε η ΓΣΕΕ στις 17 Απρίλη 2024 ασφαλώς είχε μια σχετική επιτυχία – θέτει όμως επιτακτικά ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν από το εργατικό κίνημα και τις (όποιες) πρωτοπορίες του.
Η επιτυχία της απεργίας είναι εμφανής από τη στιγμή που τα συνδικαλιστικά όργανα των μέσων μαζικής μεταφοράς (Μετρό, Ηλεκτρικός, Λεωφορεία, Τρένα, Πλοία) αποφάσισαν να απεργήσουν νεκρώνοντας λιμάνια και συρμούς. Μόνο τα αστικά λεωφορεία κινήθηκαν από 9 το πρωί μέχρι 9 το βράδυ, καθώς τα σωματεία πήραν απόφαση να εργαστούν για τη μετακίνηση των διαδηλωτών στις απεργιακές συγκεντρώσεις. Έτσι, Αθήνα – Πειραιάς, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις αναγκαστικά βρέθηκαν στον κλοιό της απεργίας (στη Θεσσαλονίκη, η απόπειρα της διοίκησης του ΟΑΣΘ να κινηθεί δικαστικά για να απαγορευτεί η απεργία απέτυχε).
Όμως, ούτε ο αριθμός των διαδηλωτών, ούτε η αίσθηση της απεργίας ήταν ισχυρή στις εργατικές διαδηλώσεις. Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκαν τρεις ξεχωριστές απεργιακές συγκεντρώσεις. Το ίδιο και στη Θεσσαλονίκη.
Στην Αθήνα, η “επίσημη” συγκέντρωση της ΓΣΕΕ στην πλατεία Κλαυθμώνος ήταν άμαζη. Εκεί ήταν η συνδικαλιστική γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ και κάποιων ομοσπονδιών, Σύριζα και Νέα Αριστερά. Εκεί και οι αριστερές κεντριστικές οργανώσεις (ΣΕΚ, Μ-ΛΚΚΕ, ΟΚΔΕ κ.ά), όμως η “αιμοδοσία” τους δεν μπόρεσε να διορθώσει την εικόνα.
Το ΠΑΜΕ στο Σύνταγμα είχε μεν μια αξιοπρεπή συγκέντρωση, όμως μακρυά από τον κόσμο που συνήθως συγκεντρώνουν ομοσπονδίες και συνδικάτα του ιδιωτικού τομέα που βρίσκονται στη δύναμή του. Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούσαν οι εργαζόμενοι στην eFOOD και την Wolt με τα μηχανάκια.
Τα πρωτοβάθμια σωματεία και οι οργανώσεις της αριστεράς, αναρχίας και αναρχοκομμουνισμού στα Προπύλαια είχαν μεν μια παρουσία αξιοπρόσεκτη, επίσης όμως μακρυά από τις πολλές χιλιάδες (12-15 χιλιάδες) της προηγούμενης γενικής απεργίας στις 28 Φεβρουαρίου 2024. Ούτε είχε το πάθος και τη δυναμική εκείνης της απεργιακής διαδήλωσης.
Την ίδια ημέρα, όπως και στις 28 Φεβροαρίου οι ταξιτζήδες έκαναν στάση εργασίας και πορεία με τα ταξί.
Για όλα αυτά, όμως, υπάρχουν κάποιοι λόγοι. Ας δούμε τα τι και τα πώς. Θυμίζουμε:
Η μεγάλη και δυναμική απεργία της 28 Φεβρουαρίου κηρύχθηκε εν πολλοίς από τα κάτω, από πρωτοβάθμια σωματεία, όπως και από ομοσπονδίες και εργατικά κέντρα, ανάμεσά του το ΕΚ Πειραιά και το μεγαλύτερο εργατικό κέντρο της χώρας, το ΕΚΑ. Επίσης, είχε την υποστήριξη της ΑΔΕΔΥ. Η ΓΣΕΕ όχι μόνο δεν συμμετείχε, αλλά ήταν σε εχθρική αντιπαράθεση με εκείνη την απεργιακή δράση που συνένωνε τρία βασικά αιτήματα.
α) Δικαιοσύνη – Τιμωρία των ενόχων για το έγκλημα των Τεμπών.
β) Αυξήσεις μισθών – Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας – Εργατικά δικαιώματα.
γ) Λευτεριά στην Παλαιστίνη – Όχι στη γενοκτονία στη Γάζα – Φέρτε πίσω τη φρεγάτα.
Τότε, οι καρεκλοκένταροι της ηγεσίας της ΓΣΕΕ, για να δικαιολογήσουν την άρνησή τους να συμμετάσχουν στην απεργία, προκήρυξαν την απεργία της 17ης Απριλίου ως αντιπερισπασμό.
Στην παρούσα απεργία της 17ης Απριλίου, οι ρόλοι αντιστράφηκαν. Τώρα ήταν η σειρά της γραφειοκρατίας της ΑΔΕΔΥ να αρνηθεί να συμμετάσχει. Ελάχιστοι δημόσιοι υπάλληλοι, κυρίως από σχολεία που οι σύλλογοί τους έκαναν στάση εργασίας, πήραν μέρος στην απεργία. Για αντιπερισπασμό στον αντιπερισπασμό της ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ κήρυμε απεργία στις… 21 Μαΐου 2024 με τα ίδια αιτήματα της 17ης Απριλίου!
Γίνεται καθαρό ότι οι κύριοι των κρατικοποιημένων συνδικαλιστικών ηγεσιών εμπαίζουν την εργατική τάξη και το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα με τις αντιπαλότητές τους. Στην πραγματικότητα, από τα χρόνια των μνημονιακών αγώνων έχουν δώσει στήριξη στις αντεργατικές ρυθμίσεις των εκάστοτε κυβερνήσεων και με τις μεθοδεύσεις τους επιχειρούν να σπείρουν σύγχυση και απογοήτευση στο εργατικό κίνημα, ώστε να προβάλλουν τη δική τους ευθύνη και άρνηση ως αποτέλεσμα της έλλειψης κινητοποίησης και δράσης της εργατικής τάξης. Οι επαγγελματίες της ήττας και της ηττοπάθειας θέλουν να έχουν ως άλλοθι για τη δική τους αδράνεια το ότι η εργατική τάξη δεν… κινητοποιείται.
Και επιμελώς αρνούνται να συντονίσουν την κινητοποίηση της εργατικής τάξης σε όλες τις κρίσιμες στιγμές, στις στιγμές που “συναρπάζουν” τις ευρύτερες λαϊκές μάζες, όπως ήταν για παράδειγμα, στους τελευταίους μήνες, οι μεγάλοι αγώνες για την υπεράσπιση του δημόσιου πανεπιστημίου από τους φοιτητές ή οι αγώνες της εργαζόμενης αγροτιάς. Αντίθετα, επιλέγουν να κηρύξουν “γενική απεργία” σε στιγμές ύφεσης του ευρύτερου κινήματος, ως μια ακίνδυνη και άσφαιρη τουφεκιά από την οποία δεν κινδυενεύει το σύστημα. Το διαίρει και βασίλευε δεν ήταν / είναι μόνο στρατηγική της βρετανικής κυριαρχίας, είναι και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας.
Η εργατική τάξη, χτυπημένη από τα δέκα χρόνια μνημονίων, αφαίρεσης εργατικών δικαιωμάτων και αφαίμαξης μισθών και τα τελευταία χρόνια από τις ουρανομήκεις ανατιμήσεις των τιμών των τροφίμων και των ενοικίων, δεν μπορεί -και δεν πρέπει- να περιμένει από τα προεκλογικά “ψίχουλα” του Μητσοτάκη, που δεν καλύπτουν το εκατοστό ή το δέκατο της απώλειας του εργατικού μισθού από τον πληθωρισμό. Οι απεργιακές “τουφεκιές” της ΓΣΕΕ δεν επαρκούν έστω για κάποιους αμυντικούς αγώνες. Ο ενσωματωμένος στο κράτος γραφειοκρατικός συνδικαλισμός όχι μόνο είναι ανεπαρκής για την υπεράσπιση της εργατικής τάξης, αλλά γίνεται ο κυριότερος παράγοντας ηττών της εργατικής τάξης.
Σχολιάζοντας την απεργία της 28/2/2024 σημειώναμε ότι:
«Η επιτυχία της απεργίας έδειξε ότι υπάρχουν οι δυνάμεις, οι μαχόμενοι εργάτες, αγρότες και φοιτητές. Και δεν χρειάζεται το εργατικό κίνημα να περιμένει να στοιχηθεί πίσω από τους μηχανισμούς της γραφειοκρατίας της ΓΣΕΕ. Το εργατικό κίνημα μπορεί και χωρίς την κρατική εργατική γραφειοκρατία».
Η σαφώς μικρότερη επιτυχία της απεργίας της 17/4/2024 αποδεικνύει ότι οι εργατικοί αγώνες πρέπει να ξεφύγουν από τη μέγγενη των γραφειοκρατιών. Οι νικηφόροι αγώνες της εργατικής τάξης πρέπει και μπορεί να δοθούν έξω και ανεξάρτητα από τους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς.
Όσοι επικαλούνται την ενότητα της εργατικής τάξης και στοιχίζονται πίσω από την ΓΣΕΕ παίζουν άσχημο παιχνίδι σε βάρος της εργατικής τάξης. Εδώ δεν αναφερόμαστε στις Σύριζα και παραΣύριζα δυνάμεις που έχουν έμπρακτα παίξει ρόλο στη σταθεροποίηση του αποσταθεροποιημένου (από την κρίση και εξέγερση του 2008, των μνημονίων και των κινημάτων του 2010 -2012) αστικού πολιτικού συστήματος και έφεραν στην εξουσία τις δυνάμεις της νεοφιλελεύθερης δεξιάς και τους φασιστοειδείς υπό τον Μητσοτάκη. Αναφερόμαστε κυρίως στις οργανώσεις της κεντριστικής αριστεράς που παρέχουν αριστερή στήριξη στη χρεοκοπημένη, αστικοποιημένη και κρατικοποιημένη συνδικαλιστική γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ. Συνήθως, για να δικαιολογήσουν την πολιτική τους επιχειρηματολογούν ενάντια στο σεχταρισμό επικαλούμενοι την ανάγκη “να είμαστε με τα συνδικάτα”. Όμως, εδώ και χρόνια και οι δύο γενικές απεργίες του 2024 αποδείχνουν ότι τα συνδικάτα ΔΕΝ είναι πίσω από τη ΓΣΕΕ και τον Παναγόπουλο. Όσοι μένουν στο βάλτο με τη ΓΣΕΕ έχουν το δικό τους πολιτικό μερίδιο ευθυνών.
Βεβαίως, η μία “νότα” υψηλότερης διαμαρτυρίας και μαχητικότητας από πλευράς του ΠΑΜΕ δεν μπορεί να καλύψει το κενό. Ο “μαχητικός συνδικαλισμός” ως αριστερή αντιπολίτευση στο υπάρχον σύστημα και την αντιδραστική, αντεπαναστατική κυβέρνηση των αφεντικών και των ιμπεριαλιστών του πολέμου του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της Ε.Ε, δεν αποτελεί εναλλακτική λύση. Η προοπτική της “αριστερής αντιπολίτευσης” δεν προσφέρει καμμιά νικηφόρα προοπτική. Αντίθετα, με μαχητική φρασεολογία (του στυλ “ο νόμος θα μείνει στα χαρτιά”) παγιδεύει την εργατική τάξη στο υπάρχον, ενώ το ζητούμενο είναι οι ανταγωνιστικοί ταξικοί αγώνες που τολμούν, που θα τολμήσουν, την αντιπαράθεση εφ’ όλης της ύλης για την ανατροπή των αντεργατικών νόμων και την ήττα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, της κυβέρνησης των αφεντικών, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, με στόχο την εργατική εξουσία και την έξοδο από την άλυτη καπιταλιστική κρίση με μια σειρά σοσιαλιστικών μέτρων. Για να “λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση”!
Βεβαίως, κατ’ αναλογία το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την πολιτική της πλειοψηφίας των οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που μαζί με τα πρωτοβάθμια σωματεία συγκροτούσαν το μπλοκ των Προπυλαίων (στις 28 Φεβρουαρίου το μπλοκ των Χαυτείων). Η πολιτική στοίχισης του εργατικού και του φοιτητικού κινήματος πίσω από “αριστερές” εκδοχές του ΣΥΡΙΖΑ είναι πλήρης αποπροσανατολισμός. Μετά την τραγωδία της “πρώτης φορά αριστεράς”, η απόπειρα επανάληψης προδιαγράφει μια τρισχειρότερη τραγωδία που πρέπει να αποκρουστεί. Και ποιο είναι το νόημα, σύντροφοι, των τακτικισμών που έκοψαν την πορεία του μπλοκ των Προπυλαίων στη γωνία Εδουάρδου Λω και Σταδίου, όταν τα περισσότερα πρωτοβάθμια σωματεία είχαν περάσει, για να δώσουν χώρο στο ΣΕΚ να περάσει μπροστά; Στο ΣΕΚ που ήταν, όπως και κάθε άλλη φορά, βασικός “αριστερός κολαούζος” στη γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ;
Το εργατικό κίνημα δεν μπορεί να αρθεί στο ύψος των αναγκών της εργατικής τάξης και της ιστορίας αν δεν απεξαρτηθεί από τις πολιτικές και τα κόμματα που το “δένουν” ιδεολογικά και πολιτικά στο κεφάλαιο, το κράτος και την εξουσία τους. Η διαμόρφωση της πολιτικής ανεξαρτησίας της εργατικής τάξης από το κεφάλαιο, το κράτος, τα κόμματά τους και την ιδεολογία τους είναι πρωταρχικός όρος για τη διεκδίκηση της χειραφέτησης της εργατικής τάξης.
Οι πολιτικοί -πολιτικάντικοι- τακτικισμοί που δένουν το εργατικό κίνημα στις συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ και παραπέρα στο σταλινικό μαχητικό ρεφορμισμό του ΠΑΜΕ ή σε μικρότερους σχηματισμούς με κάποιον φιλόδοξο διάττοντα αστέρα του παλιού αστικού συστήματος με νέο περιτύλιγμα, δεν έχουν σχέση με την εργατική πολιτική και πολιτισμό που στοχεύει στην ιδεολογική απεξάρτηση της εργατικής τάξης από τις αστικές πολιτικές και στην χειραφέτηση από τη μισθωτή σκλαβιά. Αυτοί οι τακτικισμοί και οι εμπνευστές τους πρέπει να ηττηθούν μέσα στο εργατικό κίνημα.
Μπροστά μας έχουμε άμεσα: Την Πρωτομαγιά και την απεργία που έχει κηρύξει η ΑΔΕΔΥ στις 21 Μαΐου (που πρέπει να συζητηθεί από τα σωματεία και να παρθούν αποφάσεις). Και στις δύο των περιπτώσεων ο αγώνας για την ανάδειξη της ανεξαρτησίας της εργατικής τάξης είναι πρωταρχικό καθήκον. Ειδικά για την Πρωτομαγιά τα εργατικά συνθήματα πρέπει να είναι:
* ενάντια σε αφεντικά και κράτος.
* κάτω οι εμπρηστές του πολέμου ΝΑΤΟ/ΗΠΑ/ΕΕ.
* ήττα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.
* λευτεριά στην Παλαιστίνη – όχι στη γενοκτονία στη Γάζα.
* χειραφέτηση της μισθωτής -σκλαβωμένης- εργασίας.
* στο δρόμο της παγκόσμιας επανάστασης που άνοιξε με τον Οκτώβρη του 1917.
* Κομμούνα, Οκτώβρης και Ισπανία – η επανάσταση δεν είναι ουτοπία.
* στο δρόμο του ελληνικού αντάρτικου που φέτος τιμάμε τα 80 χρόνια από τη θυσία των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή (συμπεριλαμβανομένων 12 τροτσκιστών και πολλών ανεξάρτητων κομμουνιστών).
* στο δρόμο της παγκόσμιας επανάστασης και του πανανθρώπινου ελευθεριακού κομμουνισμού.
Φωτο Θόδωρος Κουτσουμπός
