Ο Αγώνας Συνεχίζεται

της Βίκυς Κανατά

Το 1977 ο ΟΗΕ ανακήρυξε την 8η Μάρτη ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Αδιαμφισβήτητα πρόκειται για μια ημέρα πολύ σημαντική, παρ’ όλο που ο αγώνας για τη γυναικεία χειραφέτηση, ενάντια στην έμφυλη βία, δεν περιορίζεται σε φιέστες και επετείους, αλλά οφείλει να στέκεται καθημερινά και μαχητικά στην πορεία της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Η παράλληλη πορεία της πατριαρχίας και του καπιταλισμού ορίζουν το πλαίσιο καταπίεσης αιώνες τώρα, και οι επίσημοι και θεσμικοί συμβολισμοί δεν είναι ποτέ αρκετοί για να δώσουν ένα τέλος σε αυτή την πραγματικότητα.

“La Barricade” (Το Οδόφραγμα), λιθογραφία του Ferdinand Lefman, περ. 1885.
Απεικονίζει μια “pétroleuse”, γυναίκα-μαχήτρια της Παρισινής Κομμούνας.

Η 8η Μάρτη είναι μια ημέρα σύμβολο όλων των αγώνων ενάντια σε μια βαθιά ριζωμένη πατριαρχία, όπως επίσης και ημέρα μνήμης των εργατικών αγώνων των γυναικών σε όλο τον κόσμο. Των αγώνων του 1857, όπου εργάτριες στη Νέα Υόρκη διεκδίκησαν όχι μόνο τα εργασιακά τους δικαιώματα αλλά και το δικαίωμά τους στην ψήφο. Των αγώνων του 1917 στην Πετρούπολη, όπου και πάλι γυναίκες πρωτοστάτησαν, απαιτώντας το τέλος του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και πυροδοτώντας την μεγάλη Ρωσική Επανάσταση.

Η 8η Μάρτη αποτελεί ημέρα αντίστασης και προλεταριακού αγώνα ενάντια στην πατριαρχία αλλά και ενάντια στον καπιταλισμό, τον καπιταλιστικό εξαναγκασμό και την καπιταλιστική επιβολή.

Γυναίκες απεργοί στην τετράμηνη νικηφόρα απεργία των εργατριών κλωστοϋφαντουργίας στην Νέα Υόρκη, γνωστή και ως “Εξέγερση των 20 χιλιάδων”, το 1909.

Όλα αυτά που παρακολουθούμε να εξελίσσονται τα τελευταία χρόνια, στον υποτιθέμενο σύγχρονο κόσμο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιβεβαιώνουν ότι ο αγώνας για το τσάκισμα της πατριαρχίας και του καπιταλισμού είναι πιο επίκαιρος από ποτέ, και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μάχης ενάντια στο εξουσιαστικό μοντέλο που αναπαράγουν και την ίδια στιγμή μονόδρομος για την πανανθρώπινη χειραφέτηση.

Διαδηλώτριες στον λεωφόρο Αλεξάνδρου Νιέφσκι στην Πετρούπολη, στις 8 Μάρτη (γρηγοριανό ημερολόγιο) 1917, για την Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας. Η διαδήλωση αυτή πυροδότησε την Φεβρουαριανή Επανάσταση, προπομπό της Οκτωβριανής.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας του 2022 πραγματοποιείται μέσα σε συνθήκες πανδημίας, ολέθρου και πολέμου. Ενός πολέμου που διεξάγεται εν έτει 2022 και είναι απρόβλεπτη και η έκταση και η εξέλιξή του, έχοντας δυστυχώς ως μόνο σταθερό σημείο αναφοράς τον ολοένα και αυξανόμενο αριθμό νεκρών. Και ο πόλεμος φέρνει φτώχεια, προσφυγιά, αβεβαιότητα και θάνατο. Η βία του πολέμου εκ φύσεως αποκρυσταλλώνει και εντείνει τόσο την έμφυλη βία όσο και τις έμφυλες διακρίσεις. Και πάλι εδώ όμως, σε έναν ακόμα ιστορικό κύκλο, βλέπουμε τις γυναίκες να αγωνίζονται. Τις γυναίκες που προσπαθούν να σώσουν τα παιδιά τους από τις οβίδες και τις σφαίρες αλλά και ένα ολόκληρο διαθεματικό φεμινιστικό κίνημα που δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο ακόμα και σε δεκάδες ρωσικές πόλεις απαιτώντας το τέλος αυτής της βαρβαρότητας.

Γυναίκες σε πολιτοφυλακή της CNT στην Ισπανική Επανάσταση, 1936.

Την μάχη των γυναικών την είδαμε και όλο το διάστημα της πανδημίας όπου γυναίκες γιατροί και νοσηλεύτριες, μέσα στους πολλαπλούς ρόλους και ταυτότητες που υπηρετούν, στέκονται στην πρώτη γραμμή του υποστελεχωμένου και υπό κατάρρευση ΕΣΥ, προσπαθώντας με λιγοστά μέσα να σώσουν ό,τι σώζεται. Την μάχη των γυναικών και των θηλυκοτήτων, την συναντήσαμε άπειρες φορές στο δρόμο και σε διαδηλώσεις μέσα στη χρονιά, ενάντια στους δολοφόνους του Ζακ Κωστόπουλου, ενάντια στην κρατική βία και καταστολή, αλλά και ενάντια σε κάθε γυναικοκτόνο όταν η μαύρη λίστα των δολοφονημένων γυναικών συμπληρωνόταν με ακόμα ένα όνομα. Τις φωνές των γυναικών τις ακούσαμε μαζί με τα χειροκροτήματα έξω από τα δικαστήρια στην καταδίκη των δολοφόνων του Παύλου Φύσσα. Αγώνας δόθηκε και στο metoo, αφού γυναίκες και θηλυκότητες πάλι πρωτοστάτησαν, ώστε να ανοίξει επιτέλους ο ασκός του Αιόλου αναφορικά με έμφυλα εγκλήματα που συντελούνταν χρόνια τώρα στο χώρο του αθλητισμού και του θεάματος, όταν κανείς άλλος δεν τολμούσε να μιλήσει για αυτά. Γυναίκες εξέθεσαν δημόσια το τραυματικό βίωμά τους, ώστε να δείξουν στις υπόλοιπες ότι δεν είναι μόνες, καλώντας έτσι το κάθε θύμα να απαλλαγεί από το συναίσθημα του φόβου, της ντροπής και της ταπείνωσης.

Αθηναία αντάρτισσα του ΕΛΑΣ κατά τα Δεκεμβριανά, 1944.

Ο αγώνας των γυναικών, των θηλυκοτήτων και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων δίνεται καθημερινά και παντού για το αναφαίρετο δικαίωμα στον έμφυλο αυτοπροσδιορισμό και την αυτοδιάθεση του σώματος. Ενάντια στην κουλτούρα που συντηρεί τη βία σε κάθε μορφή της, ενάντια σε ό,τι σκοτώνει, βιάζει και καταπιέζει. Ενάντια σε άντρες παλαιάς κοπής, ενάντια σε εκπαιδευτικούς που ντροπιάζουν και χλευάζουν τους μαθητές τους γιατί θεωρούν ότι το ντύσιμό τους δεν ανταποκρίνεται στα αρρενωπά πρότυπα που οφείλουν να ακολουθούν. Ενάντια σε σκοταδιστικές ιδέες και απόψεις που ταυτίζουν το γυναικείο σώμα με αναπαραγωγική μηχανή, ενάντια σε συστημικά MME που τείνουν προκλητικά να φιμώνουν τα θύματα και να ξεπλένουν τους θύτες.

Γυναίκες στον αγώνα να μην κλείσει η ΛΑΡΚΟ. Φωτογραφία: Θόδωρος Κουτσουμπός.

Η επιβολή του δυνατού, σήμα κατατεθέν κάθε πατριαρχικής-καπιταλιστικής κοινωνίας, στρώνει τις προϋποθέσεις για την αναπαραγωγή της τοξικής αρρενωπότητας και των σχέσεων εξουσίας διακρίνοντας έτσι τους ανθρώπους σε εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους.

Όλες εμείς οι γυναίκες, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, οι προσφύγισσες, οι μετανάστριες, οι ανάπηρες, οι εργαζόμενες γυναίκες, έχοντας πάντα στο μυαλό μας τις δολοφονημένες, τ@ δολοφονημέν@ και τα εγκλήματα του εν εξελίξει πολέμου, πρέπει να συσπειρωθούμε ταξικά και από τα κάτω, να συλλογικοποιήσουμε τις αντιστάσεις μας και να ριζοσπαστικοποιήσουμε τις διεκδικήσεις μας, μακριά από θεσμικά όργανα και φιλάνθρωπους μεσάζοντες και οργανώσεις. Πατριαρχία και καπιταλισμός σε απόλυτη αρμονία μεταξύ τους και βιάζουν και σκοτώνουν και καταπιέζουν! Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως η κάθε γυναίκα που αγωνίζεται και η κάθε μαχόμενη θηλυκότητα δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τα δεσμά τους.

Φωτογραφία: Μάριος Λώλος